Sheila Gogol: een ‘mensj’ die over grenzen keek, documentaire – NPO 2

Ongewoon gewoon. Het bijzondere verhaal van Sheila Gogol is het levensverhaal van een veelzijdige vrouw. Deze documentaire is te zien op donderdag 23 november 2023 op NPO 2.
De Amsterdamse Sheila Gogol, de moeder van schrijver Robert Vuijsje, leidde een veelomvattend leven. Geboren in New York, via enkele omzwervingen geland in Nederland. Als tiener kletste ze met Marilyn Monroe en bezocht ze een optreden van Elvis, als twintiger zag ze Martin Luther King en Malcom X spreken. Ze werkte in het Anne Frankhuis samen met Otto Frank en vertaalde de Oscarwinnende Nederlandse film De Aanslag. Maar wat haar vooral kenmerkte was een onvermoeibare inzet voor vrede en verbinding. In de EO-documentaire Ongewoon gewoon is haar leven in beeld gebracht.
De documentaire is opgebouwd uit historische beelden in combinatie met verhalen van familie en vrienden. Ook maakt de film gebruik van een geluidsopname van een gesprek tussen Robert Vuijsje en zijn moeder Sheila, vlak voor haar dood. Hierin vertelt ze zelf over haar omvangrijke leven. Het nieuwe boek van Vuijsje, ‘Maak de wereld beter’, is ook een ode aan zijn moeder.
“Sheila was een hele bijzondere vrouw, iemand met een zeer groot hart voor de medemens”, zegt Alfred Edelstein, eindredacteur van de Joodse programmering binnen de EO. “Sterker, als er meer mensen als Sheila op deze wereld zouden zijn, dan lag vrede en harmonie binnen handbereik. We hebben deze documentaire gemaakt zodat nog veel meer mensen kunnen kennismaken met haar verhaal en haar inzet voor de ander.”
Marilyn, Martin en Malcom
Sheila werd in 1942 geboren in een immigrantengezin in de Bronx, New York. Zowel Sheila als haar broer krijgen les op de prestigieuze school ‘Bronx Science’. Zo ontmoet ze thuis bij een klasgenoot toevallig filmicoon Marilyn Monroe. Op haar achttiende ontvlucht ze haar ouderlijk huis voor een kort verblijf in Israël, maar de pacifistische Sheila vertrekt daar al snel omdat ze niet het leger in wil. Ze lift door Europa en ontmoet de Nederlandse student Bert Vuijsje. In 1962 trouwen ze in New York. In die bijzondere zomer gaat het activistische jonge stel zowel naar de ‘March on Washington’, waar ze de beroemde ‘I have a dream’-speech van Martin Luther King horen, als naar een bijeenkomst van de meer radicale Malcolm X.
In Nederland maakt Sheila carrière als docent Engels en vertaler. Het is Sheila die de Oscarwinnende film De Aanslag vertaalde. In Amsterdam maakt ze deel uit van vele kleurrijke initiatieven, clubjes en verenigingen. Ze is heel actief in de Joodse gemeenschap. Van orthodox tot liberaal, in alle geledingen wordt ze een bekend gezicht. Tot haar overlijden in 2022 zet ze zich in voor vrede in Israël en multiculturele verbinding in haar eigen stad.
Ongewoon gewoon. Het bijzondere verhaal van Sheila Gogol is gemaakt door Saskia van den Heuvel in opdracht van de Joodse redactie van de EO en wordt uitgezonden op donderdag 23 november, om 23.25 uur bij de EO op NPO 2.