De ambivalentie van 2015 – column Esther Voet

‘Ineens schrok Europa wakker. Er lag een dood kind op een strand. De realiteit van een oorlog in Syrië, die al jaren woedde en waar zo veel landen tot dan toe hun ogen voor hadden gesloten, spoelde op een koele ochtend aan op het Turkse zand, terwijl hij en zijn familie naar Griekenland wilden. Het vorige jaar hadden duizenden nog gebruld, geschreeuwd tegen Israël, dat “nazistische, fascistische, racistische” land! Maar in 2015, terwijl tot iedereen het enorme drama dat zich al jaren afspeelt in Syrië en Irak begon door te dringen, bleven de straten opvallend leeg…

Nee, erger nog. Op een demonstratie tegen discriminatie (op 21 maart, waar het hoofdzakelijk had moeten gaan over zwarte piet die wat mij betreft in alle kleuren van de regenboog mag komen) mocht tegen alle afspraken in luid gebruld worden tegen die “apartheidsstaat Israël”. En de door mij ooit zeer gewaardeerde Humberto Tan en ook een Joodse betrokkene, lieten zich voor het karretje van de abjecte publicist Al Jaberi en rapper Appa spannen. Ik was boos, maar had dat volgens sommigen niet mogen zijn. Deze gebeurtenis had voor mij persoonlijk grote gevolgen. Maar ik blijf erbij: wat daar op die letterlijk en figuurlijk ijskoude middag gebeurde, was een schande. En dat blijft het.

Oké. De westerse wereld is wakker geschud als het gaat om Syrië. Maar die arme Jemenieten; ze worden door Saoedi-Arabië platgebombardeerd en hadden al snel een groter aantal dodelijke slachtoffers dan er vielen tijdens de Gaza-crisis vorig jaar. Jemen wordt in kranten weggemoffeld met berichtjes van niet meer dan een paar honderd woorden op pagina vijf, of zeven, of niet eens. Begrijpt u het?

De hypocrisie die in ons land heerst is groter dan ooit. De ambivalentie onder Joden ook. Als minderheid die door de eeuwen heen naar Nederland heeft kunnen vluchten, staat ons hart van nature aan de kant van de nu binnenkomende vluchtelingen. Wij kijken als Nederlanders ook graag naar de Scandinavische landen. Maar als ik hoor dat in Zweden zelfs schuilsynagogen moeten sluiten en dat Denemarken de (vaak laatste, van generatie op generatie doorgegeven) kostbaarheden van vluchtelingen wil afnemen, draait mijn maag om.

Ook weten we allemaal dat met deze nieuwe import heel wat antisemitisch gedachtegoed Europa en dus ook Nederland binnenkomt. Laten we ons daar vooral geen illusies over maken. En dit nieuwe vraagstuk verdeelt ons onderling nog maar weer eens. Alsof we al niet voldoende discussiepunten hebben…

Als hoofdredacteur van het NIW beloof ik u dat alle standpunten in het blad vertegenwoordigd zullen blijven. Maar voor schelders en wegzetters van hele bevolkingsgroepen zal geen plaats zijn. Discussie? Heerlijk! Vraagtekens, uitroeptekens? Ook. Lang leve de passie. Maar laten wij als geïntegreerde minderheid tonen dat wij ondanks onze ambivalentie, solidariteit en/of zorgen, ook in 2016 de inhoudelijke discussie kunnen blijven voeren. We zijn daar traditioneel verduveld goed in.

En alsjeblieft, kunnen we stoppen met elkaar onderling voor verrotte vis uit te maken? Misschien met ook wat minder roddels, aangiftes, aanklachten of dreigingen daartoe naar elkaar?

Ik heb me plaatsvervangend geschaamd voor de valse beschuldigingen en beledigingen die ik het afgelopen jaar zowel via aangetekende post als op de NIW-website en mijn eigen Facebookpagina heb zien langskomen. Is dit wie wij zijn? Alsof we elkaar onderling het liefst willen afmaken; de spreekwoordelijke kop willen afhakken (wat we vaak ook figuurlijk doen)? Schiet dat in onze kleine kehilla op? Want vroeg of laat kom je elkaar toch weer ergens tegen ;-).

Gelukkig heb ik fantastische dierbaren en een paar bubbeltjes in voorraad met wie en waarmee ik dit bittere jaar 2015, dat voor mij persoonlijk opzienbarend liefdevol, respectvol en positief eindigde, kan en zal wegspoelen.

Op naar 2016, dat ik met het NIW-bestuur vol vertrouwen tegemoet zie en waarvan ik weet dat het opnieuw een jaar zal zijn met weer nieuwe uitdagingen en ongetwijfeld hoogte- en dieptepunten. Ik wens u als Jonet-bezoeker een mooie jaarwisseling en laten we hopen dat 2016 ons een beetje meer liefde, respect, vertrouwen en eerlijkheid brengt. Voor- en bovenal onderling.’