Loes Citroen van Alkmaarse sjoel krijgt lintje

Loes Citroen van de stichting de Alkmaarse Synagoge heeft dinsdag een lintje gekregen. De koning heeft haar onderscheiden voor haar jarenlange werk voor de stichting Chanah – galerie Noord-Holland – en de Alkmaarse sjoel. Voor Citroen, thans Lid in de Orde van Oranje-Nassau, kwam de onderscheiding als een volkomen verrassing. “Mijn dochter zei eerder: we gaan dinsdagochtend naar de stad en dan moet je om half tien in een café zijn. Daar gaan we wat drinken en daarna gaan we winkelen voor moederdag,” vertelt Citroen. “Ik zei: nou, OK.”

Moeder en dochter spraken af op de plek en liepen na hun bakje koffie gedaan te hebben, door naar het stadhuis. “Onderweg zei mijn dochter: je krijgt een rondleiding in het stadhuis. Maar toen we eenmaal binnen waren, waren daar allerlei mensen aanwezig. We moesten daar even wachten en werden meegenomen naar de raadszaal.” Temidden van andere geluksvogels en hun naasten kreeg Citroen een lintje omgehangen van burgemeester Piet Bruinooge (PvdA) van Alkmaar. Het deed haar wat. “Het was emotioneel voor me. Ik dacht aan mijn ouders en andere familieleden die er door de Sjoa niet meer zijn. Ik dacht ook aan wat er in de Tweede Wereldoorlog verwoest en wat kapot is gemaakt.”

Citroen kwam in de jaren negentig in Alkmaar wonen, waar ze ervoer dat de lokale sjoel in gebruik was als kerkgebouw. In 1997 richtte ze een stichting op om het huis van samenkomst weer in handen te krijgen van de Joodse gemeenschap. Na dertien jaar van duwen en trekken lukte dit, waardoor in 2011 de sjoel weer in ere kon worden hersteld. Tegenwoordig vinden er diensten en andere activiteiten in de synagoge plaats, die zich in het oude stadshart van Alkmaar bevindt. Citroen: “Ik kon niets goed maken, maar kon wel iets van het Joodse leven in Alkmaar laten terugkeren. Het is me aardig gelukt.”

Tijdens de ceremonie in het stadhuis waren ook haar kleindochter, broer en een goede vriendin aanwezig. “Ik kreeg een mooie blauwe doos met een klein speldje en een oorkonde erbij,” vertelt een trotse Citroen. Na afloop was er in de Grote Kerk van Alkmaar een receptie van de burgemeester met oranjebitter en -gebak. Ook een paar honderd andere lintjesdragers waren erbij. De gemeente Alkmaar reikte dit jaar gemiddeld de meeste onderscheidingen aan vrouwen uit. Loes Citroen is er erg blij mee. “Het is een grote eer. Ook voor de Joodse gemeenschap, want daar doe ik het uiteindelijk voor.”

Andere decorandi
In Amstelveen werden dinsdag twee Joodse Nederlanders met een onderscheiding in het zonnetje gezet. Als eerste is er Bram Haas, die door de koning werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. In de jaren tachtig en negentig was hij de penningmeester van de NIG in Groningen en later was hij de allereerste voorzitter van het Joods Hospice Immanuel (JHI). Ook was Haas bestuurder van de stichting Joodse Scholengemeenschap JBO. Momenteel is hij voorzitter van de Stichting Vrienden van JHI. De laatste jaren was hij bijzonder actief bij de Amstelveense Snoge van de PIG.

De tweede Joodse Amstelvener die een lintje kreeg, is Jaap Sondervan. Hij is benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Sondervan is voorzitter en penningmeester van de uit 1615 daterende Gebroederschap Santa Companhia de Dotar Orphas e Donzellas – een Joods weduwe- en wezenfonds dat gelieerd is aan de PIG. Hij is lid van dit Joodse kerkgenootschap en al dertig jaar betrokken als voorzanger en sjofarblazer. Momenteel is hij in het buitenland, dus zal hij zijn lintje op een later moment opgespeld krijgen.

Ten slotte was er nog een Joodse geluksvogel in Amsterdam. De heer Awri Eisenmann kreeg van burgemeester Eberhard van der Laan (PvdA) in de Nieuwe Kerk een lintje opgespeld. De koning heeft het benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn jarenlange bestuurderswerk en voor zijn vele jaren als gabbai (kerkvoogd) in de Raw Aron Schuster synagoge aan het Jacob Obrechtplein in Amsterdam. Jonet feliciteert Eisenmann en alle andere genoemde Joodse decorandi, evenals de niet genoemde Joodse Nederlanders die dinsdag elders in het land een Koninklijke onderscheiding ontvingen.