Azerbeidzjan en Israël bouwen aan band

Afbeelding met tekst: Om dubieuze claims te voorkomen is deze afbeelding verwijderd.

In Azerbeidzjan zijn er over een maand presidentsverkiezingen. Hoogstwaarschijnlijk wordt president Ilham Alijev – zoon van de vorige president Haydar Aliyev – zonder problemen ‘herkozen’. De familie Aliyev regeert het land defacto al sinds de onafhankelijkheid in 1991 en gaat binnenkort zijn derde regeringsdecennium in.

Dankzij grote olievelden onder de Kaspische zee hebben de Aliyevs de economie kunnen opkrikken en hebben ze voor stabiliteit gezorgd. Wel betalen de Azeri’s er een prijs voor: de democratie en mensenrechten worden volgens onder andere Amnesty International en Human Rights Watch behoorlijk ondermijnd. In de democratie-index van tijdschrift The Economist bungelt Azerbeidzjan ergens onderaan op plaats 166.

De olie wordt vooral geexporteerd naar het westen en ook naar Israël, dat al vanaf 1992 een ambassade in de Azerbeidzjanse hoofdstad Baku heeft. Voor Israël is het land tevens een strategische bondgenoot tegen het naburige Iran en een afzetmarkt voor wapens. “Het partnerschap tussen beide landen is politiek gezien gecompliceerd, maar maakt uiteindelijk economisch gezien wel het nodige uit”, zegt Oded Eran, de voormalige Israëlische ambassadeur bij de EU en ex-directeur van het Israëlische instituut voor Veiligheidsstudies. “Azerbeidzjan is een betrouwbare olieleveraar en Israël voorziet de Azeri’s van high tech wapens.” Zo’n 40 procent van de Israëlische olieaankopen komt uit Azerbeidzjan.

In tegenstelling tot de Israëli’s heeft Azerbeidzjan nog steeds geen ambassase geopend in Tel Aviv. Dat komt door de verstandhouding met buurland Iran, dat zichzelf ziet als de gezworen aardvijand van Israël. Desondanks is de bilatarale handel enorm: per jaar verhandelen Israël en Azerbeidzjan voor een bedrag van 3 miljard dollar met elkaar. In 2009, toen de Israëlische president Peres een bezoek bracht aan Baku, vergeleek president Aliyev de relatie tussen beide landen als een ijsberg die onder water ligt. Slechts het topje is te zien. 

In 2011 opende het Israëlische wapenbedrijf Aeronautics een fabriek in Azerbeidzjan, waar drones worden gemaakt. In het jaar erop verkocht hetzelfde bedrijf, dat eigendom is van de staat Israël, voor 1,6 miljard dollar aan high-tech wapens aan de Azeri’s zelf. Algemeen wordt aangenomen dat Azerbeidzjan zijn leger uitbreid om de Armeense enclave Nagorno-Karabach terug te veroveren op de Armenen. Begin jaren negentig vochten beide landen een bloedige oorlog uit om het stuk land, dat sinds 1994 onder controle staat van Armenië.

Afgelopen mei was het dan toch zover: voor het eerst bezocht een Azerbeidzjanse minister de staat Israël. Hij beloofde premier Netanyahu en president Peres dat het openen van den Azerbeidzjanse ambassade ‘een kwestie van tijd’ zou zijn. Volgens de Amerikaanse regering zou dit nog wel eens uit kunnen komen. Uit uitgelekte Amerikaanse diplomatieke berichten blijkt dat de Azeri’s buurland Iran zien als de grootste bedreiging voor hun stabiliteit. 

Bron: JTA

Categorie:

Home » Nieuws » Azerbeidzjan en Israël bouwen aan band