BDS-demonstranten Dam: ‘wij stoppen met actievoeren bij Nationaal Monument’
De Nederlandse tak van de beweging Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS) heeft aangegeven niet langer te zullen demonstreren bij het Nationaal Monument op de Dam. Zonder al te veel toelichting te geven, heeft de Nederlandse BDS-activist Gustav Draijer gezegd voortaan weg te blijven van het plein. Tot voor kort liepen de spanningen op de Dam tussen pro-Palestijnse en pro-Israëlische demonstranten vaak hoog op. Met de uitspraak van Draijer lijkt dat vooralsnog verleden tijd te zijn. Het is echter de vraag of de acties en spanningen zich niet naar elders in de stad verplaatsen.
Draijer doelt met zijn uitspraak op de wekelijkse een- of tweemansprotesten op de Dam van hemzelf en medeactivist Simon Vrouwe. Die laatste staat steevast bij het Nationaal Monument met Palestijnse vlaggen en anti-Israëlische leuzen. Ook is er dan geregeld sprake van antisemitisme, tot ergernis van de Joodse gemeenschap. Tegelijkertijd demonstreren er pro-Israëlische eenlingen op de Dam. De bekendste van hen is Michael Jacobs. Hijzelf is op de Dam geregeld van de partij. Tussen Jacobs en Vrouwe zijn de spanningen vaak hoog opgelopen. Jacobs wordt gesteund door zijn broers en andere pro-Israëlische burgers.
Tevergeefse maatregelen
Het dossier van de demonstraties op de Dam sleept zich al tijden voort van incident naar incident. Geregeld weet Jacobs antisemitische leuzen en vormen van haatzaaien tegen Joden op camera vast te leggen. Het levert videobeelden van voorbijgangers die antisemitische opmerkingen maken of die Jacobs beledigen. Anderzijds schuwt de pro-Israëlische activist de confrontatie niet, wat weer leidt tot repressailles van de pro-Palestijnse activisten. Andersom gebeurt dit ook. Beide partijen lijken elkaar daarmee het leven zuur te willen maken.
De Amsterdamse politiek heeft zich al herhaaldelijk tevergeefs met de situatie bemoeid. Zo opperden het CDA en de VVD in de gemeenteraad om een demonstratieverbod op de Dam af te kondigen, iets waar burgemeester Femke Halsema (GroenLinks) niet aan wilde. Zijzelf kondigde in april maatregelen aan om de demonstraties te verhinderen, maar die werkten niet of nauwelijks. Ook spreken de pro-Israëlische en pro-Palestijnse activisten geregeld in in de gemeenteraad, tot ergernis van veel raadsleden. Volgens critici werkte het inspreken daarom averechts.
Analyse
De uitspraak van Draijer om niet meer op de Dam te komen demonstreren is echter pas iets waard als in de praktijk blijkt dat de pro-Palestijnse activisten ook daadwerkelijk wegblijven van het plein. De vraag is of Vrouwe en company de verleiding kunnen weerstaan om niet toch naar de Dam te komen. Zeker als bijvoorbeeld blijkt dat de pro-Israëlische activisten wel doorgaan met hun demonstraties bij het Nationaal Monument. Want wie heeft dan het grootste recht op deze symbolische plek?
In het verleden bleek al dat om-en-om demonstreren in opdracht van de gemeente (een maatregel van wijlen burgemeester Eberhard van der Laan) geen soelaas bood. Ook de beslissingen van burgemeester Halsema betekenden vooralsnog geen grote sprongen voorwaarts. Het zal dus van de demonstranten zelf moeten komen. De pro-Palestijnse activisten lijken nu te bewegen. Mogelijk blijven de pro-Israëlische demonstranten vanaf nu ook weg van het nationale plein. En als beide groepen daadwerkelijk niet meer op de Dam komen, dan is het nog niet gezegd dat ze elkaar niet elders in de hoofdstad kunnen treffen. Wat dat betreft heeft Amsterdam grote pleinen en openbare plekken in overvloed.
Gustav Draijer spreekt Michael Jacobs op de Dam op eigen wijze toe:
