Beit Ha’Chidush wil dat evangelische Vineyard-kerk vertrekt uit Uilenburgersjoel

In Beit Ha’Chidush (BHC) wil dat de evangelisch-christelijke Vineyard-beweging vertrekt uit de Uilenburgersjoel. Sinds kort wordt het pand op zondagen verhuurd aan de christenen, die er dan hun diensten houden. Volgens het bestuur van BHC en hun rabbijn Tamarah Benima mag dat niet, omdat de Uilenburgersjoel een synagoge in gebruik is. Ook moeten christenen hier hun verantwoordelijkheid nemen vanwege hun aandeel in de Holocaust, aldus Benima. ‘De Vineyard’ is een charismatische protestantse kerk.

Zondagochtend

Onlangs besloot de Stichting Uilenburgersjoel om de ruimte voor de komende 1,5 jaar op zondagochtend te verhuren aan de Vineyard. Sinds dat de synagoge in 2015 werd opgeknapt, wordt die verhuurd voor evenementen en religieuze bijeenkomsten. Het is voor het eerst dat er ook christenen in mogen, wat een doorn in het oog is van BHC. Zo willen de leden dat het bestuur en rabbijn Benima er alles aan doen om de Vineyard weg te krijgen uit de Uilenburgersjoel.

‘Onverteerbaar’

Het BHC-bestuur schrijft in een persbericht dat de Vineyard op zondag 9 juli haar eerste dienst in het pand hield en dat BHC pas drie dagen ervoor werd geïnformeerd. ‘Voor Beit Ha’Chidush is het onverteerbaar dat er in een synagoge wekelijks gepreekt wordt vanuit de zogeheten vervangingstheologie, die stelt dat christenen de plaats van Joden hebben ingenomen in het Verbond met God. De Stichting schendt hiermee haar belofte om het Joodse karakter van de Uilenburgersjoel te bewaken.’

Holocaust

In Trouw trekt rabbijn Tamarah Benima van leer tegen de keuze van de Stichting en de komst van de Vineyard. Zij wijst op de Sjoa. “De Joden zijn in de Tweede Wereldoorlog niet vermoord door moslims of hindoes, maar door mensen die het christelijk antisemitisme met de paplepel binnen kregen.” Daarom moet Vineyard de sjoel niet willen huren, aldus Benima, die benadrukt dat voor de oorlog duizenden Joden rond de synagoge woonden.

Geldnood

Volgens de rabbijn is de verhuur aan de Vineyard ook in strijd met de Joodse wet om geen kerkdiensten te houden in een actief gebruikte synagoge. Ze stelt vast dat de Stichting Uilenburgersjoel in de coronatijd financieel in de problemen is geraakt en daarom geld nodig heeft. Zodoende pleit ze ervoor dat de Vineyard vertrekt uit de sjoel en dat er een andere oplossing geboden wordt. Die oplossing bieden zij en het BHC-bestuur vooralsnog niet aan. Uit het persbericht: ‘Beit Ha’Chidush wil niets liever dan de Uilenburgersjoel te kunnen blijven gebruiken als synagoge’.

Statuten nageleefd

Zowel de Stichting Uilenburgersjoel als de Vineyard-kerk hebben nog niet gereageerd op de commotie. Wel zeggen de evangelische christenen tegen Trouw dat ze ‘het proces niet willen verstoren’ en daarom niet willen reageren. Eerder huurden ze iedere zondag de Zuiderkerk en later de Oosterkerk af, maar die opties lijken te zijn verdwenen. Feitelijk en juridisch gezien maakt de Stichting geen fouten. In haar statuten staat dat het gebouw ruimte biedt ‘voor diverse Joodse (en ook niet-Joodse) sociale, culturele en educatieve activiteiten’.

Over Vineyard

De Vineyard-beweging is geworteld in de charismatische vernieuwing en het historisch evangelicalisme. De Vineyard zowel voort uit kerkplanting, als uit een vernieuwingsbeweging binnen de bestaande kerken. Internationaal gezien wordt de term ‘Empowered Evangelicals’ gebruikt, om aan te geven dat de beweging haar wortels heeft in het traditionele evangelicalisme, en niet in de pinksterbeweging, hoewel zij daar wel veel verwantschap mee heeft. Volgens critici zou de Vineyard er sektarische trekken op na houden, onder meer omdat mensen zouden worden ‘gehersenspoeld’ met de Alpha-cursus.

Christelijke expats

Bij de Vineyard-beweging zijn wereldwijd zo’n 1.650 kerken aangesloten. De Amsterdamse afdeling heeft een internationaal karakter, doet vrijwel alles in het Engels en trekt veelal jonge expats aan.

Lees ook:
Benima weg als rabbijn Progressief Joodse Gemeente Noord-Nederland
Tamarah Benima is niet langer de rabbijn van de De Progressief Joodse Gemeente Noord-Nederland (PJGNN). Ze is zelf opgestapt na de commotie die ontstond om haar Rede van Fryslan, een paar weken geleden. Daarin maakte ze de vergelijking tussen de manier waarop de nazi’s Joden als gevaar aanmerkten en de wijze waarop volgens haar anno 2021 ongevaccineerden worden weggezet als gevaar voor de volksgezondheid.