Christenen knappen Joodse begraafplaats op

“Geprezen, U, Eeuwige, die de doden weer tot leven brengt,” klinkt het vanuit een klein groepje op het toegangspad naar de Joodse begraafplaats in het Amsterdamse Zeeburg. De Nederlandse vertaling wordt gelezen van het Kaddisj, een gebed dat wordt gebruikt bij rouw. Maar het zijn Christenen die op deze wijze de achttiende-eeuwse begraafplaats eren. Ze zijn vrijwilligers van de Stichting voor Boete en Verzoening. “Overal waar Christenen anderen onrecht hebben aangedaan, gaan wij op zoek naar verzoening,” legt Piet Luyten van de stichting uit. Als onderdeel daarvan bezoekt een werkgroep van de stichting elk jaar een Joodse begraafplaats om deze te onderhouden. De stichting vraagt het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap dan waar ze welkom is, zo bericht Het Parool.

Dit was een uitgelezen kans voor de begraafplaats aan de Valentijnkade in Oost. Pas een kleine twee jaar geleden is een deel van de begraafplaats, waar naar schatting bijna 200.000 Joden begraven liggen, van het metershoge onkruid ontdaan. Er kwamen zo’n honderd grafstenen tevoorschijn die veelal op hun kant lagen, waren gebroken of weggezakt in de natte grond. Een steenhouwer heeft inmiddels de meeste weer rechtgezet of gerepareerd. In het drassige veldje liggen nog wel een stuk of zes exemplaren op hun kant en twee worden nog door stukken hout gestut.

Nu helpen de Christenen een handje bij het verdere herstel. Een compressor zoemt en trilt midden op de drassige begraafplaats, terwijl vrijwilliger Paul Bastiaans de hogedrukspuit op de grijs-groenige zerken zet. Als de witte waas van het water is weggetrokken, is te zien hoe elke steen laagje voor laagje weer lichtgrijs wordt. “Het mos blijft nu wel een jaartje weg,” stelt Bastiaans.

Toch zijn veel van de Hebreeuwse en Nederlandse teksten nog steeds niet goed te lezen. Daarom maakt Yvette Jacobs nu de letters van een krakkemikkig zerkje aan de zijkant van de begraafplaats weer zwart. “Ja, als ik er te veel over nadenk, is het ook wel een beetje eng, sommige stenen zijn niet zo sterk,” zegt ze terwijl ze met een klein kwastje in de ene hand en een potje verf in de andere op haar knieën voor haar restauratieobject zit.

Jacobs is net bezig met de a van de Jacob die op deze plek rust. Die is niet zo moeilijk. “Sommige Hebreeuwse letters lijken erg op elkaar. Dan moet je oppassen dat je niet van de he een tav maakt. Dan staat er opeens een h in plaats van een t.” 

Lees de rest van het verhaal in Het Parool.

Bron: Het Parool