Deens onderzoek: Joods leven zwaar onder druk

In Denemarken staat Joods leven zwaar onder druk. Een onderzoek van het Deense Instituut voor de Rechten van de Mens toont dit aan. Zeker 58 procent van de ondervraagde Joden vindt dat er aanzienlijke belemmeringen zijn voor vrij Joods leven in Denemarken. De onderzoekers raden de Deense overheid aan om snel in te grijpen en de Joodse minderheid bescherming en middelen te geven om hun leven te stutten. Het gaat om het meest omvangrijke onderzoek in vijftig jaar tijd.

Het rapport ‘Jødisk liv i Danmark’ [Joods leven in Denemarken, red.] windt er geen doekjes om. Zeker 85 procent van de ondervraagden geeft aan dat ze sinds de 7 oktober 2023 een toenemende vorm van onveiligheid in het dagelijks leven ervaren. Nog eens 58 procent heeft veiligheidsmaatregelen genomen om zich te beschermen, bijvoorbeeld door een geheim adres te nemen of geen naam op de brievenbus te zetten.

Aanpassen

“Helaas blijkt uit ons onderzoek dat er in Denemarken behoorlijk wat Joden zijn die antisemitisme ervaren,” zegt nationaal directeur Pernille Boye Koch van het Deense Instituut voor de Rechten van de Mens tegen de openbare omroep DR. “Er zijn ook veel Joden die hun gedrag aanpassen en hun Joodse identiteit in allerlei contexten verbergen en ook allerlei veiligheidsmaatregelen in hun huizen invoeren. Dit zijn een aantal ernstige zaken die dit rapport aantoont.”

Vriendenkring

Ongeveer de helft van de respondenten geeft aan alleen Joodse bijeenkomsten te bezoeken waar de beveiliging zichtbaar is. Velen ervaren ook discriminatie op het werk en in hun vriendenkring. Bijna veertig procent kan niet openlijk zijn tegenover collega’s over het Joods zijn en bijna de helft van de jongeren heeft het gevoel dat ze hun Joodse identiteit moeten verbergen om geaccepteerd te worden.

Verkeerde kant op

“Niemand zou het slachtoffer moeten worden van haat en discriminatie op grond van etniciteit, nationaliteit of religie. Veel Joden in Denemarken hebben die ervaring momenteel nog lang niet,” legt directeur Louise Holck, van het Deense Instituut voor de Rechten van de Mens uit. Maar het gaat ernstig de verkeerde kant op. De Deense regering wordt daarom aangeraden om nu in te grijpen.

Plicht

Holck benadrukt dat de Deense staat de plicht heeft om Joden te beschermen tegen antisemitisme en discriminatie. Op basis van het onderzoek adviseert het Deense Instituut voor de Rechten van de Mens de overheid onder andere om initiatieven te starten die gericht zijn op werkplekken en onderwijsinstellingen, zodat deze over instrumenten beschikken om antisemitisme aan te pakken.

Meer onderzoek

Het instituut is er bovendien van overtuigd dat de overheid ervoor moet zorgen dat er doorlopend onderzoek wordt gedaan naar de leefomstandigheden van Joden, met de nadruk op ervaringen met antisemitisme, discriminatie en discriminerende behandeling in Denemarken. Ook zou er geld moeten komen voor (de bescherming van) Joods leven en de ondersteuning ervan.

Meer cijfers

Nog wat feiten en cijfers: 85 procent ervaart sinds 7 oktober 2023 toenemende onzekerheid in het dagelijks leven en 39 procent zegt in de afgelopen twaalf maanden antisemitisme te hebben ervaren in de vorm van scheldpartijen, bedreigingen, intimidatie of geweld vanwege hun Joodse identiteit. Nog eens 83 procent zegt dat ze hun gedrag in de openbare ruimte aanpassen en 72 procent zegt dat ze zich niet uitspreken uit angst voor negatieve reacties.

Vijftig jaar

Het onderzoek is uitgevoerd door het Deense Instituut voor de Rechten van de Mens. Dit is geen representatief onderzoek, aangezien de Joodse populatie in Denemarken niet exact bekend is. De resultaten van het weerspiegelen de eigen ervaringen van de respondenten over hoe het is om als Jood in Denemarken te leven. Al met al is dit het grootste empirische onderzoek naar het Joodse leven in Denemarken sinds 1973.