Eden Golan, lichtpunt in zware tijden – column Boris Dittrich

Voor Boris Dittrich zijn het geen gemakkelijke tijden wat Israël betreft. In het land werd hij geconfronteerd met het leed van de familieleden van gegijzelden in Gaza. Ook heeft hij veel vragen, zoals: wanneer komt er een plan voor het bestuur van de strook na de oorlog? Ontspanning met het kijken van het Eurovisie Songfestival was er ook al niet bij. Toch was er een lichtpunt.

Het is een onaangename tijd. Als individuele burger is het pijnlijk om machteloos langs de kant te staan. Neem nu 7 oktober, de gruwelijke terroristische aanval van Hamas op Israël. Zoveel doden. Zoveel ontvoerden. Ik was eind december, begin januari in Tel Aviv en ging naar het plein voor het museum. Daar zag ik de lange tafel met lege stoelen die het grote getal gijzelaars symboliseert. Moeders met plakkaten waarop hun ontvoerde dochter of zoon stond afgebeeld, riepen met tranen in de ogen: ‘Bring them Back Home Now’. Wat kun je anders als Nederlandse bezoeker dan de families een hart onder de riem te steken, geld te doneren en een t-shirt met de tekst ‘Bring them Home Now’ kopen?

Wat me ook diep raakt en terneer drukt is de oorlog in Gaza en de duizenden Palestijnse slachtoffers. Kan de oorlog tegen Hamas ooit gewonnen worden? Waar zijn de politici en diplomaten die een staakt-het-vuren, een veilige thuiskomst van de ontvoerden realiseren? Waar zijn de politici die een duidelijk plan kunnen presenteren hoe het nu verder moet met het bestuur van Gaza nadat de oorlog is beëindigd? Ik weet het. Vragen stellen is makkelijk, ze beantwoorden niet. Het is om moedeloos van te worden.

Je aandacht dan maar op Nederland richten is geen aantrekkelijke optie. Hier worden universiteiten bezet door pro-Palestijnse demonstranten. Ik wil nog wel geloven dat ze oprecht betrokken zijn bij het leed van de Palestijnse bevolking, maar waarom moeten ze vernielingen aanrichten? Waarom roepen ze ‘From the River to the Sea’, wat neerkomt op het einde van Israël? Waarom maken ze de universiteit voor Joodse studenten en docenten onveilig? Waarom wordt er opgeroepen tot een boycot van Israelische Universiteiten, waaronder Hebrew University in Jeruzalem?

Albert Einstein en Sigmund Freud waren bij het  ontstaan van Hebrew University betrokken om juist een academische vrijplaats te creëren waar Joodse en Palestijnse wetenschappers samen zouden kunnen werken en bouwen aan een vreedzame samenleving. De Arabische Mona Khoury is vice-president van Hebrew University. Onder haar leiding krijgen jaarlijks honderden Palestijnse studenten gratis onderwijs aangeboden vanuit het idealistische gedachtegoed van Einstein. Waarom zou je zoiets willen boycotten? De Palestijnse studenten in Jeruzalem zijn daar op tegen, want zij willen investeren in hun toekomst. Dat zou de Nederlandse demonstranten toch moeten overtuigen?

Om ontspanning te zoeken en even weg te zijn van de ellende in de wereld dacht ik me in mei te kunnen verheugen op het Eurovisie Songfestival. Nou, dat heb ik geweten.

Allereerst de onzalige boycotactie in Nederland en andere landen om de Israëlische zangeres Eden Golan te weren. In de slipstream daarvan werd onze Joost Klein opgeroepen niet deel te nemen. Waarom moeten zangers, kunstenaars boeten voor de politiek van een land? Protesteer dan bij het parlement of bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, maar laat artiesten met rust. In de opmaat naar de finale van het Eurovisie Songfestival begon ik steeds meer waardering te krijgen voor Eden Golan, die elke dag maar weer protesten in Malmo en ook van collega-Eurovisie Songfestivaldeelnemers moest trotseren.

Soeverein wist deze jonge vrouw – twee dagen voor 7 oktober werd ze twintig jaar – zich door alle vijandigheid heen te slaan. Haar aangepaste lied ‘Hurricane’ vond ik met de dag aansprekender worden. Daarom heb ik op haar gestemd en ik was bepaald niet de enige. Van veel landen, ook van de Nederlandse stemmers, kreeg ze het hoogste aantal punten. Raar overigens dat de vakjury’s in hun waardering daar zo van afweken. Werden ze geleid door een anti-Israël-sentiment? Uiteindelijk eindigde Eden Golan ondanks de inmense druk op een knappe vijfde plaats. Maar echt ontspannend was het kijken naar de finale natuurlijk niet.

Joost Klein was vlak voor de finale van deelname uitgesloten vanwege een incident achter de coulissen met een camera-vrouw. Wat er precies gebeurd is, is nog onduidelijk. Balen. Door zijn gedrag heeft hij veel mensen in Nederland een fikse domper bezorgd. Of de straf van uitsluiting door de EBU te zwaar was? We kennen de feiten nog steeds niet. Daarvoor is het wachten op de uitkomsten van het onderzoek van het Zweedse Openbaar Ministerie.

Tot zover het zoeken van ontspanning bij het Songfestival. Ik eindig bij het begin van deze column. Het is bepaald geen aangename tijd…