Gallant: ‘Hezbollah niet aanvallen na 7 oktober is grootste gemiste kans’

De Israëlische oud-minister Yoav Gallant (Likud) van Defensie heeft een lang en openhartig interview gegeven aan Ynet News, de online variant van de krant Yedioth Ahronoth. Voor het eerst sinds zijn ontslag, november vorig jaar, spreekt hij over zijn tijd als minister en de oorlog die volgde na de Hamas-aanval van 7 oktober 2023. Gallant stelt dat er veel kansen zijn gemist, waaronder het mogelijke besluit om Hezbollah niet al in oktober 2023 preventief aan te vallen.

Urenlang interviewde journalist Nadav Eyal de oud-minister, die op 5 november 2024 werd ontslagen door premier Benjamin Netanyahu – de dag waarop Donald Trump opnieuw tot Amerikaans president werd gekozen. Gallant vertelt hoe hij op 7 oktober werd geïnformeerd over de uitbraak van Hamas-terroristen uit Gaza. Het was zijn dochter die in het Israëlische leger (IDF) zit, die hem om half zeven ‘s ochtends opbelde. Daarna ging de molen draaien en is hij drie maanden niet thuis geweest.

Oefening

Het IDF was overrompeld door de aanval van Hamas, die de Shin Bet (binnenlandse veiligheidsdienst) volgens Gallant al de avond ervoor had zien aankomen. Zij en het leger dachten dat het ging om een oefening en niet om een daadwerkelijke aanval. Door die denkfout is er niet gehandeld en is ook Gallant, die als minister verantwoordelijk was voor de situatie, niet in de avond ervoor gebeld. In die zin liep Israël op de ochtend van 7 oktober dus achter de feiten aan.

Netanyahu

Wanneer spraken Gallant en de premier voor het eerst? “Voor zover ik me kan herinneren, tijdens de situatiebeoordeling die we in de ochtenduren deden,” zegt Gallant tegen Ynet News. “In die begindagen stelde ik de doelen voor de oorlog vast en het Veiligheidskabinet nam ze dan gewoon over. Ik ging zitten, schreef ze op en presenteerde wat er nodig was, zoals het oproepen van de reservisten. Dat viel een tijdje onder mijn gezag. Maar kort daarna werd het overgedragen aan de beslissingen van het Veiligheidskabinet en de regering.”

Van de kaart?

Gallant wil niet zeggen of premier Netanyahu in shock was na de aanval, zoals wordt beweerd. Hij zou een maand van de kaart zijn geweest. Volgens de oud-minister heeft de verrassing ook kunnen ontstaan omdat het leger onvoldoende uitgerust en gereed was. Zo was eerder de dienstplicht teruggebracht van 36 naar 32 maanden en waren er minder gelden voor handen. Tegelijkertijd werden troepen vanuit het zuiden naar de West Bank gebracht, om de kolonisten in de nederzettingen te kunnen beschermen of bij te staan. Daardoor raakte de zuidflank verzwakt.

“Ik schatte in dat Hezbollah zich bij de oorlog zou aansluiten en op de tweede dag, 8 oktober, begonnen ze inderdaad te schieten,” vertelt Gallant. “Op dat moment vochten we tegen een as onder leiding van Iran, die zich uitstrekte van Hezbollah tot aan Hamas. Ik bedacht de term ‘Zeven Frontenoorlog’. En vanaf de eerste dag was het me duidelijk dat we, om onze doelen te bereiken, een grondoperatie moesten uitvoeren om heel Gaza over te nemen en de infrastructuur te ontmantelen.”

Onbekend

Ook was volgens Gallant duidelijk dat het ging om ‘onbekend terrein’. “We hadden nog nooit gevochten op een slagveld vol tunnels en onze ervaring in dichtbebouwde gebieden was beperkt. Maar ik vertelde iedereen die wilde luisteren, inclusief binnen het IDF: door een grondmanoeuvre vernietig je de kracht van Hamas, schep je voorwaarden voor het ophalen van de gijzelaars en faciliteer je een regimewisseling.” Sommigen wilden al onderhandelen, maar Gallant antwoordde: onder geen beding.

Pessimisme

Netanyahu wilde geen grondoffensief, aldus Gallant. “De premier zei: ‘Opereer vanuit de lucht. Als we een grondmanoeuvre uitvoeren, verliezen we duizenden soldaten.’ Ik zei tegen hem: ‘Meneer de premier, ten eerste zullen we geen duizenden soldaten verliezen. Ten tweede, waar is het leger voor als we niet ingrijpen nadat duizendvan onze burgers zijn afgeslacht?’ Dit was onderdeel van hetzelfde debat dat we zullen bespreken in relatie tot 11 oktober. Er was een grote scepcis over de capaciteiten van het IDF en een ernstig gevoel van pessimisme.”

Hezbollah

Gallant prijst IDF-stafchef Herzi Halevi en zegt dat hij ‘uiterst effectief’ was in de uitvoering van het manoeuvreplan in Gaza, dat onder meer een grootschalige misleiding van Hamas in de eerste twee maanden van de gevechten omvatte. “Er werd een gezamenlijke operatie op het hoogste niveau uitgevoerd.” Op 11 oktober 2023 volgde een kabinetsvergadering die van cruciaal belang was voor het verdere verloop van de de oorlog. Hezbollah was drie dagen ervoor begonnen met schieten en Israël moest een besluit nemen.

Von Clausewitz

“Ik geloof dat het besluit tot het niet optreden tegen Hezbollah, op 11 oktober, de grootste gemiste kans was in de militaire geschiedenis van Israël,” zegt Gallant. “Vanaf het moment dat Hezbollah het vuur opende, was het duidelijk dat we met de as Iran-Hezbollah-Hamas te maken hadden. Als je meerdere vijanden bevecht, moet je de sterkste als eerste aanvallen. Ik heb dit niet bedacht. Het is een klassieke militaire strategie van Carl von Clausewitz: als je begint met de zwakkere vijand, heb je niet de kracht over voor de sterkere. Daarom zei ik: We moeten beginnen met Hezbollah.”

Actieplan

Volgens Gallant was het Netanyahu die niets wilde weten van een aanval op Hezbollah. Die stelde dat zoiets Israël in een regionale oorlog zou slepen en dat het risico daarvoor te groot was. Maar er lag een heel actieplan klaar tegen Hezbollah, waarbij de leiders zouden worden geëlimineerd. Ook lagen de meeste raketten van de Libanese terreurbeweging nog in het arsenaal. Een grondoffensief zou vervolgens ontrold worden. Volgens Gallant was de kans op vernietiging van Hezbollah op dat moment groot.

“Vanaf dat moment zou de situatie compleet anders zijn geweest. Waarom? Omdat het een kans zou hebben gecreëerd om de oorlog te verkorten. Het IDF had divisies van het noordelijke front naar het zuiden kunnen verplaatsen, waardoor gelijktijdig operaties in Khan Younis en Rafah mogelijk zouden zijn geweest naast de gevechten in Gaza-Stad. Er zou geen noodzaak zijn geweest om noordelijke Israëlische gemeenschappen te evacueren en Hamas zou zijn volledige strategische steun hebben verloren, zowel fysiek als moreel.”

Verkeerde pad

Gallant is ervan overtuigd dat Israël voor ‘het verkeerde pad’ koos en pas een jaar later – in september 2024 – wel het juiste deed door Hezbollah aan te pakken en verslaan. De terreurbeweging bleek niet de kracht te hebben om Tel Aviv te raken, aldus Gallant. Een ander keerpunt was de eliminatie van Ismael Haniye, de Hamas-leider die geldt als een van de breinen van de operatie van 7 oktober. Tot aan dat punt – eind juli 2024 – zat Israël ‘vast’ in Gaza, aldus de oud-minister. Daarna werd het losgetrokken en kon het vizier naar Hezbollah verschuiven.

Onderzoek is nodig

Yoav Gallant pleit voor een onderzoekscommissie zodra de oorlog voorbij is, maar premier Netanyahu ziet dat volgens hem niet zitten. Het is een van de redenen waarom de ex-minister nu naar buiten treedt. Gallant had zijn carriere in het leger en ging daarna de politiek in. Eerst voor de partij Kulama en daarna voor Likud, de partij van Netanyahu. Hij werd ontslagen op de dag dat Donald Trump werd gekozen. Volgens velen wilde Netanyahu een ander beleid en was dat het moment om Gallant weg te sturen. Een onderzoek na een oorlog over het functioneren van het leger en de regering is in Israël de traditie.