‘Herinnering aan Westerbork was vaak anders dan beleving in oorlog’

Wikipedia
Wikipedia

De wetenschapster werkte jarenlang aan een promotie-onderzoek over de beeldvorming en beleving van kamp Westerbork. Moraal: “In het naoorlogse publieke debat is Westerbork steeds meer gecanoniseerd tot een paar bepalende, dominante beelden, zoals het transport, de revue en de dag dat de transporttrein meestal vertrok. Met maar enkele hoofdrolspelers, zoals de commandant Albert Konrad Gemmeker en bekende dagboekschrijvers als Etty Hillesum en Philip Mechanicus. Dit beeld van Westerbork is echter een verengd beeld dat geen recht doet aan de verscheidenheid aan ervaringen.”

Moraal vergeleek vijftig briefcollecties, acht dagboeken en elf verslagen die tijdens het verblijf in Kamp Westerbork werden geschreven met 122 memoires die na de oorlog verschenen. Het is voor het eerst dat voor een overkoepelende studie op deze grote schaal zowel brieven als dagboeken en memoires van kampingezetenen van doorgangskamp Westerbork zijn geanalyseerd. Met haar proefschrift wil ze een verscheidenheid aan ervaringen, beleving en herinneringen laten zien die ons dwingen het versmalde beeld van Westerbork dat na de oorlog in de collectieve herinnering is ontstaan te herzien. 

Kampingezetenen leefden in voortdurende angst en onzekerheid over hun lot, in een kamp dat in verscheidene opzichten deed denken aan thuis, maar waar tegelijkertijd alles – van de traditionele rolpatronen tot de morele orde – op de kop werd gezet. Vermoedens over wat komen ging waren er zeker; toch werd in brieven en dagboeken vooral de hoop op een goede afloop geuit. In memoires vormt de definitieve kennis van de gruwelijke afloop een belangrijk breukpunt; herinneringen aan het kamp staan geregeld haaks op hoe men er in de oorlog over schreef.’

Binnenkort, op 20 september, zal Moraal haar proefschrift aan de Universiteit van Amsterdam presenteren. 

Categorie:

Home » Nieuws » ‘Herinnering aan Westerbork was vaak anders dan beleving in oorlog’