NIOD doet onderzoek naar aanslagen erfpacht Joden

Eind maart werd de kwestie aangekaart door Het Parool. Uit stukken van het Ontwikkelingsbedrijf van de gemeente bleek dat Joodse oorlogsslachtoffers die naar de stad terugkeerden, alsnog aanslagen kregen voor niet betaalde erfpacht tijdens de oorlog. Het ging vaak om Joden van wie de huizen door de Duitsers of de NSB in beslag waren genomen. Sommigen van hen waren ondergedoken of afgevoerd naar een concentratiekamp. De documenten zijn bij de digitalisering van dossiers in handen van studenten gekomen. Die ontdekten dat de gemeente de originele stukken wilde vernietigen.

Amsterdam dwong de Joodse oorlogsslachtoffers niet alleen alsnog erfpacht te betalen, maar legde hen ook een boete op wegens late betaling. Ze werden zelfs aangeslagen als hun huizen op erfpachtgrond er niet meer stonden, omdat ze gesloopt of gebombardeerd waren. Daarmee trad Amsterdam strenger op dan andere gemeenten.

Burgemeester Van der Laan liet begin april weten dat er een onderzoek naar de kwestie zou komen. In een brief aan de gemeenteraad laat hij nu weten dat het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie (NIOD) dat onderzoek gaat uitvoeren. Het onderzoek moet volgens Van der Laan duidelijkheid verschaffen over het handelen van de gemeente ten aanzien van teruggekeerde Joodse burgers. Ook terugbetaling van boetes en erfpachtaanslagen wordt niet uitgesloten. “De gemeente wil duidelijk maken dat zo uitputtend mogelijk onderzocht wordt of er nog financiële restituties nodig zijn,” aldus Van der Laan.

Het NIOD gaat het onderzoek uitvoeren, maar zal daarin begeleid worden door een maatschappelijke klankbordgroep. In die groep zullen ook diverse Joodse organisaties vertegenwoordigd zijn. Het onderzoek moet voor 1 april 2014 afgerond zijn. [ADV]