Pawlicki met ‘Dank Zij de Oorlog’ in theater Oostblok
Tomer Pawlicki speelt zijn solo-voorstelling ‘Dank Zij de Oorlog’ in het eerste weekend van april in de programmaserie Stof van theater Oostblok. Pawlicki is een Nederlandse theatermaker met Israëlische roots. Niet bang voor de provocatie onderzoekt hij in zijn stuk of de oorlog misschien ook goede dingen voorgebracht heeft, hem bijvoorbeeld. Wie had gedacht dat wij ooit onze uitroeiers zouden bedanken voor ons bestaan?
Tijdens de voorstelling knoopt een jonge Joodse man een gesprek aan met zijn grootmoeder over de Tweede Wereldoorlog. Zij heeft haar man leren kennen toen hij bij haar kwam onderduiken. Ze trouwden en kregen kinderen die zelf weer kinderen kregen. Die oorlog heeft toch ook veel goeds voortgebracht, oppert de kleinzoon opgewekt. Zonder oorlog had hij zelf nooit bestaan. Oma wijst hem streng terecht. Bijna alle Joden zijn vermoord tussen 1940 en 1945. Dit roept vragen op voor de kleinzoon. Wat als zijn grootvader ergens anders had kunnen onderduiken? Was hij zelf dan nooit geboren? Wat als Hitler wél was aangenomen op de kunstacademie en zich had ontwikkeld tot een succesvol kunstenaar? Was de Tweede Wereldoorlog dan uitgebleven? Of toch uitgebroken, langs een andere route en met andere gevolgen?
Deze voorstelling is een spelletje what if, een gedachte-experiment, en werd goed ontvangen door critici. ‘Pawlicki, die de fictieve briefwisseling met zijn overleden oma schreef, speelt afwisselend zichzelf en haar, en doet dat aards en transparant; even luchtig als eerbiedig. Indringend en onontkoombaar’, zo stond te lezen in NRC Handelsblad. De krant beloonde Pawlicki’s stuk dan ook met vier van de vijf uit te delen sterren. ‘Zijn podiumprésence is op een andere manier dwingend. Met immer serieuze blik, rossige baard en paardenstaart speelt Pawlicki een innemende nerd’, schreef de Theaterkrant. Ook dit blad voor kenners gaf het stuk vier van de vijf sterren.
In de serie Stof organiseert theater Oostblok voorstellingen rond grote thema’s die stof tot nadenken geven. Aankomend weekend zijn er een paar extra’s. Op vrijdag is hoogleraar logica en cognitieve wetenschap Frank Veltman te gast, op zaterdag is er een gesprek met Tomer Pawlicki, toneelschrijver Rik van den Bos en theatermaker Pauline Kalker over de vraag waarom en met welk (beoogd) effect zij nu werk maken van de Tweede Wereldoorlog [bl].
