Verdoner wil actie van OM tegen Bol.com om verkoop nazi-boeken

Het Openbaar Ministerie (OM) moet actie ondernemen tegen Bol.com, omdat die verkoopsite nog steeds nazi-boeken verkoopt. Dat stelt Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner, die benadrukt dat de verkoop van deze dingen strafbaar is. Het OM moet gaan handhaven zodat Bol.com ophoudt met het aanbieden van deze omstreden literatuur en lectuur. Het bedrijf zegt slechts doorgeefluik te zijn. Het kan daarom niet vooraf screenen op boeken. Ook het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) komt in het verweer. Eerder werden foute boeken al op Bol.com geschrapt.

Onderzoeksprogramma Zembla ontdekte dat er nog steeds tientallen antisemitische, discriminerende en haatzaaiende boeken zonder tussenhandelaar op de webwinkel worden aangeboden. Redacteuren bestelden een aantal van die werken bij Bol.com. De selectie bevatte onder meer De Protocollen van de Wijzen van Zion, The White Nationalist Manifesto en een pseudowetenschappelijk werk waarin wordt beweerd dat Joden evolutionair bepaald parasiteren op andere samenlevingen, aldus Zembla.

Antisemitismecoördinator Verdoner reageert in het programma. “Dit is niet alleen fout, het is ook strafbaar. Volgens het Wetboek van Strafrecht artikel 137-e is dit verboden, hier zou op gehandhaafd moeten worden. Bol.com is een Nederlands bedrijf en moet zich dus gewoon aan de Nederlandse wet houden.” Blijkbaar denkt het concern dat het zich niet actief hoeft in te zetten om zich aan de wet te houden, stelt Verdoner. “Hoe ze nu werken is de omgekeerde wereld. In plaats van dit soort boeken niet aan te bieden, wachten ze tot er ophef ontstaat. Dit lijkt me iets voor het Openbaar Ministerie.”

Het CIDI sluit zich bij de antisemitismecoördinator aan. Beleidsmedewerker Aron Vrieler: “Deze reactie is wel heel passief. Het bedrijf moet het in ieder geval makkelijker maken om dit soort artikelen te melden Wij gaan ervan uit dat Bol.com haar maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt.Deze reactie is wel heel passief. Het bedrijf moet het in ieder geval makkelijker maken om dit soort artikelen te melden.”

Verdoner wil een andere aanpak, een omgekeerde bewijslast, want het is niet voor het eerst dat Bol.com in de problemen komt door dergelijke boeken aan te bieden. “Blijkbaar leert Bol.com niet van eerdere fouten. De bewijslast zou moeten worden omgedraaid. Dat wil zeggen dat de verkoper moet aan kunnen tonen dat een boek of artikel met dergelijke inhoud voor educatieve of wetenschappelijke doeleinden wordt verkocht,” vertelt Verdoner.

Zelf zegt Bol.com geen preventieve checks te doen op het aanbod op de site. Volgens het bedrijf werden er dagelijks miljoenen boeken aangeboden en dat grote aantal kan het vooraf niet controleren. Wel zegt Bol.com ‘veel waarde te hechten aan de vrijheid van het geschreven woord’ en wil het ;zorgvuldig omgaan met het democratische, educatieve en historische belang van boeken’. Pas als er een melding wordt gedaan door een belangengroep, klant, medewerker of er ophef op (sociale) media ontstaat, zegt het concern te onderzoeken of het artikel thuishoort op de site. Zo kan het dat enkele van de door Zembla bestelde boeken inmiddels van de site zijn verwijderd. In 2020 kondigde Bol.com juist aan te stoppen met de verkoop van dergelijke boeken.

Lees ook:
Bol.com stopt met verkoop anti-Joodse en haatzaaiende boeken
Webwinkel Bol.com ziet af van de verkoop van boeken die een haatdragende boodschap bevatten, zoals antisemitische verhalen en boeken met homohaat. Dat heeft een woordvoerder aan het AD laten weten. In de afgelopen twee jaar ontstond geregeld tumult rond de verkoop van antisemitische boeken op Bol.com. Ook loopt er momenteel een onderzoek van het Openbaar Ministerie tegen de koopjessite nadat Joodse activisten aangifte hadden gedaan.