Wel goed geïnformeerd? – column Hanneke Gelderblom

Met ergernis en verbazing heeft Hanneke Gelderblom de gebeurtenissen in politiek Den Haag sinds vrijdag gadegeslagen. Een tweeminutendebat dat eigenlijk geen tweeminutendebat bleek te zijn, een minister die aftrad in plaats van optrad en Tweede Kamerleden die in haar optiek niet van de hoed en de rand weten over wat er in Israël en Gaza daadwerkelijk gebeurt.

In de Tweede Kamer vond op vrijdag een zogenaamd ‘tweeminutendebat’ plaats. Dat gebeurt niet zo vaak en meestal alleen bij een door allen erkende crisis. De leden van de commissie Buitenlandse Zaken vertelden met enige trots dat zij daarvoor speciaal van hun vakantie waren teruggekomen. Want het is reces en dan zijn er geen debatten.

Maar ja, de verkiezingscampagne is begonnen en een beeld op de camera is van onschatbare waarde voor je plek op de kandidatenlijst. En spreken over Israël en de Palestijnen levert uiteraard een goede kans om op tv te komen.

Bosma

Om vier uur ’s middags begon dat tweeminutendebat, waarbij dus van alle fracties één lid twee minuten spreektijd krijgt. Maar doordat voorzitter Martin Bosma toestond dat er bij de interruptiemicrofoon geen vraag aan de spreker werd gesteld, maar steeds weer een eigen verhaal, werd de debatopzet volledig verstoord. En daardoor duurde het uren.

Vanaf de publieke tribune woonde ik het debat bij. Zelf ben ik om zes uur naar huis gegaan, en toen moest de minister nog antwoorden op de meer dan twintig ingediende moties en moesten er nog zeven sprekers ‘twee minuten’ het woord voeren.

Gelukkig kon ik alles thuis nog volgen op tv. NSC-minister Caspar Veldkamp van Buitenlandse Zaken zei dat hij het antwoord namens het kabinet op al die moties pas na de ministerraad kon geven, omdat Kamerleden wilden weten of hij wel namens de gehele minsteraad sprak.

De afloop hiervan is inmiddels bekend: Veldkamp koos voor aftreden en nu zijn er nog maar twee van de vier regeringspartijen over. Ik heb toch best enige waardering voor hem, omdat nu pas duidelijk werd dat hij echt meer wilde bijdragen aan vrede en de tweestatenstaten oplossing, zoals in het regeringsprogramma vermeld staat, maar daarvoor geen steun kreeg.

Vraagteken

Wat ik me na die lange dag in politiek Den Haag afvraag is het volgende. Zijn onze Kamerleden eigenlijk wel goed geïnformeerd over wat zich in dat zeer omstreden stukje Midden-Oosten afspeelt? Wie alleen de Nederlandse kranten leest en de vele talkshows of beter kwebbelshows, volgt is dat duidelijk niet, omdat het daar vrijwel alleen gaat over de laatste anti-Joodse rel of pro-Palestina-demonstratie.

Gelukkig is er veel meer te lezen, met name in media in het buitenland, waaronder in Israël zelf, met andere berichten over de situatie ter plaatse. Zo is daar goed te volgen hoe de honderdduizenden Israëli’s steeds duidelijker hun afkeer laten horen over deze ultrarechtse regering-Netanyahu. Mijn Advies: volg de rubriek van Gershon Baskin. Naast in het Hebreeuws en Arabisch is dat ook in het Engels te lezen. 

Deze Israëliër beschrijft hoe hij dagelijks contact heeft met Palestijnen die vrede willen en met degenen die namens Hamas onderhandelen. Zij zeggen: “Netanyahu heeft duidelijk niet de intentie de oorlog echt te beëindigen.” En zo blijven de leiders van Hamas en Netanyahu beiden aan de macht, en dat is exact wat zij beiden willen.

Waar staat Donald Trump in dit conflict? Aan mijn zijde, zegt Netanyahu. Maar je weet zelden of wat de Amerikaanse president vandaag zegt ook is wat hij morgen nog meent of steunt. Na het laatste door Hamas getoonde vreselijke beeld van de uitgehongerde gijzelaar, weten deze terroristen wel dat als deze man sterft, de laatste kans voorbij is dat Trump druk op Israël zal uitoefenen.

Weerstand

Inmiddels blijkt uit opiniepeilingen dat de huidige regering-Netanyahu niet alleen wereldwijd maar ook in eigen land steeds meer weerstand oproept. Wanneer stuurt de Israëlische bevolking deze regering naar huis? Moeten we echt wachten op de verkiezingen van volgend jaar? Israël was ooit de enige democratie in het Midden-Oosten. Alleen al dit opschrijven doet zo’n pijn. Twijfel over de Israëlische democratie leidt onder meer tot acties als ‘Joden zeggen nee’ en weer een wereldwijde brief van talloze rabbijnen.

Inmiddels heeft de Franse president Emmanuel Macron na de door hem in Parijs gesteunde bijeenkomst van de Palestijnse en Israëlische vredesactivisten, waaronder vele vrouwen, overleg gevoerd met de koning van Jordanië en met de president van Egypte. Voor hen is duidelijk dat het huidige militaire Israëlische offensief in Gaza-Stad alleen maar tot een ramp voor beide volken kan leiden en de hele regio in een permanente oorlogssituatie brengt.

Staat erkennen?

Op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York, die op 9 september begint, brengt Macron samen met Palestijnen en Israëli’s op de agenda de tweestaten-resolutie in, waarbij er een onafhankelijke Palestijnse staat wordt erkend.

Niet Trump maar Europa kan de weg naar vrede helpen tot stand te komen. Maar hierover heeft in dit ellenlange Haagse zogenaamde tweeminutendebat niet één Nederlands Kamerlid noch iemand van het kabinet inhoudelijk gesproken. Ik blijf mij dan ook afvragen: Zijn onze Kamerleden eigenlijk wel goed geïnformeerd?