‘Willem-Alexander moet begrip tonen voor het feit dat Joods Nederland zo klein is’
Opperrabbijn Binyomin Jacobs (64) mag als voorzitter van het Nederlands College voor Rabbinale Zaken plaatsnemen in de Nieuwe Kerk voor de inhuldiging van koning Willem-Alexander. Gisteren publiceerde Jonet het eerste deel van een interview over zijn kijk op de Nederlandse monarchie en zijn bewondering voor prinses Máxima. In deel twee kijkt Jacobs naar de toekomst.
Afgelopen vrijdag uitte u uw ongenoegen over het feit dat het nationaal afscheidsfeest van koningin Beatrix op 14 september, Jom Kippoer, gehouden wordt. Waarom?
“Door die afschuwelijke jaren ’40-’45 zijn wij helaas zo klein geworden, dat de organisatie van het feest ons vergeten is. Ze hebben ongetwijfeld gedacht: op zondag kan het niet gehouden worden vanwege de christenen en op vrijdag moeten we rekening houden met de islam, dus nemen we de zaterdag. Niemand dacht echter aan de sjabbat als Joodse rustdag, en 14 september is dit daar ook nog Jom Kippoer! Natuurlijk zit daar vanuit de organisatie geen opzet achter. Wel moet ik mij realiseren hoe klein wij zijn geworden. We zijn nu zo klein dat men ons vergeet. Ik hoef daarom geen excuses van de organisatie. Het zou eerder leuk zijn als de organisatoren er over nadenken hoe ze dit willen oplossen.”
Toch zei u: ‘Wij horen er niet bij’.
“Nou ja, ik denk wel dat iedere Jood dit niet als leuk zal ervaren. Maar de quote: wij horen er niet bij, is door het NRC-Handelsblad uit de context gehaald. Andere media hebben dat op hun beurt overgenomen. Het ging mij erom hoe makkelijk men ons vergeet. Dat is een trieste realiteit. Het gaat er voor mij dus niet om dat de meerderheid ons er als groeo niet bij wil hebben.”
Vandaag wordt er tijdens de feestelijkheden geen aandacht besteed aan het Jodendom, Joodse Nederlanders, andere religies of gemeenschappen. Hoe kijkt u daar tegen aan?
“Nee, er komt geen Joodse hora-dans, maar er zijn ook geen specifieke katholieke of islamitische dingen bij. Zelf heb ik daar geen naar gevoel bij. Ik denk niet dat de Joden hun eigen dansje moeten doen.”
In 2014 wordt Koningsdag met de koning in Amstelveen gevierd. Dat gebeurt op een zaterdag omdat de koning op zondag jarig is. De Joodse gemeenschap in Amstelveen kan zich op sjabbat niet manifesteren en is hier niet zo blij mee. Wat vindt u?
“Nederland is van oorsprong een christelijke samenleving en dus kan ik me voorstellen dat ze het feest niet op zondag willen vieren. Stel nou dat ze de vrijdag ook zouden omzeilen vanwege de moslims, dan zou ik zeggen dat ze ook de sjabbat moeten respecteren. Maar zolang het zich beperkt tot de zondag is dat wat mij betreft prima. Daarnaast vieren we elk jaar Koningsdag. Als het dan een keertje op de sjabbat valt, heb ik daar niet zoveel moeite mee. De Joden in Amstelveen kunnen volgend jaar helaas een keer niet meedoen. Als ze daar moeite mee hebben, dan ben ik bereid om ze geestelijke bijstand te verlenen.”
Wat kan koning Willem-Alexander in de toekomst betekenen voor Joods Nederland?
“Hij kan en moet begrip tonen voor het feit dat wij zo klein zijn, en alsmaar kleiner worden. Dat is immers iets waar wij niets aan kunnen doen. Verder hoop ik dat hij zijn ceremoniële rol goed oppakt. Ik denk dat hij dat met Máxima goed zal doen.”
Wat verwacht u van vandaag?
“Zelf ben ik niet zo zenuwachtig voor de inhuldiging in de kerk. Ik maak me eerder zorgen over hoe ik er naartoe kom. Het is namelijk een grote logistieke operatie. Eerst moet ik naar Schiphol-Oost en vandaar uit gaan we onder begeleiding naar de Passengers Terminal in de Amsterdamse haven. Vervolgens worden we onder begeleiding naar de Nieuwe Kerk gebracht, waar we om een uur ’s middags binnen moeten zijn. Het boeit mij hoe ze dat allemaal in goede banen gaan leiden. Tevens ben ik ervan overtuigd dat de inhuldiging een bijzondere gebeurtenis zal zijn. Na afloop verwacht ik te kunnen zeggen: wat fijn dat ik dit mocht meemaken en dat wij er als Joodse gemeenschap bij mochten zijn. Ik beschouw het als een eer dat ik er mag zijn” [KR].
Een impressie van het bezoek dat koningin Beatrix eind 2011 aan de Snoge bracht:
