Dritte Weltkrieg? – column Tomer Pawlicki

‘Sinds een tijd vraag ik me af wat wij nodig hebben om een Derde Wereldoorlog te laten uitbreken.
Mij bekruipt de laatste tijd namelijk een onheilzaam gevoel. Berichtgevingen worden grimmiger. Mensen angstiger en tegelijkertijd agressiever. Iedereen voelt zicht bedreigd. Iedereen is het slachtoffer van iets. En als klap op de vuurpijl zag ik laatst een interview op tv met historicus Geert Mak.

Geert zei dat ie bang was voor een nieuwe oorlog. Een grootschalige oorlog.
In ons hedendaagse retoriek bespeurt hij namelijk veel overeenkomsten met het vooroorlogse Duitsland. Een bepaalde zucht naar geweld.
Er zou maar een klein incident nodig zijn om de vlam in de pan te laten slaan.
Een Charlie Hebdo, een MH17, de recentste aanslagen in Parijs, de economische crisis, de vluchtelingen, een Gaza-oorlog.
Allemaal ingrediënten voor een ‘Perfect storm’.
Maar welk ingrediënt missen we dan nog?
Want het waait tot nu toe alleen nog maar.

Wat hebben we nodig Geert?
Hebben we meer vluchtelingen nodig? Meer moskeeën? Meer synagogen? Meer asielzoekerscentra in Geldermalsen? Meer wapens en beveiliging om ons te beschermen? Minder vrijheid? Meer PVV’ers? Meer werkloosheid? Meer bommen? Meer kerncentrales? Meer bankiers en grote bedrijven die onze maatschappij vormen, naar aanleiding van onze eigen koopdrang? Nog meer overheden die machteloos staan tegenover die bedrijven? Nog meer xenofobie? Nog meer racisme? Nog meer antisemitisme? Nog meer islamhaat? Nog meer homohaat? Nog meer aanranders? Nog minder rede? Meer vijanden misschien?
Hoe krijgen we het volk massaal nog bozer? Hoe polariseren we de samenleving tot aan zijn maximum en zorgen we voor een explosie?

Ik begrijp dat mensen voor een oorlog vijanden nodig hebben. Veel mensen zien de islam als Europa’s vijand. Het juiste ingrediënt. Maar eerlijk is eerlijk, los van een paar armetierige aanslagen, die in het niet vallen bij alle slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog, heeft de islam in Europa nog weinig potten kunnen breken. Dus om nou te zeggen dat de islam werkelijk gevaarlijk is, dat denk ik niet.

Frankrijk had een uitgelezen kans. Het land kon de Brusselse probleemwijk Molenbeek – het vaak genoemde ‘bolwerk van radicalisering’ – bombarderen na de recentste aanslagen in Parijs, maar koos toen gek genoeg voor Raqqa in Syrië. Terwijl de aanslagplegers toch echt gewoon Belgen waren. Een gemiste kans.

Maar wat dan wel?
Laatst luisterde ik naar een lied van Buffalo Springfield: For what it’s worth. Daar spreekt hij de woorden Paranoia strikes deep. Into your mind it will creep. It starts when you are always afraid.
En laat dat nu net het probleem zijn. De Europese samenleving heeft nog steeds niet het punt bereikt van constante angst. Dat is het basisingrediënt dat nog ontbreekt. De kip in de kippensoep. Pas als de angst breed wordt gedragen van rechts tot aan links. Dan kunnen we eindelijk dat lontje aansteken.
Maar als ik naar de peilingen kijk in Europa dan weet ik dat we op de goede weg zijn.
Of de slechte.

Het is maar hoe je het bekijkt.’