Joods Cultureel Centrum bloeit in Utrecht

glas in loodraam MerKaz
MerKaz

Midden in het Museumkwartier is het Joods Cultureel Centrum MerkAz gevestigd. In het gebouw dat een bijzondere geschiedenis kent, worden culturele evenementen voor mensen met een Joodse en niet-Joodse achtergrond georganiseerd. DUIC (De Utrechtse Internet Courant, red.) ging op bezoek.

Op de voorkant van het gebouw zijn nog altijd de letters van het voormalig Centraal Israëlitisch Weeshuis bevestigd. Het weeshuis, dat in 1871 werd geopend, verloor op dramatische wijze zijn functie nadat in 1942 alle kinderen en het personeel door de Duitsers werden gedeporteerd.

Jan Erik Grunveld, coördinator culturele evenementen van MerkAz, vertelt over de afschuwelijke gebeurtenis. “In één nacht zijn alle weeskinderen en het personeel meegenomen. Op een enkeling na is niemand meer teruggekeerd. Verschrikkelijk.” In het gebouw zaten na de Tweede Wereldoorlog verschillende zorginstellingen. Sinds 2001 is het achterste gedeelte van het gebouw eigendom van de Stichting MerkAz, opgericht vanuit de Liberaal Joodse Gemeente Utrecht. Op de eerste verdieping is de synagoge.

“In 2004 heeft de synagoge zijn functie weer teruggekregen. Daarvoor is de synagoge volledig gerenoveerd,” vertelt Gunveld. “Toen we het gebouw voor de eerste keer gingen bekijken, bleek dat het originele plafond er nog in zat. Dat is echt prachtig.” Allerlei details maken dat de synagoge een ontzettend mooie ruimte is. Zo is er een glas-in-loodraam met de Tien Geboden en hangt er een waanzinnig grote kroonluchter die uit een synagoge in Aachen komt. Ook de glas-in-lood ramen komen uit die synagoge. “Ons is verteld dat dat de synagoge is waar de ouders van Anne Frank zijn getrouwd,” zegt Grunveld. “Dat is natuurlijk bijzonder.”

Twee keer per maand zijn er diensten in de synagoge. Voorzanger Moshé Lewkowitz legt uit hoe dat gaat. “Op vrijdagavond en zaterdagochtend is er een dienst. Ongeveer tachtig Joodse gezinnen uit de provincie en daarbuiten zijn aangesloten bij deze gemeenschap. Wij zijn een egalitaire gemeente, wat inhoudt dat mannen en vrouwen gelijke mogelijkheden hebben. Bij een dienst zijn niet alleen de rabbijn en chazan betrokken, maar ook anderen. Het is dus interactief.”

Volgens Lewkowitz neemt het aantal leden niet af. “Integendeel,” vertelt hij. “Het lijkt er zelfs op dat het aantal mensen dat deelneemt aan de diensten lichtelijk is toegenomen.” “Maar aan zieltjes winnen doen we niet,” vult Grunveld aan. “Wel vinden we het leuk om tijdens onze evenementen mensen kennis te laten maken met onze cultuur.”

Ook komend weekend kunnen geïnteresseerden een kijkje nemen bij MerkAz. Tijdens het Uitfeest deze zondag zijn er rondleidingen en is er een tentoonstelling over de bijzondere geschiedenis van het gebouw. “Het is een prachtig gebouw voor evenementen. Regelmatig zijn er concerten. De akoestiek hier is bijvoorbeeld heel goed,” legt Grunveld uit. “Nog niet veel Utrechters weten dat hier culturele evenementen worden georganiseerd. We krijgen na afloop van de concerten vaak te horen van mensen dat ze het jammer vinden dat ze hier niet eerder van wisten. Het zou natuurlijk mooi zijn als daar verandering in komt.”’

Bron: De Utrechtse Internet Courant

Categorie:

Home » Achtergrond » Joods Cultureel Centrum bloeit in Utrecht