‘Asscher liet wet overtreden om AOW’ers in Israël’

Minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft er persoonlijk voor gezorgd dat Nederlandse ouderen in nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever hun ‘verboden’ AOW konden ontvangen. Dit stelt NRC Handelsblad na een eigen onderzoek. Volgens de krant zou Asscher hebben ingegrepen toen de Sociale Verzekeringsbank (SVB) in 2013 deze mensen wilde korten op hun AOW. De Westelijke Jordaanoever wordt door Nederland niet erkend als een onderdeel van Israël, waardoor het verdrag dat met Israël is gesloten over sociale zekerheid daar niet van toepassing is.

Internationaal recht
Nederland baseert zich op het internationaal recht, dat stelt dat de bezetting van de West Bank illegaal is en het daardoor niet als een onderdeel van Israël kan worden gezien. De Israëlische nederzettingen waarin de Nederlandse bejaarden wonen zijn daarmee ook illegaal. Toch is het merendeel van de AOW’ers in deze gebieden sinds 2006 niet gekort door de SVB. Volgens het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gebeurde, dit omdat ze hadden opgegeven in Israël te wonen. In 2013 ontdekte de SVB deze fout en wilde het de AOW’ers alsnog korten.

Druk uitoefenen
Volgens NRC Handelsblad gaf Asscher, na overleg met premier Mark Rutte (VVD) en toenmalig minister Frans Timmermans (PvdA) van Buitenlandse Zaken, de opdracht om door te gaan met het volledig betalen van de AOW aan deze bewoners van de nederzettingen. Asscher zou achter de schermen druk hebben gevoeld van Joodse belangenorganisaties en legde eind 2015 de uitzonderingspositie voor AOW’ers vast in een juridische constructie, aldus de krant. Daarin staat dat deze mensen niet konden weten dat ze gekort zouden worden.

Belastingvoordeel
Achteraf blijkt dat ze wel op de hoogte waren, onder meer via de SVB en via informatie uit het Nederlandse parlement. Tevens blijkt dat de SVB belasting voor deze AOW’ers betaalt, omdat het belastingverdrag tussen Nederland en Israël in bezet gebied niet geldt. Zodoende ontvangen deze mensen een hoger bruto- én nettobedrag dan AOW’ers in Nederland, zo stelt het dagblad. Wel is het zo dat er overlevenden van de Sjoa tussen zitten, waardoor een dergelijke financiële tegemoetkoming volgens experts gerechtvaardigd zou kunnen worden. Mogelijk heeft Asscher door deze bril naar de groep gekeken.

Reactie Asscher
Minister Asscher erkent dat hij fouten heeft gemaakt. Uit een verklaring: ‘Mensen die recht hebben op een uitkering dienen gelijk behandeld en goed geïnformeerd te worden. Er zijn in de uitvoering fouten gemaakt door de Sociale Verzekeringsbank en het ministerie van Sociale Zaken. De SVB herkende niet dat mensen in door Israël bezet gebied woonden en heeft ze daarom jarenlang te veel betaald. En de regeling om dat te rechtvaardigen is niet tijdig gecommuniceerd. Daar mogen individuen niet de dupe van worden en zeker geen overlevenden van de Holocaust. Ik vond en vind dat we het gevoel niet mogen uitschakelen’.