Auschwitz-overlevende oudste man ter wereld

Yisrael Kristal uit Israël is met zijn 112 jaar sinds kort de oudste man ter wereld. Dat hij zo oud is geworden, is bijna niet voor te stellen. Kristal overleefde twee wereldoorlogen en zelfs het vernietigingskamp Auschwitz.

Kristal wordt geboren op 15 september 1903 in het Poolse Zarnow. Hij weet zich nog te herinneren hoe zijn familie snoepjes gooide naar de Oostenrijkse keizer Franz Jozeph, die begin vorige eeuw een bezoek bracht aan het land. De decennia erna maakt Kristal de verschrikkingen van beide wereldoorlogen mee. In de Eerste Wereldoorlog verliest hij zijn moeder en wordt zijn vader gedwongen voor de Russen te vechten. Hij zal hem nooit meer zien.

Kristal verhuist op zijn 17e naar de Poolse stad Lodz. Daar trouwt hij, krijgt twee kinderen en gaat werken in een snoepfabriek en chocoladefabriek. De zaken gaan uitstekend todat de nazi’s in 1939 aan de macht komen en Polen inlijven. De familie moet gedwongen verhuizen naar een getto. Er is zo weinig te eten en de leefomstandigheden zijn zo onhygiënisch dat zijn beide kinderen hier sterven.

In 1944 tekenen de nazi’s ook het doodvonnis van Kristal en zijn vrouw; ze worden op de trein gezet naar het vernietigingskamp Auschwitz. Zijn vrouw wordt er na aankomst vrijwel direct vermoord, maar Kristal weet als dwangarbeider de verschrikkingen te overleven. Hij wordt tewerkgesteld in diverse concentratiekampen, tot de Russen hem in 1945 bevrijden. In 1950 verhuist hij naar Haifa in Israël waar hij hertrouwt. Met zijn tweede vrouw krijgt hij een dochter. Hij begint in Israël zijn eigen snoepfabriek.

Kristal is zeer religieus. Hij bidt elke dag. En dat heeft mede zijn leven gered, vertelt zijn dochter aan dagblad Jerusalem Post. “Hij overleefde omdat God het zo heeft gewild. Mijn vader is iemand die altijd vrolijk is. Hij is optimistisch, wijs, en hij is blij met wat hij heeft. Hij eet en slaapt met mate, en zegt dat je altijd de controle moet hebben over je eigen leven, en dat je leven niet jou moet controleren, voor zover dat mogelijk is.” Alles in de wereld heeft een reden, is zijn rotsvaste geloof.

Kristal werd begin deze week de oudste man ter wereld, nadat de Japanner Yasutaro Koide overleed. Hij werd ook geboren in 1903, maar al op 13 maart. De oudste mens is de Amerikaanse Susannah Mushatt Jones, zij is 116.