Biden kiest historica Deborah Lipstadt als nieuwe antisemitisme-gezant VS

De Amerikaanse president Joe Biden wil Deborah Lipstadt nomineren als gezant voor de bestrijding van antisemitisme. Lipstadt is op dit moment hoogleraar Moderne Joodse Geschiedenis en Holocauststudies aan de Emory Universiteit in Atlanta.

Deborah Lipstadt is een autoriteit in haar vakgebied. Ze houdt zich vooral bezig met de vraag hoe de Sjoa in de 21ste eeuw begrepen moet worden. Daarnaast onderzoekt zij of er verbanden zijn te leggen met huidige anti-democratische stromingen. Vanwege haar expertise adviseerde zij regelmatig voormalige presidenten, zoals Bill Clinton en Barack Obama. Bij de Amerikaanse verkiezingen van vorig jaar vergeleek de historica de regering-Trump met de nazi’s uit de Tweede Wereldoorlog. Ze zei zich te realiseren dat op zulke vergelijkingen een taboe rust, maar dat zij parallellen zag met de opkomst van de nazi’s.

Ze kreeg wereldwijd bekendheid door de rechtszaak tegen de Britse Holocaust-ontkenner David Irving. Die beschuldigde haar van smaad, omdat zij Irving in haar boek Denying the Holocaust een Holocaust-ontkenner had genoemd. Nadat het boek in Groot-Brittannië verscheen bij uitgeverij Penguin, sleepte hij Lipstadt en haar uitgever in 2000 voor de rechter. Volgens het Britse recht moest Lipstadt als aangeklaagde namelijk bewijzen dat de Sjoa daadwerkelijk had plaatsgevonden. Tijdens de rechtszaak die daarop volgde, werd de historica onder meer bijgestaan door de Nederlandse architectuurhistoricus en Sjoa-onderzoeker Robert Jan van Pelt. Irvin verloor de zaak. Volgens de rechter was Irving wel degelijk een Holocaust-ontkenner die uit ideologische motieven historisch bewijsmateriaal manipuleerde. De rechtszaak is later verfilmd met Rachel Weisz in de hoofdrol.

De benoeming van een nieuwe gezant antisemitismebestrijding is een wens die al langer leeft bij Joodse organisaties in de VS. Ze maken zich zorgen over het toenemend antisemitisme in het land. De functie bestaat sinds 2004, maar Biden had nog geen vervanger aangewezen van Elan Carr, die onder oud-president Donald Trump deze post bekleedde. De gezant is vergelijkbaar met een ambassadeur. Hij of zij heeft gemakkelijk toegang tot de minister van Buitenlandse Zaken en de president, en beschikt over een eigen budget. De werkzaamheden bestaan uit onderzoek naar antisemitische uitingen en groeperingen in het buitenland, en lobbyen bij overheden om daar tegen op te treden. In principe houdt de gezant zich niet bezig met binnenlandse aangelegenheden.

De benoeming van Deborah Lipstadt moet worden goedgekeurd door de Amerikaanse Senaat.

Lees ook:
Duitsland: antisemitisme centraal monitoren. De speciale antisemitisme-gezant van de Duitse regering gaat Jodenhaat in Duitsland centraal registreren en monitoren. Dit vanwege het zichtbaar toenemende antisemitisme. In Duitsland wordt almaar meer getwijfeld aan de cijfers van de politie, die vrijwel altijd wijst naar antisemitische misdrijven van extreem-rechts.