Laatste aanpassing: 13 januari 2021 – 02:09
Een van de grootste donateurs van de Amerikaanse president Donald Trump, casinokoning Sheldon Adelson, is een week voor diens aftreden gestorven. De Joods-Amerikaanse zakenman Trump gaf tientallen miljoenen dollars aan Trump verkiezingscampagnes en eiste dat de Amerikaanse ambassade in Israël verhuisd zou worden naar Jeruzalem – hetgeen geschiedde. Later kreeg de vrouw van Adelson een hoge onderscheiding van Trump om haar nek gehangen. De hoogbejaarde zakenman, die onder meer casino’s in Las Vegas en Macau bezat, stierf aan de gevolgen van lymfeklierkanker en werd 87 jaar oud.
Arm geboren
Sheldon Gary Adelson werd geboren in 1933 en groeide op in Boston als de zoon van Sarah en Arthur Adelson. Zijn vader was van Oekraïens-Joodse en Litouws-Joodse afkomst, en zijn moeder emigreerde vanuit Engeland. Adelson beweerde dat zijn grootvader een mijnwerker uit Wales was. Zijn vader was taxichauffeur en zijn moeder had een breiwinkel. Hij begon zijn zakelijke carrière op twaalfjarige leeftijd, toen hij tweehonderd dollar leende van zijn oom en een licentie kocht om kranten te verkopen. In 1948 leende hij nog eens 10.000 dollar van zijn oom om een snoepautomaatbedrijf te starten. Hij studeerde aan het City College van New York maar studeerde niet af en ging het leger in.
Computerbeurs
Na zijn legertijd ging hij opnieuw het zakenleven in. Het lukte hem om een charter-vliegmaatschappij op te zetten, die het tot ver in de jaren zestig goed deed maar uiteindelijk het slachtoffer werd van een crisis op de beurzen. Ondanks zijn verlies begon hij in de jaren zeventig weer te bouwen. In 1979 zette hij de COMEX-computerbeurs op, die in de jaren tachtig en negentig de grootste beurs van de computerindustrie zou zijn. In 1995 verkochten Adelson en zijn partners COMEX voor 862 miljoen dollar aan een Japans bedrijf. Het aandeel van Adelson was 500 miljoen dollar.
The Venetian
De zakenman had een voorliefde voor casino’s. In 1988 kocht hij het Sands Hotel and Casino in Las Vegas voor 110 miljoen dollar. Drie jaar later, tijdens zijn huwelijksreis in Venetië met zijn tweede vrouw Miriam, kwam Adelson op het idee voor een mega-resorthotel. Hij verwoestte het Sands en gaf 1,5 miljard dollar uit om daar The Venetian te bouwen, een resorthotel en casino met een Venetië-thema. The Venetian werd op 3 mei 1999 geopend en is nog steeds een van de grootste publiekstrekkers in de gokstad. Daarnaast kocht Adelson casino’s op in Bethlehem, Pennsylvania, in Singapore en de voormalige Portugese kolonie Macau.
Netanyahu
Adelson investeerde ook in de Israëlische media. Het lukte hem niet om de krant Maariv op te kopen, dus kwam hij zelf met een gratis krant Israel Hayom. Binnen een paar jaar had het dagblad het grootste bereik van het land. De krant schreef in het voordeel van Netanyahu en volgens experts is het mede dankzij Adelson dat de premier verkiezingen kon blijven winnen. Niettemin getuigde de zakenman in een van de corruptiezaken tegen de politicus, die ervan beschuldigd wordt de wet te hebben aangepast om Israel Hayom te verzwakken en ruil voor positieve berichtgeving van het rivaliserende Yedioth Ahronoth.
Israël
In de VS hielp Adelson bij het opzetten van reizen van Congresleden naar Israël. Ook hielp bij de bouw van een nieuw hoofdkantoor voor de lobbygroep American Israel Public Affairs Committee (AIPAC). Later was hij een aanhanger van de Israeli-American Council, waar toprepublikeinen zoals Mike Pence en hoge democraten zoals Nancy Pelosi kwamen spreken. Hij sponsorde eveneens Birth Right-reizen naar Israël voor jonge Joodse volwassenen. In Israël doneerde hij 25 miljoen dollar aan het Yad Vashem Museum en was hij medefinancier van het Israëlische ruimtevaartprogramma. Ook liet hij weten dat hij liever in het Israëlische leger zou hebben gediend dan in het Amerikaanse.
Suikeroom van Trump
Jarenlang was Adelson een trouw aanhanger van de Democraten, maar toen duidelijk werd dat die partij steeds hogere belastingen verlangde van ultrarijken in de Verenigde Staten stapte hij over naar de Republikeinen. Met Adelson had die partij er een grootgever bij. Zo stopte hij 92 miljoen dollar in de presidentscampagne van Mitt Romney en die van andere republikeinen in 2012. In aanloop naar 2016 was de casinokoning geen fan van Donald Trump en stond hij achter presidentskandidaat Marco Rubio, maar nadat Trump de voorverkiezingen had gewonnen sloot hij een pact met de zakenman-politicus. Trump’s campagne ontving dertig miljoen dollar. Ook betaalde Adelson vijf miljoen voor de inauguratiefeesten van 2017.
Rechtsom
Adelson gaf niet alleen financiële steun aan Trump en de Republikeinen, hij hield er ook een politieke mening op na. Zo was hij tegen de nucleaire deal met Iran van Trump’s voorganger Obama en vond hij ook dat de Amerikaanse ambassade in Israël moest verhuizen naar Jeruzalem – een idee dat te boek stond als omstreden omdat de Arabische landen in opstand zouden komen. Hij vond dat Trump de ambassade moest verplaatsen op dag één van zijn presidentschap, maar dat gebeurde niet. In plaats daarvan vond de verhuizing ruim een jaar later plaats. Uiteindelijk kocht Adelson het oude pand in Herzliya voor 67 miljoen dollar om te voorkomen dat een opvolger van Trump de ambassade weer terug zou verhuizen.
Hoge onderscheiding
De zakenman en zijn vrouw Miriam werden door Trump beloond. In 2019 ontving ze de Presidential Medal of Freedom voor haar medische filantropie. “Om het heilige erfgoed van het Joodse geloof te beschermen, hebben Miriam en Sheldon Joodse scholen en Holocaustherdenkingsorganisaties gesteund en Joodse Amerikanen geholpen om het Heilige Land te bezoeken,” zei Trump tijdens een receptie in de East Room van het Witte Huis. Los daarvan gaf Adelson ook miljoenen aan de campagne en lobby tegen het legaliseren van cannabis in Amerika. Zijn zoon was aan een overdosis drugs gestorven.
Kanker
Adelson leed sinds enige jaren aan lymfeklierkanker en had ook een zenuwziekte waardoor hij zich moest verplaatsen in een scootmobiel. Hij overleed dinsdag op 87-jarige leeftijd aan de gevolgen van die eerste ziekte en laat vijf kinderen uit twee huwelijken na. Hij scheidde in 1988 van zijn eerste vrouw Sandra en trouwde daarna met de in Israël geboren Miriam Farbstein. Via de Adelson Family Foundation schonken ze samen honderden miljoenen dollars aan goede doelen. Het primaire doel van de stichting is ‘om de staat Israël en het Joodse volk te versterken’.
Soros
In februari 2012 zei Adelson tegen Forbes dat hij tegen erg rijke mensen was die verkiezingen proberen te beïnvloeden. “Maar zolang het haalbaar is, ga ik het doen. Omdat ik weet dat jongens als Soros het al jaren doen, zo niet decennia. En ze blijven onder de radar door een netwerk van bedrijven te creëren om hun geld door te sluizen. Ik heb mijn eigen filosofie en ik schaam me er niet voor. Ik heb het geld gegeven omdat er geen andere legale manier is om het te doen. Ik wil niet door tien verschillende bedrijven gaan om mijn naam te verbergen, ik ben trots op wat ik doe en ik wil niet aan herkenbaarheid ontsnappen.” Eind 2020 was Adelson 33,8 miljard dollar waard.
Lees ook:
Israël in race voor Google Lunar X Prize
‘SpaceIL, Moon Express, Team Indus, Synergy Moon en Hakuto. Dat zijn de vijf finalisten van de Google Lunar X Prize. Zij maken nog kans op het winnen van 20 miljoen dollar, en het realiseren van de eerste particuliere maanlanding.
