CIDI maakt overzicht van partijstandpunten inzake Joodse onderwerpen

De Tweede Kamerverkiezingen staan weer voor de deur. In aanloop naar 15, 16 en 17 maart – de dagen waarop gestemd kan worden – heeft het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) een overzicht gemaakt. Daarin worden alle politieke partijen onder de loep genomen op het gebied van het Israëlisch-Palestijns conflict, maar ook op Joodse onderwerpen zoals antisemitisme en de sjechieta – rituele slacht. Het overzicht is via deze link te raadplegen. Hieronder de meest opvallende punten daaruit. We maken hierin een onderscheid tussen de regeringspartijen, de linkse- en rechtse oppositiepartijen en nieuwkomers die nog niet in de Kamer zitten.

VVD en ChristenUnie
Van de regeringspartijen is de VVD momenteel in de Tweede Kamer en in de peilingen de grootste. Wat Israël betreft wil deze partij een tweestatenoplossing en kan er pas een Palestijnse staat ontstaan als het conflict met Israël door onderhandelingen is opgelost. Tegelijkertijd wil de VVD de banden met Israël aanhalen door het associatieakkoord tussen het land en de EU te moderniseren. Ook zet de partij zich samen met de ChristenUnie (en andere partijen) in tegen antisemitisme. Die laatste partij wil zich inzetten voor beter onderwijs over antisemitisme en meer weerbaarheid van Joodse gemeenschappen. Tevens wil de ChristenUnie structurele fondsen voor het beveiligen van sjoels, Joodse scholen en Joodse instellingen.

CDA en D66
Coalitiepartner CDA is minder uitgesproken over het Midden-Oosten. Volgens het CIDI vinden de christendemocraten dat Israël het internationaal recht overtreedt en willen ze het land daarop aanspreken. Mogelijks sancties zou het CDA niet uitsluiten, aldus de organisatie op haar site. Op het gebied van de bestrijding van antisemitisme wil de partij de aangiftebereid vergroten en het burgerschapsonderwijs verbeteren, zo blijkt uit het verkiezingsprogramma. Het CDA stelt dat discriminatie de spanningen in het land vergroot en dat daartegen concrete stappen moet worden genomen. De vierde coalitiepartij in het rijtje is D66. Net als bij het CDA is de partij kritisch op Israël waar het om mensenrechten en het internationale recht gaat. Op het gebied van antisemitisme legt D66 ‘een absolute grens wanneer individuen haatzaaien of oproepen tot geweld, net zoals bij het aanwakkeren van antisemitisme, islamofobie en homohaat’.

GroenLinks en PvdA
De in de huidige Tweede Kamer is GroenLinks grootste linkse oppositiepartij (veertien zetels). Volgens het CIDI heeft de partij zich in de afgelopen jaren ingezet tegen antisemitisme. ‘Bij monde van Kathalijne Buitenweg en Nevin Özütok vroeg Groenlinks meermaals in de Tweede Kamer om aandacht voor de aanpak van antisemitisme. De partij werkte samen met D66 en de PvdA om inzet van gespecialiseerde rechercheurs op het gebied van discriminatie mogelijk te maken’, aldus de organisatie. Waar het gaat om Israël is de partij kritisch. In het verkiezingsprogramma staat: ‘In het Israëlisch- Palestijnse conflict streven we naar een rechtvaardige tweestatenoplossing. Daartoe moeten beide partijen zich houden aan het internationaal recht en stoppen met geweld en mensenrechtenschendingen’.

SP
De SP is in grootte de tweede linkse oppositiepartij in de Kamer. De partij wil racisme zoveel mogelijk bestrijden. ‘In het onderwijs komt meer aandacht voor racisme en de omgang met andersdenkenden’, staat er. Het CIDI schrijft dat de partij tegen de moties voor een nationaal antisemitismecoördinator stemde. Volgens de partij moet antisemitisme niet apart, maar onder een algemene paraplu van racisme en discriminatie aangepakt worden. Verder is de SP zeer kritisch op Israël. De derde linkse oppositiepartij is de PvdA. Ook deze partij wil antisemitisme, discriminatie en racisme aanpakken. Ook is scholing en kennis over deze problemen belangrijk voor de PvdA. Op het gebied van Israël is de partij voor een tweestatenoplossing met Jeruzalem als gedeelde hoofdstad.

PvdD en 50PLUS
In het verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren (PvdD) is volgens de onderzoekers van het CIDI niets te vinden over zowel antisemitisme als het Israëlisch-Palestijns conflict. Wel hebben ze naar het stemgedrag van de partij in de Tweede Kamer gekeken. Daaruit blijkt dat de PvdD zich kritisch over Israël opstelt. Verder is de partij ‘tegen iedere vorm van rituele slacht en heeft hier in het verleden al meerdere moties over ingediend. Zo ziet de partij het als onnodig leed dat dieren wordt aangedaan. Ook stelde partijleider Esther Ouwehand eens dat godsdienstvrijheid niet absoluut is’. Daarnaast er 50PLUS, de ouderenpartij die links van het midden staat maar soms ook rechtse standpunten heeft. Volgens het CIDI staat er ‘weinig tot niets’ in het verkiezingsprogramma van deze partij over antisemitisme of Israël.

DENK
De politieke beweging DENK zit sinds 2017 met drie zetels in de Tweede Kamer. De partij noemt een eenstaatoplossing als een mogelijke oplossing voor het Israëlisch-Palestijns conflict. In het verkiezingsprogramma staat: ‘ De Israëlische bezetting van Palestina duurt nu al 54 jaar. Israël gaat door met ernstige schendingen van het internationaal recht door de bouw van illegale nederzettingen en wil Palestina annexeren. De oproep van DENK aan de Nederlandse regering blijft onverminderd om de Palestijnse staat te erkennen en een importverbod op te leggen aan producten uit de illegale nederzettingen. Tegelijkertijd mag de regering niet langer haar ogen sluiten voor de realiteit die Israël geschapen heeft: één staat, waarin de Palestijnen veel minder rechten hebben dan de Israëli’s. Mensenrechtenorganisaties noemen die situatie bij naam: apartheid. Wanneer Israël de tweestatenoplossing onmogelijk maakt en vernietigt, moeten Nederland en de EU het enige alternatief bevorderen: één staat met gelijke rechten voor iedereen.’

PVV en FvD
De twee rechts-nationalistische oppositiepartijen in de Tweede Kamer zeggen allebei een vriend te zijn van Israël. Eerst de PVV, die volgens het CIDI zeer pro-Israël is en het land ziet als een voorpost tegen ‘de militante islam’. Antisemitisme komt volgens de partij van Geert Wilders vooral uit islamitische hoek en daarom is de partij tegen de komst van islamtische immigranten naar Nederland, omdat die antisemitisme zouden meebrengen. PVV-Kamerlid Gidi Markuszower stelde volgens het CIDI tijdens een debat dat de Joodse gemeenschap ‘een verkeerde politieke antenne heeft ontwikkeld’ en dat ze altijd stemmen ‘op die partijen die hun eigen ondergang faciliteren’. De tweede rechts-nationalistische partij is FvD, een partij die Israël als voorbeeld waar het bijvoorbeeld om de Israëlische ruimtemissie gaat. Het CIDI maakt uitgebreid melding van de antisemitisme-affaire bij FvD en het gegeven dat leider Baudet antisemitische uitlatingen heeft gedaan.

SGP
De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) staat pal voor de veiligheid van de staat Israël, aldus het CIDI. De partij ziet zichzelf als vriend van het land en ziet de bescherming daarvan als een noodzaak voor de veiligheid van het Joodse volk en als een geloofsbelofte, schrijft het CIDI. Uit het programma: ‘Wie de waarheid zelfs bewust verdraait, maakt zich indirect medeschuldig aan het demoniseren van de Joodse staat, met alle kwalijke gevolgen van dien. Daarom moet Nederland pal voor en achter Israël staan. Maar ook nog om een andere reden: Israël is een vrij en democratisch land in een regio vol onrust en burgeroorlog. Des te gekker is het als juist dit land als een schurkenstaat wordt afgeschilderd’.

Nieuwkomers
Het CIDI onderzocht ook een aantal partijen die nog niet in de Tweede Kamer zitten maar volgens peilingen wel kans maken op een zetel. De rechts-nationalistische partij JA21, een afsplitsing van FvD met Joost Eerdmans en Annabel Nanninga als de grootste voortrekkers, spreekt steun uit voor Israël: ‘Nederland en Israël zijn vrienden. JA21 wil investeren in de relatie met Israël. De ambassade van Nederland dient – net als die van de Verenigde Staten – te verhuizen naar Jeruzalem, de hoofdstad van Israël’. Ook spreekt de partij zich uit tegen positieve discriminatie, aldus het CIDI. Daarnaast is er BIJ1, de partij van lijsttrekker Sylvana Simons. Volgens deze partij is Israël slecht en zijn de Palestijnen het slachtoffer, zo stelt het CIDI vast. ‘De partij van Simons wil de Palestijnse staat erkennen en van BDS een van de speerpunten van het Nederlandse buitenlandbeleid maken. Daarnaast stelt BIJ1 Nederlandse Joden die in dienst gaan bij de IDF gelijk aan jihadisten en Syriëreizigers’.