Compassievolle rechtvaardigheid – column Brigitte Wielheesen

Deze maand zijn de Tweede Kamerverkiezingen en begint eind van deze maand Pesach. Het feest Pesach betekent vieren dat we aan de dood zijn ontsnapt. We vieren ook het leven, zelfs als er niets is in de woestijn. Geen groenten, vis, vlees, alleen wat manna. We vieren dat we vrije wezens zijn die vrije keuzes mogen maken.

Eerder dan anders ben ik al met een grondige schoonmaak van mijn huis begonnen. Dit heeft te maken met het overlijden van mijn moeder, vorige maand. Mijn moeder en ik leken niet op elkaar. Water, de basisbehoefte en de metafoor voor inspiratie en levensmoed is niet voor iedereen vanzelfsprekend. De een, Miriam kan het gemakkelijk vinden en aanboren, de ander, Mosjé kan er driftig naar zoeken en het niet vinden.

Mijn moeder was al zeven jaar niet meer in staat het leven te vieren. Sociale isolatie was, door haar ziekte, al lang voor corona, haar werkelijkheid.  Als mantelzorger verzorgde ik haar uit respect, liefde, verantwoordelijkheidsgevoel, plicht en de hoop dat ze toch nog als Miriam in het leven zou gaan staan. Twee dagen voor haar overlijden, meldde ze mij dat ze niet meer lang zou leven en nam ze vredig afscheid van deze wereld door niet meer wakker te worden. Aan haar langdurig lijden kwam een eind.

Ik ben enorm verdrietig. Niet alleen omdat zij er niet meer is en ik haar mis, maar ook omdat haar laatste zeven jaar zo mager waren. Wat ik mij niet realiseerde, is dat het ook zeven magere jaren voor mij waren. Vorige week voelde ik dat er weer volop ruimte was voor mijzelf. Dus besloot ik op te gaan ruimen. Niet alleen chameets verwijderen voor Pesach, maar vooral het zuiveren van oude energie om plaats te maken voor nieuwe energie.

Ik zie een parallel tussen de sociale isolatie van mijn moeder en de sociale isolatie van ons allemaal, door de Coronacrisis. Een eenzaamheid die potentieel grote gevolgen heeft voor ons samenleving. Eenzaamheid die vraagt om een verandering om een nieuwe moderne Pesach. Misschien moeten we de aankomende verkiezingen ook in dit licht bezien. Ruimte voor nieuwe energie die de oude systemen bevragen, opruimen en schoonmaken.

Hebben we nog persoonlijke vrijheid? Zijn wij wel de vrije wezens die vrije keuzes mogen maken? Of maken de systemen de keuzes voor ons? Kijk naar ons zorgsysteem, belastingsysteem, onderwijssysteem etcetera. Wanneer wij energieën te lang negeren blijft deze energie hangen net zoals stof blijft liggen op de boekenkast. Deze energieën kunnen op den duur een stagnerende en negatieve energie invloed hebben op gedachten, emoties en vooral beslissingen. Maar laten we voorkomen dat een realiteit niet ingegeven wordt door angst voor infectie. Het is essentieel dat onze huidige angsten niet de vorm bepalen die onze samenleving op lange termijn zullen krijgen en dat de toekomstige generaties niet de prijs gaan betalen voor onze hedendaagse kwalen. Het kan zijn dat we een eenzame wereld hebben gebouwd, zonder water, maar we zijn nu in de gelegenheid om ons denken en onze verplichtingen naar elkaar een nieuwe basis te geven. En een wereld te bouwen die inclusiviteit en gemeenschappelijkheid als kernwaarden heeft. 

Ik hoop op hervormingen in de Nederlandse politiek. Een overheid die de mens centraal stelt. Een overheid die regeert vanuit vertrouwen in de samenleving. Meer rechtvaardigheid en compassie. Kiezen we voor eigen gewin en korte termijn, of dragen we verantwoordelijkheid voor een zorgvuldige omgang met bronnen en goederen, met mensen en met dieren? Denken we alleen aan onszelf of ook aan toekomstige generaties?

Na de pandemie komt er een crisis. Zeven vette jaren, zeven magere jaren. Dit maakte Josef al mee en het is een golfbeweging die iedereen zal kennen. Het komt aan op het vinden van de juiste balans. We zullen een leefbare balans moeten vinden tussen het redden van levens en het ondersteunen van mensen die in de problemen komen door de economische vervolgschade. Het is een uitdaging om op mondiaal niveau rechtvaardigheid en compassie in een goede balans te brengen, maar laten we niet vergeten om deze principes op kleine schaal, in ons eigen leven toe te passen.

Lees ook:
Wij hebben Mark en Hugo! – column Brigitte Wielheesen
‘Het jaar 2020 is afgesloten, het jaar dat in ieders herinnering als ‘Coronajaar’ zal blijven hangen. Ook het jaar van Mark en Hugo. Een jaar om nooit te vergeten. Voor velen geen fijne periode. Zij raakten hun baan of onderneming kwijt, waren ziek of hebben afscheid moeten nemen van een dierbare…’

Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.