Coronavirus velt voormalig opperrabbijn van Israël (79)

Eliyahu Bakshi-Doron, de voormalige Sefardische opperrabbijn van Israël, is zondagavond overleden aan het coronavirus. Hij stierf vijf dagen nadat hij was opgenomen in het ziekenhuis omdat hij positief getest was. “De toestand van de rabbijn verslechterde zondag en ondanks de meedogenloze inspanningen van de medische staf om hem te reanimeren, hadden artsen geen andere keus dan hem dood te verklaren,” aldus een woordvoerder van het Shaare Zedek Medisch Centrum in Jeruzalem. De rabbijn leed aan meerdere ernstige onderliggende aandoeningen en is 79 jaar oud geworden.

Iraans-Joods
Eliyahu Bakshi-Doron werd in 1941 geboren in Jeruzalem als de zoon van Ben-Zion Bakshi-Doron, een Iraans-Joodse migrant, en Tova, die emigreerde uit het Syrische Aleppo. Hij had een oudere broer, jongere broer en een zus. In zijn jonge jaren studeerde Bakshi-Doron in verschillende prominente jesjives van de religieuze zionistische beweging. In 1970 begon hij als rabbijn in de wijken Ramat Nasi en Ramat Yosef in de kustplaats Bat Yam. Hij zou in 1972 benoemd worden tot de Sefardische opperrabbijn van de stad. Vanaf 1975 bekleedde hij die functie in Haifa, waar hij achttien jaar verbleef.

Opperrabbijn
In 1993 werd Bakshi-Doron de eerste opperrabbijn van Israël [Rishon LeZion, red] van niet-Iraakse origine sinds 1954. Hij diende zijn ambtstermijn uit. Dat deed hij samen met zijn Ashkenazische tegenhanger, Yisrael Meir Lau. In een preek uit 1996 vergeleek Bakshi-Doron het liberale Jodendom met de bijbelse figuur Zimri, die door Pinchas werd vermoord omdat hij samenwoonde met een Midianitische vrouw. De opschudding die daarna ontstond bestempelde hij als een publiciteitsstunt. In januari 1999 kwam hij opnieuw in opspraak door publiekelijk te verklaren dat de liberale Joden meer schade hadden aangericht dan de Holocaust.

Interreligieuze dialoog
Een jaar eerder had Bakshi-Doron in Istanbul een ontmoeting met de Turkse islamitische geestelijke Fethullah Gülen en in 2000 hadden hij en Lau een gesprek met toenmalig paus Johannes Paulus II. Sommigen in de ultra-orthodoxe gemeenschap beschuldigden hen van godslastering, omdat ze de interreligieuze dialoog waren aangegaan. De meeste Israëli’s stonden echter achter deze acties van de opperrabbijnen. Later werd het gezien als een historische opmaat voor de ontmoeting tussen opperrabbijnen Shlomo Amar en Yona Metzger met paus Benedictus XVI, in 2005.

Soms vredesduif
Bakshi-Doron bleek soms een vredesduif te zijn in het vredesproces met de Palestijnen. In 2000, tijdens een bezoek aan de Joodse gemeenschap in Singapore, verklaarde de opperrabbijn voorstander te zijn van het weggeven van delen van Oost-Jeruzalem aan de Palestijnen als een manier om het Arabisch-Israëlische conflict te beëindigen. Hij vond wel dat bij ieder vredesverdrag de Tempelberg in Israëlische handen moest blijven.

Arafat
In 2002 woonde hij weer een interreligieuze bijeenkomst bij in Alexandrië, onder meer met de Aartsbisschop van Canterbury, voor vrede in het Midden-Oosten. Maar niet veel later beschuldigde hij PLO-leider Yasser Arafat van het begaan van Holocaust tegen Israël. In 2003 trad hij af als opperrabbijn van het land. De controversiële uitspraken hadden hem niet de das om gedaan, want zijn ambtstermijn zat er op.

Zwendel
Als ex-opperrabbijn kwam hij in opspraak door een corruptiezaak. Hij werd in 2012 aangeklaagd wegens zijn betrokkenheid bij ‘de zaak van de rabbijnen;, waarin hij ervan werd beschuldigd tijdens zijn ambtstermijn valse rabbinale verklaringen en jesjieve-onderwijscertificaten te hebben afgegeven aan 1.500 agenten en medewerkers van de geheime diensten. Hierdoor hadden ze recht op bonussen van twee tot -vierduizend extra sjekel (toen omgerekend tussen de 530 en 1.060 dollar) per maand. Onnodig keerden de autoriteiten miljoenen shekels naar deze ambtenaren uit. Bakshi-Doron werd in 2017 door de rechtbank van Jeruzalem veroordeeld voor fraude wegens zijn aandeel in de zwendel.

Lees ook:
Alle Israëli’s moeten één dag binnen blijven
Heel Israël één dag binnen blijven. Dat heeft premier Benjamin Netanyahu dinsdag besloten. In eerste instantie zouden alleen ultra-orthodoxe wijken en gemeenten worden afgesloten van de buitenwereld.