De uitkomst van de genocidezaak tegen Israël – analyse

Israël, een staat die is opgericht in de nasleep van een genocide en om zijn burgers daartegen te beschermen, werd deze week van hetzelfde soort geweld beschuldigd. Het gebeurde in het Haagse Vredespaleis, waar Israël voor het Internationaal Gerechtshof (ICJ) werd aangeklaagd voor ‘genocide’. Het gaat nog jaren duren voordat er een uitspraak komt, maar wat is het effect van deze zaak en hoe ziet de mogelijke uitkomst eruit?

Zuid-Afrika, dat zowel goede banden onderhoudt met terreurorganisatie Hamas als de Fatah-partij van de Palestijnse president Abbas, klaagde Israël onlangs aan. Volgens de Zuid-Afrikanen schendt Israël het Genocideverdrag, waarin beide staten een partij zijn. Het verdrag staat elke staat die het heeft ondertegekd toe een zaak tegen een andere staat die ook partij is bij het ICJ aan te spannen over kwesties zoals de verantwoordelijkheid voor genocide, samenzwering om en pogingen tot genocide te plegen.

‘Bewijs overduidelijk’

De zaak diende donderdag in het Vredespaleis, waar grote groepen voor en tegenstanders van Israël zich op de stoep hadden verzameld om te demonstreren. Waar buiten werd gescanceerd, waren vinnen pleidooien te horen. Op de eerste dag was Zuid-Afrika aan de beurt, dat beweerde dat ‘het bewijs voor genocide in Gaza overduidelijk is’. Om Israël te kunnen straffen, moet bewezen worden dat de staat opzettelijk aan het vernietigen van de Palestijnen in de Gazastrook zou doen.

Amalek

Volgens Zuid-Afrika is dit het geval, omdat ‘één procent van de ingezetenen van Gaza is omgekomen sinds 7 oktober’. Strafpleiter Tembeka Ngcukaitobi haalde uitlatingen van Israëlische politici sinds het begin van de oorlog. Er zaten veel feitelijke onjuistheden in het pleidooi van Ngcukaitobi, zoals de bewering dat ‘Israël de bezetter van Gaza is’ [Israël trok zich in 2005 terug, red.] of quotes die uit de context waren getrokken, zoals ‘Hamas is IS’ [beide terreurgroepen hebben nagenoeg dezelfde insteek, red.] en de strijd in Amalek [dat gebeurde in Bijbelse tijden, red.].

Weerlegging

Het vertekende beeld dat Zuid-Afrika op donderdag gaf, werd door het juridische team van Israël op vrijdag naar voren gebracht. Het team voerde aan dat ‘willekeurig’ uitgekozen opruiende teksten van Israëlische politici niet het beleid weerspiegelden dat is bepaald door de Israëlische staatsorganen die het oorlogsbeleid hebben gemaakt. Ook benadrukten de juristen dat de wijdverbreide schade bij Palestijnse burgers tijdens de oorlog komt door het grote gebruik door Hamas van de civiele infrastructuur voor militaire doeleinden, en niet door genocidale daden.

Geen opzet

Van opzet om tot genocide tegen de Palestijnen in Gaza te komen is geen sprake. Het team benadrukte dat Israël diepgaande stappen heeft gezet om burgers op tijd te waarschuwen om te evacueren uit de gebieden waar het Israëlische leger (IDF) vecht. Ook doet Israël er veel aan om humanitaire hulp te bieden aan Palestijnse burgers. En Israël heeft het oprichten van veldhospitalen in Gaza juist ondersteund om de inwoners te helpen en de schade voor hen te beperken. Een van de teamleden zei dat Israël zich houdt en blijft houden aan de wet en het Genocideverdrag.

Tal Beckerman

Juridisch adviseur Tal Beckman van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken maakte op velen indruk. Zijn pleidooi ging viraal, mede omdat hij de link naar de Sjoa legde zonder daar misbruik van te maken. Israël is juist opgericht om genocide te voorkomen, stelde Beckman, die erop wees dat zelfs het woord ‘genocide’ is bedacht door de Pools-Joodse Rafael Lemkin, zodat hij de systematische moord op zes miljoen Joden met een specifieke term kon omschrijven. “De staat Israël is zich zeer bewust over waarom het Genocideverdrag is aangenomen,” aldus Beckerman.

Karretje

“Er kan nauwelijks een beschuldiging zijn ​​die valser en kwaadaardiger is dan de beschuldiging van genocide tegen Israël.” Niet Israël, maar juist Hamas zou moeten worden beschuldigt van genocide, stelde Beckerman. Waar Zuid-Afrika niet inging op de terreuraanval van 7 oktober, waarbij 1.200 Israëlische ingezetenen werden vermoord, benadrukte Israël juist wat er is gebeurd en wie deze oorlog begonnen is. In het verlengde daarvan laat Zuid-Afrika zich voor het karretje spannen van Hamas, dat in zijn manifest de totale vernietiging van Israël heeft staan en dat alle Joden wil verdrijven uit het gebied. Als dat geen genocide is?

Hoe nu verder?

De rechters van het ICJ zullen zich in de komende tijd buigen over de zaak. Op korte termijn wordt een uitspraak verwacht over het verzoek voor het onmiddellijk stoppen van de oorlog door Israël. Als het land daartoe wordt opgedragen, dan is het geen bindende uitspraak. Het ICJ heeft geen machtsmonopolie om Israël te dwingen dit te doen en daarom zal dat vooral als een symbolische uitspraak worden gezien. De uiteindelijke uitkomst laat naar verwachting nog jaren op zich wachten. Juristen stellen dat Zuid-Afrika met onvoldoende hard bewijs is gekomen om genocide aan te tonen.

Effecten en toekomst

Hoewel Israël een eventuele negatieve uitkomst op korte termijn naast zich kan neerleggen, is daar de kous niet mee af. Tegenstanders van de staat zullen zo’n uitspraak aanhalen om hun gelijk te halen en meer mensen achter zich te krijgen. Ook krijgt het frame van de ‘Israëlische ‘enocide’, dat al jaren woedt, een extra duw in de rug, waardoor meer onwetenden op het verkeerde been kunnen worden gezet. De uitspraak op lange termijn zal waarschijnlijk positief uitpakken voor Israël, maar die komt dan mogelijk te laat omdat de oorlog tegen Hamas tegen die tijd afgelopen zou moeten zijn.

Relaties onder druk

Los van de negatieve pr-effecten voor Israël, die de zaak nu al met zich meebrengt en die zullen dooretteren tot het eind, staan de internationale relaties van het land nu nog meer onder druk. Turkije heeft beloofd er alles aan te doen ‘bewijs’ te leveren voor genocide door Israël. Een Belgische minister wil dat België zich in de genocidezaak aansluit bij Zuid-Afrika (zij is inmiddels teruggefloten), maar ook Spanje en Ierland zijn erg kritisch. Daarentegen heeft Israël onder meer Duitsland – dat wil interveniëren in de zaak – Canada, Groot-Britannië en de VS achter zich. Nederland stelt zich zo neutraal mogelijk in de zaak op, mogelijk omdat het ook gastheer is.

Pr-oorlog winnen

Hoe viraal het pleidooi van Beckerman ook is gegaan, qua pr heeft Hamas al gewonnen: de terroristen hebben een land voor hun karretje laten spannen en oefenen zo druk uit op Israël en zijn ware vrienden. Onoplettenden zien in Zuid-Arfika een serieus en democratisch land, dat zelf te maken had met apartheid, de vorm van racisme waar Israël met name door de beweging Boycot, Desinvesteren en Sancties (BDS) te pas en te onpas wordt beschuldigd. Om de pr-oorlog tegen Hamas te winnen, moet Israël na de oorlog gebruik maken van de wederopbouw van Gaza, die zonder hun medewerking niet tot stand komt. Het zal echter jaren duren voordat Israël van het ‘genocide-frame’ af komt.