Dubbelspion George Blake (98) overleden

Derk Sauer en George Blake (twitter)

George Blake, de man in de Koude Oorlog jarenlang een Brits-Russische dubbelspion was, is op 98-jarige leeftijd overleden. Hij heette eigenlijk George Behar en was van Sefardisch-Joodse komaf. Ruim 98 jaar geleden kwam hij in Rotterdam ter wereld. Hij werkte zowel voor de Britse geheime dienst MI6 als voor de KGB, de geheime dienst van de Sovjet-Unie. Nadat in Groot-Brittannië dat hij een dubbele rol speelde, werd hij vastgezet. Blake ontsnapte echter en kon ontkomen naar het Oostblok, waar hij als een held werd binnengehaald. Daar had hij onder meer contact met de Nederlandse mediaondernemer Derk Sauer.

Caïro
George Blake werd op 11 november 1922 in Rotterdam geboren als George Behar. Hij was de zoon van Albert Behar, een Sefardische Jood met de Britse nationaliteit en de Nederlandse niet-Joodse moeder Catharina Beijderwellen. Hij werd vernoemd naar de Britse koning George V. In de Eerste Wereldoorlog had zijn vader gevochten tegen de Turken en daarvoor had die Franse en Britse onderscheidingen gekregen. Toen vader Albert in 1936 overleed werd George op dertienjarige leeftijd naar familie in Caïro gestuurd, waar hij naar de English School ging. Zijn neef Henri Curiel werd later een prominent lid van de communistische partij van Egypte. Blake verklaarde later dat hij beïnvloed was door de denkbeelden van Curiel.

Engelandvaarder
Vanaf 1939 verbleef Behar weer bij zijn familie in Nederland en na de Duitse inval ging hij in het verzet. Hij werd koerier onder de schuilnaam Max de Vries. In 1942 vluchtte Blake via Frankrijk en Spanje naar Groot-Brittannië. In Londen vond hij aansluiting bij de Secret Intelligence Service (SIS) en veranderde hij zijn achternaam in Blake. In 1944 kwam hij bij de P8, de Nederlandse afdeling van de SIS. Omdat hij vloeiend Nederlands kon, werd hij ingezet om gecodeerde berichten te ontcijferen die door het Nederlandse verzet naar Londen waren gestuurd.

Korea-oorlog
Na afloop van de Tweede Wereldoorlog werd Blake in Hamburg gestationeerd, waar hij werd belast met de ondervraging van Duitse U-bootkapiteins. In 1948 moest Blake naar Cambridge om Russisch te leren en vervolgens werd hij door MI6 op de Britse ambassade van de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoul geplaatst met het doel om een geheim agenten-netwerk in Korea op te zetten. Een paar maanden na zijn aankomst in Seoul werd de stad veroverd door Noord-Koreaanse troepen. Blake werd gevangengenomen. In de gevangenis las hij het werk van Karl Marx, werd hij Marxist en bood hij zijn diensten aan Sovjet-agenten in Korea aan. Die aanvaarden dit, waarna hij werd klaargestoomd om voor de Sovjets in actie te komen.

Dubbelspion
In 1953 werd Blake vrijgelaten en keerde hij terug naar Engeland. Zijn verdere contact met de KGB legde Blake in dat jaar in Den Haag, aan het eind van de Laan van Meerdervoort. Twee jaar later werd Blake door de MI6 naar Berlijn gestuurd om Sovjet-agenten als dubbelagent te rekruteren. Hij stond daar in contact met de KGB en bracht hen op de hoogte van de Britse en Amerikaanse operaties. In totaal verried hij de gegevens van ongeveer veertig MI6-agenten aan de Sovjets, waardoor het grootste deel van de MI6-operaties in Oost-Europa kon worden opgerold.

Ontsnapping
Het duurde zes jaar voordat Blake tegen de lamp liep en werd ontmaskerd. Dat gebeurde door de eveneens overgelopen dubbelspion Michael Goleniewski, die van Poolse afkomst was. Blake werd teruggeroepen uit Libanon, waar hij op dat moment werkte voor het Middle East Centre for Arabic Studies (MECAS), en werd bij terugkeer in Groot-Brittannië aangehouden. Daar werd hij door de rechter veroordeeld tot 42 jaar gevangenisstraf. In oktober 1966 wist hij echter te ontsnappen met de hulp van drie mannen. er was een walkietalkie de gevangenis ingesmokkeld die tijdens de ontsnapping werd gebruikt. Een touwladder werd over de gevangenismuur gegooid en Blake klom zijn vrijheid tegemoet. Vredesactivisten smokkelden hem naar de DDR, waar hij ontkwam hij naar de Sovjet-Unie.

Held in Rusland
Eenmaal in Mouskou werd de voormalige dubbelspion als een held ontvangen en onderscheiden met onder meer de Orde van Lenin, de Rode Vlag, de Eerste Klasse van de Patriottische Oorlog en de Orde van Vriendschap. Hij bleef in de Sovjet-Unie wonen en verliet het land ook na de Val van de Berlijnse Muur (1989) niet. Blake sleet zijn oude dag in de Russische Federatie, waar zijn wereld met de jaren steeds kleiner werd en waar hij zijn dagen als bejaarde man sleet.

Derk Sauer
Een van zijn vrienden was media-ondernemer Derk Sauer, die sinds het einde van de Koude Oorlog in Rusland woont en zaken doet. Hij zocht Blake op en er ontstond een vriendschap. De twee spraken Nederlands en vierden samen ieder jaar Sinterklaas. ‘Kon 5 dec helaas niet doorgaan- maar hij was nog kraakhelder toen we elkaar die dag belden. Rust zacht!’ twitterde Sauer zaterdag na het vernemen van Blakes overlijden. De voormalige dubbelspion werd 98 jaar oud.

Lees ook:
Dagboek van Himmler in Rusland ontdekt

In de diepe krochten van een oud Russisch archief is een dagboek van Heinrich Himmler ontdekt. De tweede man van de nazi-partij en het Derde Rijk bleek een gedetailleerde beschrijving van zijn dagelijkse leven bij te houden. Het Duitse boulevardblad Bild zal het dagboek in een serie publiceren.

Categorie: |

Home » Nieuws » Dubbelspion George Blake (98) overleden