Duitse activiste veroordeeld om ‘From the river to the sea’

In Berlijn is de Duits-Iraanse activiste 22-jarige Ava M. veroordeeld tot een geldboete vanwege de kreet “From the river to the sea, Palestine wil be free”. De vrouw riep de omstreden leus tijdens een verboden bijeenkomst in de Duitse hoofdstad, vier dagen na de terreuraanslagen van 7 oktober.

Volgens de rechtbank in Berlijn heeft het moment van haar actie, op 11 oktober vorig jaar, meegewogen in de strafmaat. De rechter oordeelde dat de leus daardoor alleen kan worden geïnterpreteerd als een ontkenning van het bestaansrecht van de staat Israël, en als steun voor de aanslagen van Hamas. Dat schrijft VRT Nieuws op zijn website. De uitspraak van de activiste moet worden gezien in de context van ‘de grootste massamoord op Joden sinds de Sjoa”, ook al zou die onder de vrijheid van meningsuiting kunnen vallen’, aldus de rechter. In dit geval maakte Ava M. zich schuldig aan opruiing.

De rechtbank benadrukte dat in Duitsland de steun voor Israël tot de kern van de nationale identiteit behoort. Duitsers hebben door het verleden de plicht om ervoor te zorgen dat Joden zich in Duitsland ‘veilig en comfortabel’ voelen.

Hoger beroep

De 22-jarige vrouw verklaarde tijdens de zitting dat er sprake was van een legitieme actie, omdat zij zich inzet tegen racisme en antisemitisme, en pleit voor ‘een einde aan het geweld’, schrijft de Jüdische Allgemeine. Haar advocaten pleitten voor vrijspraak.

Ava M. kreeg een geldboete van zeshonderd euro. Haar advocaat gaat in hoger beroep. Hij noemt het vonnis een nederlaag voor de vrijheid van meningsuiting. Kort nadat de rechtbank het vonnis had uitgesproken, ontstond tumult op de publieke tribune. De rechtszaal is daarop ontruimd.

Het is voor het eerst dat de omstreden uitspraak ‘From the river to the sea’ leidt tot een veroordeling. In Duitsland is de leus in principe niet strafbaar, wel zeer omstreden. Daarom is het van belang dat de rechter de uitspraak in de context van de aanslagen plaatste.

Motie Tweede Kamer

Ook in Nederland is de uitspraak niet strafbaar. Weliswaar heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om de leus wel strafbaar te stellen, maar volgens minister Dilan Yesilgöz (VVD) van Veiligheid en Justitie is “het aan het OM is om onafhankelijk een vervolgingsbesluit te nemen in zulke zaken”.

Al in 2022 is de leus door het Openbaar Ministerie beoordeeld en niet strafbaar bevonden. Wel erkent het OM dat de context na de aanslagen van 7 oktober is veranderd. “Of bewoordingen, zoals deze leus, strafbaar zijn, hangt altijd af van de feitelijke omstandigheden waaronder ze gedaan worden. Daarom moeten ze van geval tot geval worden bekeken”, staat op de website van het OM.