Ethiopische Joden de echte helden in de film ‘Red Sea Diving Ressort’

Op Netfix is de film ‘Red Sea Diving Ressort’ van de Israëlische regisseur Gideon Raff te zien. De film gaat over de wijze waarop de Mossad en het Israëlische leger duizenden Ethiopische Joden vanuit het levensgevaarlijke Soedan naar het Beloofde Land, Eretz Israel smokkelden. In de film zien we hoe een groep agenten opereert onder een dekmantel van een verlaten duikhotel met de naam ‘Red Sea Diving Ressort’. De film is gebaseerd op een ware Mossad-operatie die een spontane eenmansactie lijkt te zijn van Mossadagent Ari Levinson, vertolkt door acteur Chris Evans. Leden uit de ‘Beta Israel gemeenschap in Israel, de stam waartoe de Joden uit Ethiopië behoren, hebben in het daadwerkelijke verhaal een veel grotere heldenrol dan in het verhaal van Raff.

Gemeenschapsleiders
‘The Red Sea Diving Resort’ is een gedramatiseerde versie van 130 minuten van de Mossad-missie in de jaren tachtig. De meeste personages in de film zijn composieten, gebaseerd op de echte agenten die het resort gedurende vijf jaar hadden gerund toen het in bedrijf was. Dani L. een Mossad agent is de Mossad-agent die de operatie aanstuurt. In de film wordt hij Ari Levinson genoemd; de filmische spirituele afstammeling van Ari Ben Canaan van Paul Newman, de held van de film ‘Exodus’ uit 1960. Hij deelt een voornaam en ook een connectie in Levinsons fictieve achtergrondverhaal. Kabede Bimro (gespeeld door Michael K. Williams), de lokale Ethiopische Jood die de vluchtelingen naar het hotel brengt voor extractie en de Ethiopiër Retta die Kabede redt in het Soedanese vluchtelingenkamp verdienen een veel grotere rol in de film, is een veel gehoorde kritiek.

From the depths, I called you, come to me, in the face of the the moon that lights your path, return to me, they dispersed and melted at the touch of your hands In your ears, it whispers and asked….
From: Mima’amakim Idan Raichel

Geromantiseerde epos
De Israëlische missie om Ethiopische joden te redden bracht tussen november 1984 en januari 1985 meer dan achtduizend Joodse vluchtelingen naar Israël op deze ingewikkelde geheime IDF-operatie heette oorspronkelijk ‘Gur Aryeh Yehuda’ en was afwisselend bekend als ‘Operatie Achim'(Broers) of ‘Operatie Moses’. Deze actiefilm is ook gericht op de hedendaagse, sociaal bewuste kijkers. De film is doorspekt met Joodse wijsheden waarin het concept van menselijke verantwoordelijkheid wordt gehamerd, zoals: ‘Als je één persoon redt, red je de hele wereld’. Terwijl de film eindigt met een montage van beelden van de echte ‘Operatie Moses’, beseft het publiek dat sommige momenten van de film visueel trouw waren aan de fotografische documentatie van de echte missie. Deze beelden worden ondersteund door muziek van Idan Raichel (Mima’amakim) wiens liedjes Amharisch, een taal gesproken door Ethiopische Joden, bevatten.

De personages Kabede en Retta
De echte helden in de Israëlische operaties in Ethiopië zijn onder andere Zimna Berhani (Retta) en Ferede Aklum (Kabede). Wie zijn deze twee helden in ‘The Red Sea Diving Resort’? En waarom verdienen ze veel meer aandacht dan zij krijgen in Gideon Raff’s verhaal? Ferede bracht veertig jaar geleden de eerste groep door de woestijn naar Soedan. Zimna bevond zich in het Soedanese kamp om de vluchtelingen klaar te maken voor vertrek. Ferede en Zimna effenden de weg voor Operatie Mozes en Operatie Solomon. Operatie Solomon was een geheime militaire operatie van Israël om via een luchtbrug Ethiopische Joden naar Israel te vliegen. Van 24 mei tot 25 mei 1991 vlogen 35 Israëlische vliegtuigen nonstop en vervoerde 14.325 Ethiopische Joden naar Israël.

Ferede Aklam
Ferede, directeur van een lokale school en van de regionale raad in Ethiopië, grootste droom was om ‘naar Jeruzalem te komen’. Hij klopte in 1976 bij de Israëlische ambassade in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba aan om de reis naar Israël te maken. De Israëlische ambassade toonde in die periode weinig belangstelling voor Ethiopische joden. Er was niet veel kans voor mensen zoals Ferede. Maar de dingen begonnen te veranderen toen een groep illegale Ethiopische immigranten Israël toch bereikte en protesteerde. Ondertussen bundelden in de Verenigde Staten Amerikaanse Joden hun krachten met figuren als Baruch Tagania, een Ethiopische activist die de strijd in de VS leidde om de benarde toestand van Ethiopische Joden te laten erkennen.

Racisme
Amerikaanse Joden claimden dat als Israël de deur voor Ethiopische Joden gesloten zou houden, het zich schuldig zou maken aan racisme. Deze Amerikaanse druk wierp zijn vruchten af. De Ethiopische autoriteiten en de staat Israël kwamen overeen dat de Joden naar Israël mochten immigreren in ruil voor wapens aan Ethiopië. In 1977 benaderde een Israëlische Mossad-agent Ferede, die hem vroeg om een ​​paar gezinnen te organiseren en de reis naar Zion te plannen. Zijn naam was Zimna Berhani. Maar nadat slechts twee vluchten met succes verschillende Ethiopische Joden naar Israël hadden gebracht, kwam het nieuws van de geheime wapenovereenkomst naar voren. Dit veroorzaakte een wereldwijd schandaal, waardoor Ethiopië de wapendeal annuleerde en Joden niet meer het land uit mochten reizen.

Donkere periode voor Ethiopische joden
Politieke vervolging begon van alle die betrokkenen in het immigratieproces. Het leven van mensen werd bedreigd. Ethiopië was een moorddadige dictatuur. Iedereen die ervan verdacht werd met Israël te werken kon in het hoofd worden geschoten. Ferede werd een gezocht persoon en kon naar Soedan vluchten. Daar nam hij contact op met de Mossad. Hij hield slechts drie adressen bij zich. Een was van een Amerikaanse hulporganisatie, een adres in Nairobi en Israëlische contactgegevens van Zimna. Maar hij had geen geld om een ​​brief te sturen dus moest hij zijn gouden trouwring verkopen om het te betalen. Toen de Mossad Ferede’s bericht ontving, ging Zimna naar Soedan om hem te vinden en infiltreerde in het vluchtelingenkamp. Regisseur Gideon Raff richt zich in de film ‘The Red Sea Diving Resort’ op wat er daarna gebeurd.

“Wij leven in Israel, en we worden respectloos behandeld.” Ethiopische gemeenschap

Ondergewaardeerd
De reis die Ferede had gemaakt van Ethiopië naar Soedan had hij tot in details gememoriseerd. De paden die hij had ontdekt, konden hierdoor door de Israëlische inlichtingendienst gebruikt om de infrastructuur voor Operatie Mozes te leggen. Aklam was degene die de eerste groep Ethiopische Joden naar Soedan leidde, zoals in de film wordt getoond. “Het zijn onze moeders die deze ongelooflijke reis hebben gemaakt en daarvoor respect en erkenning verdienen. Het verhaal van deze mensen heeft een educatieve waarde voor de Israëlische samenleving,” zeggen Ethiopische Joden in Israel. Kritiek klinkt ook omdat zij constateren dat “Wij leven in Israel, en we worden respectloos behandeld. Terwijl wij de Israëlische samenleving kunnen leren om het land lief te hebben, over het zionisme, over offers en over het waarmaken van een 2000 jaar oude droom”.

Zimna Berhani
De rol van Zimna Berhani in de emigratie van Ethiopië naar Israel startte al in 1955. Zimna is ook de eerste Ethiopiër in dienst van de Mossad. Hij overleed In 2015. Duizenden mensen uit de Ethiopische gemeenschap kwamen de laatste eer betuigen aan de man die zij ‘held’, ‘heilige’ en ‘engel’ noemden. “Bijna de hele Ethiopische immigratie ging door zijn handen. Hij was een klassiek voorbeeld van de echte zionist,” zei Micha Feldman, hoofd van de delegatie van het Joodse Agentschap van Ethiopië en de Israëlische consul in Addis Abeba. Onder de rouwenden op de begrafenis bevonden zich ook een aantal Israëli’s die niet uit Ethiopië kwamen. Sommigen waren Mossad-agenten die afscheid namen van hun collega. Aan zijn graf vertelden zij over de operaties om Ethiopische Joden te redden.

“Je gaat terug om je broers voor te bereiden op immigratie. Je gaat op een nationale missie. “Yitzhak Ben-Zvi

De eerste Ethiopische Joden in Israël
Zimna werd in 1940 in Ethiopië geboren en groeide op in een dorp in de provincie Gondar. Zijn familie was een van de meest prominente in de gemeenschap. Zijn zus trouwde met de Grand Kes Hadane Takoya, vader van de Ethiopische Chief Rabbi Yosef Hadane. In 1955 behoorde Zimna tot de eerste groep Ethiopische Joden die naar Israël kwamen. Het waren twaalf tieners, jongens en meisjes die de oproep beantwoordden van de legendarische gemeenschapsleider Yona Bugala om in Israël opgeleid te worden als leraren om daarna terug te keren naar de gemeenschap in Ethiopië. Ze studeerden aan de onderwijsinstelling in Kfar Batya, in overeenstemming met de visie van Jacob Feitlowitz, de Poolse Jood die in het begin van de 20e eeuw de joden van Ethiopië ontdekte en trachtte ze naar Israël te brengen. “U bent de eerste brug,” vertelde de eerste president van Israël, Yitzhak Ben-Zvi, de jongeren. “Je gaat terug om je broers voor te bereiden op immigratie. Je gaat op een nationale missie. “

Toeristische attractie
“We waren een soort toeristische attractie,” vertelde Zimna tien jaar geleden in een interview gepubliceerd in ‘The First Bridge: Testimonies of Jewish Ethiopian Pupils from Kfar Batya 1955-1995’. “Ze haalden ons altijd uit de klas om gasten te ontmoeten die ons wilden zien en horen. De hele focus lag op ons.” Na het voltooien van de opleiding ging Zimna terug naar Ethiopië en werkte als leraar. De hoop op de emigratie van de volgende generatie immigranten zou vele jaren wachten. Een omslachtig pad bracht Zimna terug naar Israël in 1967. Hij nam dienst bij de Israel Defense Forces (IDF), vocht in oorlogen en raakte gewond tijdens zijn militaire dienst. In die jaren was hij een van de enkele tientallen Joden uit Ethiopië die in Israël woonden, voordat de staat de Joodse gemeenschap in Ethiopië zou erkennen.

Het recht om naar Zion te emigreren
“De enkelingen die in de jaren zestig arriveerden, waren illegaal en ontweken het ministerie van Binnenlandse Zaken uit angst dat ze zouden worden gedeporteerd”, zei rabbijn Menachem Waldman, een activist voor de Ethiopische immigranten en een onderzoeker van de gemeenschap. Onder de bescherming van de Israëlische vereniging voor Ethiopische Joden leidde Zimna vanaf het begin de publieke strijd om de Joden naar Israël te brengen. In 1973 kwam het eerste succes toen Rabbi Ovadia Yosef oordeelde dat Ethiopische Joden afstammelingen waren van de stammen van Israël en het recht hadden om naar het land te immigreren. In 1977 riep premier Menachem Begin: “Breng me de Joden van Ethiopië.” “Zimna is de persoon die Begin ervan heeft overtuigd dat dit mogelijk was,” zegt Feldman, de voormalige consul van Addis Ababa. “Het was dankzij hem dat Begin dit bevel gaf.”

Hoop Jeruzalem te bereiken
Zimna bewees dat ondanks de moeilijkheden op weg naar Soedan en in de vluchtelingenkampen daar, de Ethiopische Joden niet zouden opgeven en de reis zouden volbrengen. De hoop dat ze uiteindelijk Jeruzalem zouden bereiken, gaf hen kracht. Veel experts en militaire adviseurs die de topografie van Ethiopië kenden, zeiden: “Het is onmogelijk voor ouderen en gezinnen met kinderen om die reis te maken.” “Tijdens een van de vergaderingen zeiden ze dat Golani Brigade-soldaten het niet zouden kunnen doen,” aldus Feldman. “Maar Zimna begreep dat het mogelijk was. Hij besefte dat praten niet zou helpen en dat het noodzakelijk was om actie te ondernemen. Hij was geen persoon voor praten en toespraken, maar eerder voor het doen. “

“Zimna verkeerde in gevaarlijkere situaties omdat hij niet alleen een Jood was, maar vooral een Ethiopische Jood.”Dani L.

Mossad-agent Dani L.
Zimna vertrok naar Soedan en woonde ongeveer een jaar in de vluchtelingenkampen als zogenaamde Ethiopische vluchteling. Hij infiltreerde in de gemeenschap om, namens de Mossad, ervoor te zorgen dat de Joden op het juiste moment handelden. “Lange tijd waren we samen in Soedan,” vertelt Dani L., de Mossad-agent die de operaties leidde om Ethiopische Joden via Soedan naar Israël te brengen. “We hebben veel gevaren doorstaan. Zimna verkeerde in gevaarlijkere situaties omdat hij niet alleen een Jood was, maar vooral een Ethiopische Jood.” Dani L. zegt dat Zimna “niet alleen een held van de Ethiopische gemeenschap was, maar ook een held van Israël, een uitstekend figuur, een persoon die inspireerde en wiens erfgoed ons kracht moet geven om door te gaan.”

Oudgediende Mossad-agent speelt Barack Isaacs
Het filmteam van het “Red Sea Diving Resort” had ook een oudgediende. “Het verhaal is ongelooflijk,” zegt Mark Ivanir, die Mossad-chef Barack Isaacs speelt, en voegt eraan toe: “Ik weet het beter dan de meeste mensen, want ik was er in 1984.” Ivanir, geboren in Oekraïne, verhuisde in 1972 met zijn familie naar Israël.” Een jaar of tien later diende hij als inlichtingenofficier bij de IDF en maakte hij deel uit van drie missies om Ethiopische Joden te redden”, zo meldt de vijftigjarige oudgediende in een telefonisch interview. “Ik zat niet in de vliegtuigen die de Ethiopische Joden in Soedan laadden, maar ik zag de vliegtuigen landden op vliegveld Ben Goerion en zag de vluchtelingen naar buiten komen,” zei hij. “Dat was de eerste scène die we in de film opnamen. Het was echt iets speciaals. ”

“Red Sea Diving Resort” van regisseur Gideon Raff, een romantisch epos gebaseerd op ware Mossad operaties. Te zien op Netflix en zeer zeker de moeite waard om te kijken. Met in het achterhoofd dat de echte helden de Ethiopische Joden zijn. Er wonen vandaag ongeveer 125.500 tot 145.000 Ethiopische joden in Israël. Hun leven is nog steeds niet altijd gemakkelijk.

Lees ook:
Joods dorp toeristenattractie in Ethiopië
Onderweg van de noordelijke stad Gondar richting het Simien gebergte, duikt hij plotseling op: een felgekleurde Davidster. ‘Welkom in Wolleka Falasha Jewish Village’, geeft een handgeschreven bord aan. Wolleka, een verlaten Joods dorp, dat geldt als één van de top 10 toeristische attracties in Gondar. Enkele honderden Joden bewoonden generaties lang deze plek, tot aan hun vertrek in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw.