Het kan wel – column Hanneke Gelderblom

Dat de formatie lastig gaat worden, is alom bekend. D66 moet zich dan en in een nieuwe regering ook bewijzen op haar houding over het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Rob Jetten heeft daar goede papieren voor, stelt Hanneke Gelderblom vast. Zij zet uiteen waar en hoe ‘het wel kan’.

Deze column is, zoals u zult begrijpen, min of meer de eerste opwelling van mij na de verkiezingen van afgelopen woensdag. Gaat Rob Jetten als leider van een mogelijke coalitie van D66 met VVD en CDA – aangevuld met een vierde partij – die optimistische leuze waarmaken? Ik ben ervan overtuigd dat hij dat echt kan.

Positieve bijdrage

Naast een aantal nationale problemen, zoals de wooncrisis, liggen er ook internationale problemen die om een duidelijke aanpak vragen. Binnen de Joodse gemeenschap is flink wat twijfel of D66 in het Israël-Palestina-conflict wel in staat zal zijn die positieve bijdrage te leveren. Mensen die dat zeggen vergeten echter dat D66 al jaren voor een tweestatenoplossing pleit. De vraag is: hoe kom je daar?

Ik begrijp de mensen niet die denken dat het genoeg is om een onafhankelijke Palestijnse staat te erkennen. Mensen die daarom met rode kleding op de Dam of het Malieveld met vlaggen gaan staan zwaaien. Dat zijn ook mensen die Israëlische artiesten of sporters de toegang ontzeggen – zoals nu in het Amsterdamse Concertgebouw gebeurt – of hun optreden menen onmogelijk te moeten maken.

Veranderen

Wie een beetje op de hoogte is waar de echte vredesbeweging al jarenlang mee bezig is, weet dat roepen dat je Palestina erkent, absoluut niet genoeg is. Neem ‘From the river to the sea’, die leus moet van inhoud veranderen: De tweede regel– ‘Palestine will be free’ – moet luiden: ‘both states will be free’. Dus: Twee staten in vrede met en naast elkaar.

Dat is ook wat het 20-puntenplan van de Amerikaanse president Donald Trump beoogt. Bij het ondertekenen van dit plan, in Egypte, was Nederland met demissionair premier Dick Schoof actief aanwezig. Je hoort in de Nederlandse media weinig over wie er werkt aan de verdere realisatie van het plan. De Israëlische en Palestijnse vredesbeweging zijn er in ieder geval wel actief mee bezig.

Kaag

Een premier Jetten kan straks voortborduren op het werk van Schoof waar het gaat om de resterende negentien punten. Dat kan met een internationaal coördinatiecomité, waarbij de naam van oud-minister Sigrid Kaag al is genoemd. Ook moet er een internationale troepenmacht komen die rust en orde terugbrengt in Gaza zodat eindelijk met de wederopbouw begonnen kan worden.

Premier Schoof heeft al gezegd dat Nederland geen troepen stuurt, maar wel kunnen wij financieel bijdragen. Een onafhankelijke Palestijnse staat kan zo een redelijk democratische staat worden. Een nieuwe Nederlands kabinet kan optrekken met Frankrijk, dat samen met de vredesbeweging al veel doet aan de opbouw van vrede en democratie.

In de Nederlandse begroting wordt nu vijf procent gereserveerd voor veiligheid. Wat mij betreft betekent dat niet alleen geld voor de aankoop en ontwikkeling van de noodzakelijke wapens, maar ook voor vredesactiviteiten zoals ik die hier heb omschreven.

Het kan dus wel, zeker als Jetten het oppakt.