Ierse president geeft Israël de schuld van ‘lekken’ brief

In Ierland en daarbuiten is verbazing ontstaan over uitlatingen van president Michael D. Higgins. Het Ierse staatshoofd schreef eerder een felicitatiebrief aan zijn Iraanse collega voor diens verkiezingswinst. De brief werd openbaar, maar na vragen van journalisten geeft Higgins Israël daarvan de schuld van ‘lekken’. Ierland en Iran hebben het schrijven echter zelf openbaar gemaakt, zo bleek algauw.

Higgins reed zijn scheve schaats op een persconferentie in New York, waar hij de jaarlijkse algemene vergadering van de VN bezoekt. Hij werd vorige maand door Ierse politici en de Israëlische ambassade bekritiseerd om de brief, waarvan een kopie op sociale media circuleerde. Zondag vertelde hij journalisten dat het document juist door de Israëlische ambassade was verspreid, maar dat hij niet wist hoe ze eraan waren gekomen.

Ophef

“U zou moeten vragen waar de kritiek vandaan kwam en hoe de brief werd verspreid, en door wie en met welk doel. Hij werd verspreid vanuit de Israëlische ambassade,” aldus Higgins tegen de journalisten. Het veroorzaakte ophef toen bleek dat niet Israëlische ambassade maar het kantoor van de president in eerste instantie zelf de brief online had gezet. De ambassade van Iran in Dublin zette hem vervolgens trots op hun social media, maar verwijderde die post later weer.

Helikopter

De Ierse premier Simon Harris zei maandag dat hij ‘niet in de valkuil van Israël zou stappen’ door de brief tot een probleem te maken. Volgens critici wreef hij daarmee in een vlek en bevestigende hij zo dat het een probleem geworden was. In de brief bracht president Higgins niet alleen zijn felicitaties over aan zijn net gekozen collega, Masoud Pezeshkian. Ook sprak hij zijn condoleance uit. In het voorjaar verongelukte de vorige Iraanse president in een helikopter.

Geen spijt

Desgevraagd of hij zijn woorden terug wil nemen, zei Higgins tegen de Irish Times: “Helemaal niet. Laat me even zeggen, en dat is alles wat ik over dit onderwerp ga zeggen, het is een vrij formele brief die ik verstuur als er een verandering is van staatshoofd. Ik heb een brief opgesteld en ik heb daarin benadrukt hoe we al onze energie moeten steken in het bereiken van vrede in de regio.”

‘Lekken’

Daar voegt hij aan toen: “Het punt is dat er een verklaring van de [Israëlische, red.] ambassade is uitgegeven, waarin staat wat de president heeft geschreven en ‘waarom heeft hij dit niet gezegd en waarom heeft hij dat niet gezegd’. Eerlijk gezegd was dat ongebruikelijk. Velen zouden het in diplomatieke kringen als ongepast beschouwen. Dat is alles wat ik over deze kwestie wil zeggen. En ik heb het woord lekken niet gebruikt. Ik heb het woord verspreid gebruikt en dat hebben we bevestigd.”

Israël-kritisch

Ierland heeft een stekelige relatie met Israël. Vrijwel alle Ierse politieke partijen sympathiseren met de Palestijnen en vergelijken hun strijd met de Ierse vrijheidsstrijd tegen de Britten. Het is in Ierland politiek incorrect om pro-Israël te zijn. Voor de zomer erkende het land een ‘onafhankelijke Palestijnse staat’, wat opnieuw tot diplomatieke spanningen leidde met Israël. De Ierse regering geldt als uitermate Israël-kritisch.

Ceremoniële functie

Michael D. Higgins is sinds 11 november 2011 president van Ierland en werd zeven jaar later herkozen. De 83-jarige politicus was in de jaren negentig minister van Kunst en Cultuur. Voordat hij in 1973 in de politiek stapte, was hij journalist, dichter en presentator. Higgins was tot aan zij verkiezing lid van de Ierse Labourpartij, maar is sindsdien partijloos. Het presidentschap van Ierland is een voornamelijk ceremoniële functie: hij of zij vertegenwoordigt de Ierse republiek in binnen- en buitenland.