In memoriam: analist en publicist Manfred Gerstenfeld (84)

Manfred Gerstenfeld bij de boekpresentatie van 'Veerkracht' (RVP)

Schrijver en analist Manfred Gerstenfeld is onlangs op 84-jarige leeftijd gestorven. Hij gold als een groot deskundige op het gebied van antisemitisme en woonde in Israël. Gerstenfeld, die Oostenrijks-Joodse wortels had, groeide op in Nederland. In 2019 kwam zijn laatste boek uit, waarbij in Israël veel Joodse Nederlanders aanwezig waren. Zijn oeuvre bevatte 27 titels en hij werd alom beschouwd als een van de grootste autoriteiten op het gebied van Jodenhaat. Ook was hij consultant en bekleedde hij een bestuursfunctie bij het het Jerusalem Center for Public Affairs. Joden die kritiek hebben op Israël zag Gerstenfeld als ‘nuttige idioten voor de vijanden van Israël’.

Verhuizen
Manfred Gerstenfeld werd in 1937 geboren in Wenen, maar zoals vele Duitse en Oostenrijkse Joden verhuisde hij naar Nederland. Hij groeide op in Amsterdam, waar hij aan de Universiteit van Amsterdam afstudeerde in organische chemie. Ook studeerde hij economie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam – later in zijn leven behaalde hij op het Joodse seminarie een graad om Joodse les te kunnen geven op middelbare scholen. In 1964 verhuisde hij naar Parijs, waar hij de eerste financiële analist van Europa werd die gespecialiseerd was in de farmaceutische industrie. Vier jaar later emigreerde hij naar Israël, waar hij een omvangrijke carriere en een groot netwerk uitbouwde.

Bestuursfuncties
In Israël werd Gerstenfeld directeur van een economisch adviesbureau dat gedeeltelijk eigendom was van de Bank Leumi, destijds de grootste bank van het land. Hij fungeerde ook als academisch reserveofficier in het Israëlische leger (IDF) en bouwde een waaier aan neven- en bestuursfuncties op, onder meer bij het grootbedrijf Israel Corporation en verschillende andere Israëlische firma’s en Joodse organisaties. Zo was hij lid van de raad van de Foundation for Research of Dutch Jewry en voorzitter van de raad van bestuur van het Jerusalem Center for Public Affairs, een in Jeruzalem gevestigde denktank. Daar zwaaide hij de scepter over het Institute for Jewish Global Affairs.

Antisemitisme
Mettertijd ging Gerstenfeld zich meer in het antisemitisme verdiepen. Hij deed er veel onderzoek naar en schreef veel boeken over het onderwerp. Zo was hij redacteur van The Jewish Political Studies Review, mede-uitgever van de titel Jerusalem Letter / Viewpoints, Post-Holocaust and Anti-Semitism and Changing Jewish Communities. In zijn onderzoeken kwam hij opmerkelijke zaken tegen. In 20211 bleek uit een enquete onder Europeanen dat veel ondervraagden het eens waren met de stelling dat ‘Israël een uitroeiingsoorlog voert tegen de Palestijnen’. Daaruit concludeerde Gerstenfeld dat ongeveer 150 miljoen EU-burgers Israël zouden demoniseren. Volgens hem is de inversie van de Sjoa een gangbaar fenomeen in de EU.

‘Nuttige idioten’
Daarnaast waarschuwde Gerstenfeld met regelmaat voor nieuw, opkomend antisemitisme in de wat hij ‘ideologische beweging’ noemde. Hij wees daarbij onder meer op mensenrechtenbeweging, het feminisme, de LGBTIQ-gemeenschap, het postkolonialisme, de intersectionaliteit, ‘extreem veganisme’, de anti-atoombeweging en de klimaatbeweging. Al deze stromingen zijn volgens Gerstenfeld ontvankelijk voor antisemitisme en de beweging Desinvesteren Boycots en Sancties (BDS). Tegen academici die een campagne tegen Israël voeren beval Gerstenfeld aan om hen professioneel in diskrediet te brengen door het wijzen op gebreken zoals plagiaat in hun academische werken en hen niet te betrekken bij politieke debatten. Joden die kritiek hebben op Israël zag hij als ‘nuttige idioten voor de vijanden van Israël’.

‘Veerkracht’
In 2020 bracht Gerstenfeld samen met Wendy Cohen-Wierda het boek Veerkracht uit, dat gaat over Joodse jeugdbewegingen in Nederland. Bij de boekpresentatie in Israël waren veel Joodse Nederlanders en oude bekenden aanwezig die daar thans wonen. In de Joodse jeugdbewegingen konden de kinderen die de Tweede Wereldoorlog hadden overleefd – in kampen of onderduik – eindelijk weer volledig Joods zijn. Ze konden daar Hebreeuwse liedjes zingen en hun jarenlange onderdrukte identiteit terugvinden. Daarmee valt de rol die deze organisaties hebben gespeeld voor het herrijzend Jodendom in Nederland niet te onderschatten, aldus uitgeverij Van Praag.

Prijzen
Gerstenfeld ontving in de loop van de jaren prijzen en onderscheidingen voor zijn werkzaamheden. Hij ontving in 2012 de Lifetime Achievement Award van het Journal for the Study of Antisemitism. Drie jaar later kreeg hij de International Leadership Award van het Simon Wiesenthal Center en in 2019 ontving hij de International Lion of Judah Award van het Canadian Institute of Jewish Research. Die award kreeg hij toebedeeld ‘als erkenning voor hem als de toonaangevende internationale wetenschapper op het gebied van hedendaags antisemitisme’. Gerstenfeld stierf op 25 februari op 84-jarige leeftijd en laat twee zonen achter.

Lees ook:
Manfred Gerstenfeld: ‘De werkelijke situatie is juist nog erger dan ik meestal aangeef’

De Nederlands-Israëlische analist en publicist Manfred Gerstenfeld ontving afgelopen zondag in Montreal de Lion of Judah Award voor zijn omvangrijke werk als expert op het gebied van het hedendaags antisemitisme. Die eer viel hem te beurt tijdens een groot opgezet gala, georganiseerd door het Canadian Institute for Jewish Research.

Categorie: | |

Home » Nieuws » In memoriam: analist en publicist Manfred Gerstenfeld (84)