Israël helpt tientallen aanslagen voorkomen
De toename van aanslagen door IS heeft de Israëlische inlichtingendiensten ertoe gebracht om de samenwerking met hun tegenhangers in bevriende landen te versterken.
Er zijn al berichten over Israëlische waarschuwingen die hielpen aanslagen te voorkomen, zoals de door IS geplande aanslag tijdens een voetbalwedstrijd tussen het gastland Albanië en Israël. In andere gevallen lieten nieuwsmedia weten dat Israël waarschuwingen had gestuurd voor terreuraanslagen in België, Turkije en Frankrijk. Sommige waarschuwingen waren voldoende om de terreurdaden te voorkomen. Afgelopen mei ontstond een rel nadat Amerikaanse kranten berichtten dat president Trump in een gesprek met de Russische minister van Buitenlandse Zaken details had doorgegeven over waarschuwingen die Israël had gegeven in verband met een plan van IS om passagiersvliegtuigen onderweg naar Europa op te blazen met explosieven die in laptops waren verborgen.
De inlichtingendienst van de legerleiding in Israël zorgde al eind 2015 voor structurele aanpassingen naar aanleiding van een serie terreuraanslagen in Parijs, waaronder de schietpartij tijdens een rockconcert in het Bataclan Theater waarbij 130 mensen omkwamen. De inlichtingendienst besloot zich meer te concentreren op het verzamelen van informatie over activiteiten van terroristen in het buitenland die banden hebben met organisaties in het Midden-Oosten. Sinds die tijd is de samenwerking tussen inlichtingendiensten in Europa op het gebied van de strijd tegen IS en Al-Qaida sterk verbeterd.
In inlichtingenkringen in Israël bestaat de indruk dat de campagne van de Verenigde Staten in het noordwesten van Syrië tegen IS verloopt volgens plan en dat IS binnenkort verslagen zal worden in de door henzelf uitgeroepen hoofdstad Raqqa. Maar de organisatie zal als ‘virtueel kalifaat’ doorgaan met het leiden van terroristen in andere delen van de wereld, door middel van internet.
Eén van de mogelijkheden waarover Israël zich zorgen maakt, is het gevaar dat sommige IS-strijders die de veldslagen in Syrië en Irak hebben overleefd, een ander strijdperk zullen zoeken en daartoe verhuizen naar de Sinaï, waar de lokale afdeling van IS – Wilayat Sinai – al een aantal jaren vecht tegen de Egyptische regering. De aanwezigheid van meer IS-strijders in de Sinaï vergroot ook het risico van aanvallen tegen Israëlische doelen bij de grens met Egypte.
Inlichtingendiensten in Israël zien nog steeds Iran, en niet de radicale Sunni-terreur, als de grootste veiligheidsdreiging tegen Israël. Israël maakt zich in het bijzonder zorgen over de activiteiten van Iran in Syrië, zijn pogingen om een militaire aanwezigheid te scheppen bij de grens met Israël op de Golanhoogte, deels via Sji’tische milities en de uitgebreide steun van Teheran aan Hezbollah, Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad.
Maar de Israëlische inlichtingengemeenschap ziet de samenwerking tussen Rusland en Iran in Syrië niet als een blijvend verdrag, maar als een tijdelijk partnerschap dat is gebaseerd op gemeenschappelijke belangen. Volgens Israëlische inschatting zullen Rusland en Iran in de nabije toekomst in conflict raken over economische invloed op het regime van Assad en de pogingen van beide landen om economische belangen te verkrijgen in Syrië.
