Israël: NSO Group mag omstreden Pegasus-spyware niet verkopen aan Oekraïne

Oekraïne en Estland mogen geen Pegasus kopen van Israël. Het spyware-programma, waarmee mobiele telefoons door overheden kunnen worden gehackt, ligt al enige tijd onder vuur. In Israël loopt momenteel een groot onderzoek naar misbruik van het programma door de overheid. Pegasus is al aan verschillende landen, waaronder Saoedi-Arabië en Hongarije verkocht. Omdat Israël zo neutraal mogelijk wil blijven in de Oekraïne-oorlog en Rusland niet voor het hoofd wil stoten, is het tot deze beslissing overgegaan, meldt de Britse krant The Guardian.

Met deze maatregel wil de Israëlische regering voorkomen dat Russische mobiele telefoons, zoals die van militairen en geheime diensten, worden gehackt. Dat moet worden vermeden om de relatie met het Kremlin stabiel te houden. Israël heeft de Russen namelijk nodig in Syrië, waar het met toestemming en hulp – coördinatie – van hen soms aanvallen op vijandelijke doelen uitvoert. Het gaat dan om wapendepots of plekken waar zich terroristen ophouden. Pegasus wordt gemaakt door het Israëlische concern NSO Group, dat momenteel in eigen land onder vuur ligt in het ‘Pegasus-schandaal’. Mede daardoor gaat het bedrijf mogelijk failliet.

Mensen met directe kennis van de zaak zeggen dat Oekraïense functionarissen vanaf ten minste 2019 hebben gelobbyd bij Israël ervan proberen te overtuigen om de spyware-tool in licentie te geven aan Oekraïne. Dit meldt The Guardian na een gezamenlijk onderzoek met de Washington Post naar de zaal. Maar die lobby werd afgewezen en de NSO Group, die deels onder controle staat van het Israëlische ministerie van Defensie, mocht de spyware nooit verkopen aan Oekraïne. Dat land wilde Pegasus juist inzetten tegen Russische krachten die de overheid in Kiev ondermijnden.

Een hoge Oekraïense inlichtingenfunctionaris zegt nu dat het besluit van Israël de Oekraïense ambtenaren ‘in de war heeft gebracht’. Hij zegt tegen de kranten dat hij geen volledig zicht had op de reden waarom Oekraïne de toegang tot het spionage-instrument werd ontzegd (immers, Israël wordt als een vriend gezien). Wel voegde hij eraan toe dat hij geloofde dat de Amerikaanse regering de inspanningen van Oekraïne heeft gesteund. Overigens staan de Oekraïeners niet alleen: ook de regering van Estland mocht Pegasus in 2019 niet kopen, mogelijk om dezelfde reden als later met Oekraïne is gebeurd.

Pegasus-schandaal
In Israël zelf ligt de NSO Group onder vuur. Daar is het zogeheten Pegasus-schandaal aan de gang. Nadat in januari bekend werd dat de Israëlische politie het spyware-programma van het techbedrijf op burgers had ingezet om telefoons te hacken, bleek later dat ook politici en andere prominenten uit het maatschappelijk middenveld ermee zijn gehackt. Het gaat om bestuurders, hoge ambtenaren, activisten en journalisten, maar ook de entourage van ex-premier Benjamin Netanyahu. De huidige regeringsleden hebben hun verontwaardiging over Pegasus al geuit. Mogelijk kan het schandaal de rechtsgang tegen Netanyahu beïnvloeden. Een onderzoek loopt.

Lees meer:
Israël in de ban van ‘Pegasus’, wat is er aan de hand en wat is het?
Het Israëlische techbedrijf NSO ontwikkelde Pegasus, een ‘zero click’ spyware-programma waarmee telefoons zowat volledig kunnen worden gehackt. Een smartphone die door Pegasus wordt geïnfiltreerd, opent zich volledig voor de vijandige hacker. Telefoongesprekken kunnen worden afgeluisterd, alle foto’s en video’s kunnen worden ingezien en de microfoon en camera kunnen vanaf een afstand worden bediend om mee te luisteren of kijken.