Israël platgelegd door protesten tegen justitiehervorming, politie grijpt in

Israël lag dinsdag zo goed als plat door massale protesten van grote delen van de bevolking tegen het voorgenomen plan van premier Benjamin Netanyahu om het hooggerechtshof te hervormen. Als het aan hem ligt, worden rechters van het hof in de toekomst direct door de politiek benoemd en krijgt het parlement meer macht. Met name het progressieve en seculiere deel van de bevolking ziet deze ingreep niet zitten, want daarmee wordt de rechtelijke macht – die thans onafhankelijk is – aangetast. Daarmee komt de Israëlische democratie in gevaar, zeggen de demonstranten.

Snelweg bezet

Deze week behandelt het parlement, de Knesset, het plan van Netanyahu, die sinds eind vorig jaar een coalitieregering met orthodoxe en ultra-rechtse partijen leidt. Een eerste voorstel binnen het pakket aan maatregelen is reeds aangenomen. Er volgen nog twee subvoorstellen en stemmingen, en daarna kan het hele plan worden verankerd in de wet. Op dinsdag gingen tegenstanders van de hervorming massaal de straat op. Zo massaal dat het openbare leven in het land tot stilstand kwam en de oproerpolitie moest ingrijpen, onder meer omdat de snelweg tussen Tel Aviv en Jeruzalem was bezet. Onder meer het waterkanon werd ingezet.

Vergeefs bemiddeld

Al sinds januari demonstreren grote groepen mensen iedere zondag op straat tegen de aangekondigde maatregel. Sommige protesten leverden meer dan honderdduizend demonstranten op. Ook de oppositiepartijen en andere spelers in het Israëlische maatschappelijk middenveld zijn tegen de hervorming. President Itzhak Herzog heeft tevergeefs geprobeerd te bemiddelen tussen de politieke voor- en tegenstanders van het plan. Vanwege de grote weerstand probeert Netanyahu het plan nu in stappen uit te voeren. Door geleidelijkheid toe te passen, hoopt hij zijn hervorming alsnog door de Knesset te drukken.

Druk opvoeren

De demonstranten hopen dat door de druk op te voeren, Netanyahu zijn voorstellen alsnog intrekt. In maart gebeurde dit al na maandenlange protesten. De politicus lijkt daar echter niet toe van plan: uiteindelijk moet en wil hij de hervormingen uitvoeren, volgens analisten om er zelf beter uit te komen. Tegen Netanyahu lopen namelijk drie rechtszaken waarin hij wordt verdacht van corruptie. Zijn ultra-rechtse en orthodoxe regeringspartners willen het hooggerechtshof uit ideologische overwegingen breken en eronder krijgen. Zoals het er nu naar uitziet, krijgen zij in de loop der tijd hun zin.