Israëlische rechter: geen fraude bij Maror-stichtingen in Israël

De rechtbank in Israël heeft uitkomst geboden in de zaak rond vermeende fraude met Maror-gelden in het land. Volgens de rechtbank was er bij de drie Maror-gerelateerde stichtingen in Israël geen sprake van fraude. Verdachte Avraham Roet (92) is vrijgesproken. De stichtingen werden begin jaren 2000 opgezet om een deel van de Maror-gelden die bestemd waren voor Joodse Nederlanders in Israël te verdelen. Indertijd kreeg de Joodse gemeenschap restitutie ter waarde van 364 miljoen euro van het kabinet Kok voor de houding van het Nederlandse overheidsapparaat in de jaren ’40-’45 en daarna. Met het deel voor Joodse Nederlanders in Israël zou zijn gesjoemeld, aldus de Volkskrant.

Octopus
De krant onthulde in de zomer van 2015 dat er fraude zou zijn gepleegd. ‘Eén naam komt telkens bovendrijven: die van de 87-jarige Avraham Roet, boegbeeld van de Joods-Nederlandse gemeenschap in Israël, de slimme onderhandelaar die rond de millenniumwisseling honderden miljoenen aan restitutiegelden wist binnen te slepen voor de Holocaustslachtoffers en hun nabestaanden’, aldus de Volkskrant destijds. Roet, die bij de stichtingen verschillende bestuursfuncties bekleedde, zou de octopus zijn in de geldverdeling zijn geweest. Zijn critici stelden dat hij niet transparant was en met geld zou hebben gesjoemeld. Hijzelf weersprak dat, stelde dat hij in meerkoppige besturen handelde en zei dat er geen geld verdwenen zou zijn.

Verkennend onderzoek
Na de verhalen in de Volkskrant kwam er een onderzoek naar de gang van zaken, dat door het ministerie van Financiën werd betaald. Voorafgaand daaraan kwamen alle spelers naar het ministerie in Den Haag. Het ‘verkennend onderzoek’ werd vanaf januari 2016 uitgevoerd door EY met als doelstelling ‘het in kaart brengen van de relevante feiten en omstandigheden rondom de signalen van mogelijke onregelmatigheden bij de besteding van Maror-gelden’, aldus het CJO destijds in een persbericht. Het onderzoek werd in mei 2016 afgerond. ‘Uit het verkennend onderzoek zijn geen bevindingen naar voren gekomen die het bestuur van CJO hebben doen besluiten om een vervolgonderzoek in te stellen. Tevens blijken uit de gerapporteerde feiten en omstandigheden geen onregelmatigheden’, stelde het toenmalige CJO-bestuur.

Rechtsgang
Het verkennende onderzoek bracht de verdeling van de restitutiegelden binnen Israël echter niet in kaart, omdat dat buiten de bevoegdheden van het CJO (Centraal Joods Overleg, de koepelorganisatie van Joods Nederland) lag. Zo kwam het in Israël nog tot een rechtsgang rondom de vermeende fraude met Maror-gelden in het land. Om de drie Maror-gerelateerde stichtingen, die inmiddels geen functie meer hadden, te kunnen opheffen stelde de Israëlische rechtbank een directeur aan om als controlerend accountant alle documenten, jaarverslagen en rapporten op waarde en integriteit te beoordelen. Dit meldt het Verbond Belangenbehartiging Vervolgingsslachtoffers (VBV) donderdag.

Roet vrijuit
‘Na uitvoerig onderzoek was de conclusie dat deze stichtingen alle verplichtingen waren nagekomen, dat de cijfers klopten en dat er geen gelden waren verduisterd. Gezien de bevindingen van dit onderzoeksteam en omdat de werkzaamheden feitelijk al zeven jaar geleden waren beëindigd heeft de rechtbank besloten om toestemming te verlenen om de stichtingen op te heffen’, aldus het VBV in een bericht op haar site. Daarmee oordeelt de rechter dat er geen sprake is geweest van malversaties en dat hoofdverdachte Roet vrijuit gaat. De vraag is of de critici nog in hoger beroep kunnen of willen gaan.

Lees ook:
Maroronderzoek: tragisch, goed, onafwendbaar en nutteloos – column Robbert Baruch
‘Dat er een onderzoek komt naar de besteding van de Maror-gelden is even tragisch en goed als onafwendbaar en nutteloos. Goed, omdat het hopelijk klaarheid brengt in een aantal verdachtmakingen die aan het adres van enkele betrokkenen gedaan worden, tragisch omdat het ongetwijfeld een nieuwe episode van jaloezie, verdachtmakingen en slecht geschreven stukken in het NIW zal losmaken…’