Ivan Reitman, regisseur van horror- en cultkomedies – in memoriam
De Amerikaans-Canadese filmregisseur Ivan Reitman is zaterdag thuis in Montecito, net even buiten Los Angelos, in zijn slaap overleden. Reitman (1946-2022) maakte in de jaren tachtig en negentig buitengewoon populaire films als de inmiddels klassieke horrorkomedie Ghostbusters, met Bill Murray, Dan Aykroyd, Sigourney Weaver en Harold Ramis. In de komedie Twins, waarin onder andere Arnold Schwarzenegger en Danny DeVito glorieerden, bleek de ijzervreter Schwarzenegger onder regie van Reitman ook een lichtvoetige rol heel goed aan te kunnen, zodat hij in de volgende Reitman-film, Kindergarten Cop (1988), opnieuw een rol kreeg toebedeeld. Topregisseur Reitman wist het humoristisch talent kant van de van oorsprong Oostenrijkse acteur uit te vergroten door deze spierbundel als tweelingbroer van de allesbehalve machoman DeVito te casten.
Wereldwijde successen, maar geen Oscar
Reitmans doorbraak in Hollywood kwam in 1978 als producent van de zogenoemde cultkomedie Animal House, met John Belushi. Kort daarna maakte hij met Bill Murray de films Meatballs, Stripes en zijn grootste hit Ghostbusters. De combinatie van humor met schrikeffecten bleek succesvol: wereldwijd leverde de film driehonderd miljoen dollar op.
Als producent brak Reitman in 1978 door met de comedy National Lampoon’s Animal House, met John Belushi, en werkte Reitman mee als producent in onder andere de succesvolle Beethoven-serie over een aanhankelijke Sint-bernardshond en de basketbaltekenfilm Space Jam, met Michael Jordan.
Omdat zijn ‘over de top humor’ vanzelfsprekend geen Oscarmateriaal opleverde, werd Reitman ondanks zijn wereldwijde succes desalniettemin één keer voor de prestigieuze filmprijs genomineerd. Dat was in 2010 toen hij de satire Up in the Air met George Clooney had geproduceerd. De Oscar ging uiteindelijk naar The Hurt Locker onder regie van Kathryn Bigelow. In 1998 richtte hij het productiebedrijf The Montecito Picture Company op. In 2009 ontving Ivan samen met zijn zoon een Oscarnominatie voor Up in the Air (2009). Reitman bleef ook actief in de theaterindustrie. Zo ontving hij twee Tony Award-nominaties voor de Broadway-musical Merlin (1983).
Reitmans grootste succes kreeg recentelijk nog een vervolg onder leiding van zijn zoon, Jason. Ivan regisseerde de sequel die vorig jaar in de bioscopen draaide: Ghostbusters: Afterlife. Reitman junior had eerder al naam gemaakt met eigen films als Juno.
Auschwitz-overlevende en verzetsheld
Ivan Reitman werd in Komárno, in het toenmalig Tsjecho-Slowakije, geboren als de zoon van Klara en Ladislav Reitman. Zijn ouders waren Joods. Zijn moeder was overlevende van het concentratiekamp Auschwitz, zijn vader was in de oorlog verzetsstrijder.
Reitman was vier jaar toen zijn ouders uit Tsjecho-Slowakije vluchtten tijdens een zwarte periode waarin het communistisch bewind ‘tegenstanders’ begon op te pakken. Het gezin kwam via een familielid in Toronto (Canada) terecht, waar Ivan al op jeugdige leeftijd een poppentheater uitbaatte en korte films voor tv maakte. Hij studeerde in Toronto aan het Oakwood Collegiate Institute. In 1969 behaalde hij een bachelor in muziek aan McMaster University. Aan de universiteit regisseerde en produceerde hij verscheidene korte films.
Los Angeles
Reitman trouwde in 1976 met de Frans-Canadese actrice Geneviève Roberten. Ze kregen twee dochters, de latere actrices Catherine Reitman en Caroline Reitman, en een zoon, Jason Reitman, die scenarioschrijver en producent is. Vanwege zijn overstelpend werk – dat nu eenmaal niet van 9 tot 5 duurt – verhuisde het gezin Reitman begin jaren 80 naar Los Angelos. De familie van Ivan Reitman laat weten: ‘We troosten ons met het feit dat zijn werk wereldwijd ontelbare mensen vreugde heeft gebracht.’
