‘Joodse buurt in Parijs onleefbaar’

‘Elke jood die ik ken heeft Parijs verlaten of onderzoekt hoe hij dat kan doen’, zo schrijft Stephen Pollard, uitgever van de Britse Jewish Chronicle. Pollard is één van Groot-Brittannië’s meest invloedrijke Joodse journalisten. Hij zegt in de Britse krant Daily Mail dat het geen toeval is dat islamitische terroristen vrijdag een Joodse supermarkt in Parijs als doelwit uitkozen. Volgens Pollard telde Parijs achttien maanden geleden nog 500.000 Joodse inwoners, daarmee de grootste Joodse gemeenschap in Europa. Inmiddels zouden dat er minder dan 400.000 zijn. De meeste Parijse Joden verhuizen naar Israël of Groot-Brittannië. Volgens de journalist gaat het om de grootste na-oorlogse emigratie. ‘Dat is gewoon een feit’, benadrukt hij.

In het Radio 1-programma Dit is de Dag was er al uitgebreid aandacht voor de situatie in Parijs. Opperrabbijn Jacobs mocht er zijn mening toelichten. Hij vindt de demonstraties in Parijs een mooi initiatief, maar vraagt zich af waarom niemand zich wat aan lijkt te trekken van de onschuldige doden in Afrika. Jacobs ziet de cartoonisten van Charlie Hebdo als ‘soldaten in de strijd’. Ze zijn onschuldig, maar vallen wel in een andere categorie dan slachtoffers van Boko Haram. Luister hier naar het radio-interview.

Ook dagblad Trouw meldt dat de situatie in de Joode buurt van Parijs onleefbaar is geworden. De meeste bewoners zijn klaar met Frankrijk en vrezen voor hun leven. De angst zou overal om zich heen slaan, aldus de correspondent. Steeds meer Joden verlaten de republiek. In 2014 emigreerden ruim zevenduizend Franse Joden naar Israël, een verdubbeling ten opzichte van het jaar ervoor. Onveiligheid speelt een rol, maar ook de economische malaise. Ondanks de uittocht is de joodse gemeenschap in Frankrijk, geschat op een half miljoen mensen, nog altijd de grootste in Europa. De Franse moslimgroep, ook de omvangrijkste in Europa, is naar schatting tien maal zo groot.

Met zoveel moslims en Joden in één land ontstaan er snel spanningen, bijvoorbeeld over de vele oorlogen tussen Israël en de Gazastrook. Het resultaat is een sterke haat tegen joden, zegt de 68-jarige bewoonster Rachel Bellaiche, en dat kan ze niet meer verdragen. Hevig geëmotioneerd geeft ze ‘de moslims’ de schuld. “Waarom doden ze ons vanwege ons keppeltje? Wij doden hen toch ook niet vanwege hun hoofddoek? Dan zeggen ze dat de Koran vrede predikt. Nee! De Thora, díe predikt vrede.”

Niet iedereen is zo somber over de verhouding tussen religieuze groepen in Frankrijk. Voorzitter François Lecordix van de lokale voetbalclub FCSM, waar alle wedstrijden dit weekend werden afgelast vanwege de veiligheid, laat per telefoon weten dat joden, moslims, christenen en atheïsten binnen zijn vereniging probleemloos samenspelen. Hij verwacht niet dat de aanslag daar verandering in zal brengen.

De maatschappelijke storm van dit moment gaat weer liggen, hoopt ook een sportieve 35-jarige moslim die langs de supermarkt jogt en die zijn naam niet wil zeggen. Hij is zelf klant van de Hypercacher, vanwege het koosjere vlees en de producten uit het Midden-Oosten. “Onze godsdiensten komen sterker overeen dan dat ze verschillen”, zegt hij, “en bij iedereen stroomt hetzelfde bloed door de aderen. Ook ik vind de aanslag afschuwelijk. Ik maak me zorgen. Maar we wonen in een supergoed land, en dat moeten we zo houden.” [bl]