Laatste bewoner Joods Werkdorp overleden

Chanan Floersheim (94), de laatste nog levende bewoner van het voormalige Joods Werkdorp in Slootdorp is kort voor de kerstdagen overleden.

Dat hebben de kinderen van Floersheim aan de stichting Joods Werkdorp Wieringermeer in Slootdorp laten weten. Floersheim werd op 2 april 1923 in het Duitse Rotenburg an der Fulda geboren. Na de oorlog verhuisde hij naar Israël. Hier overleed hij afgelopen vrijdag in kibboets Yakum. “Voor zover bij ons bekend, was hij enige nog levende bewoner die zijn opleiding in het werkdorp heeft ontvangen,” zegt voorzitter Ron Bar-El van het werkdorp.

Floersheim was de afgelopen zomer opgespoord door documentairemaker Frans Bromet die een film maakt over het voormalige Joods Werkdorp. De stichting wil het vroegere werkdorp, een rijksmonument uit 1934, van de huidige particuliere eigenaar overnemen en er vervolgens een educatie- en herinneringscentrum van maken.

Het was de bedoeling de laatste actieve overlevende in april van het komende jaar naar Slootdorp te halen, waar hij zijn verhaal zou kunnen vertellen. Tevens zou Floersheim bij de herdenkingen op 4 en 5 mei een prominente rol spelen. Om dat financieel mogelijk te maken was de stichting een inzamelingsactie gestart. “De afgelopen week was alles net helemaal rond,” zegt Rob Warnars uit Alkmaar, bestuurslid van de stichting. “Zijn zoon zou ook meekomen omdat Floersheim niet meer alleen kan reizen. Om dit mogelijk te maken waren wij een inzameling gestart en het noodzakelijke geld was net voor de kerst binnen. Erg triest dat het allemaal nu niet doorgaat. Maar we hebben een kleine pleister voor die wond, want documentairemaker Bromet is onlangs nog wel bij hem geweest voor het maken van filmopnamen. Dat vraaggesprek hebben we dus nog wel van hem.”

Bar-El meldt dat hij enige keren telefonisch contact heeft gehad met Chanan. “Ik begreep uit dat contact dat hij toe leefde naar het komende bezoek aan het werkdorp. Helaas is dit dus niet meer mogelijk.”

Floersheim was de laatste die in het werkdorp zijn opleiding kreeg en kon vertellen over zijn leven hier, maar hij blijkt niet de enige bewoner te zijn die nog leeft. Ook Reuven Moser woonde er, maar hij was te jong om zich er nog iets van te herinneren. Moser is inmiddels 75 jaar en woont ook in Israël. “Zijn ouders zaten in het dorp en hij moet daar als peuter hebben rondgelopen,” zegt Warnars. “Maar daar kan hij niets meer van weten. Zijn vader is later bij een razzia opgepakt en heeft Auschwitz helaas niet overleefd. Zijn moeder is ondergedoken en heeft de oorlog wel overleefd. Haar zoon Reuven woonde tijdens de oorlog in een ander gezin en komt nu binnenkort naar Nederland en zal op 9 januari het werkdorp bezoeken.”

De overname van het werkdorp is overigens nog lang niet afgerond, zo meldt Warnars. “Het gaat om erg veel geld, en dat is niet alleen de aankoopsom. De kosten om onze plannen met het Werkdorp te realiseren zijn ook nog fors.”