‘Meer Nederlandse projecten op West Bank vernield’

Een groot aantal Nederlandse ontwikkelingssamenwerkingsprojecten op de Westelijke Jordaanoever is sinds 2017 vernield door het Israëlische leger (IDF) of door kolonisten. Het gaat om kantoren, gebouwen of voorzieningen die met Nederlands belastinggeld zijn betaald. Na 7 oktober 2023 is het aantal vernielingen toegenomen, zo schrijft onderzoeksplatform Investico.

Het gaat om zeker 59 projecten die vernield of vernietigd zijn, aldus de journalistieke onderzoekers, die hun bevindingen presenteerden in dagblad Trouw en De Groene Amsterdammer. Het gaat om hulp op plekken waar weinig voorzieningen zijn, zoals stromend water, elektriciteit, zorg of goede wegen. Nederland legt dan bijvoorbeeld watertanks aan voor Palestijnse boeren of zonnepanelen voor Palestijnse bewoners.

WOO

Uit opgevraagde mails en documenten, gedaan middels de Wet Open Overheid (WOO), blijkt dat over zeker vijftig vernielingen weet is bij het ministerie van Buitenlandse Zaken, aldus Investico. Locale ngo’s hebben de overige negen gevallen gemeld. Al langer is bekend dat het IDF soms ontwikkelingsprojecten van westerse landen weghaalt, omdat ze niet voldoen aan bijvoorbeeld vergunningen.

Variatie

Lekker is het allemaal niet. ‘De incidenten variëren sterk in soort en omvang. In sommige gevallen vernielt het Israëlische leger een watertank van enkele honderden euro’s, maar gaat wel een jaar aan regenwater verloren. In andere gevallen zetten kolonisten huizen in brand en stelen voor meer dan een ton aan door Nederland geleverde zonnepanelen’, schrijft Investico.

Bijhouden

Hoewel de Tweede Kamer al in 2016 met een motie heeft afgedwongen dat het aantal vernielingen moet worden bijgehouden, zou het ministerie dat niet goed hebben gedaan. ‘In een derde van de incidenten roept Buitenlandse Zaken Israël niet ter verantwoording, of is het onbekend of er enig gevolg is gegeven aan de incidenten. In geen van de gevallen ontving het ministerie compensatie van de Israëlische autoriteiten’, aldus Investico.

Netanyahu VI

Het aantal vernielingen nam toe na het aantreden van de regering Netanyahu VI, in 2022. Die gaf kolonisten veel vaker de vrije hand om tegen Palestijnen in de gebieden op te treden. Sinds 7 oktober vorig jaar groeide de vernielingen nog meer, stelt Investico. In de Tweede Kamer eist GroenLinks-PvdA bij monde van Kamerlid Kati Piri dat Israël schadevergoeding aan Nederland moet betalen.

Schadevergoeding

Het ministerie van Buitenlandse Zaken maakt zich zorgen over de incidenten op de West Bank. De schade aan Nederlandse projecten is ‘substantieel’, maar met regelmaat stelt Nederland de kwestie aan de orde bij de Israëlische autoriteiten. ‘Wanneer er vernielingen plaatsvinden en deze onder onze aandacht komen, spant Nederland zich in om de schade vergoed te krijgen. Tot op heden heeft Nederland geen financiële vergoeding van Israël ontvangen’.