Naamsverandering Spaans dorp ‘dood Joden’ een feit
Na meer dan een jaar van bureaucratisch gesteggel is het Spaanse gehucht Castrillo Matajudios – ‘Fort dood de Joden’ – verlost van haar antisemitisch klinkende naam. Vanaf deze week heet het dorp Castrillo Mota de Judios – ‘Fort heuvel van Joden’, zo meldt burgemeester Lorenzo Rodriguez aan The Independent. “De frase Matajudios doet geen recht meer aan de wijze waarop ons dorp tegenwoordig denkt en leeft. Kijk maar eens naar onze dorpsvlag, waarop de Davidster terug te vinden is”, aldus de Spaanse politicus.
Om de oude dorpsnaam ontstond de laatste jaren veel tumult. Burgemeester Rodriguez had daarom vorig jaar een referendum over de naam georganiseerd onder zijn 56 kiesgerechtigden. Meer dan vijftig stemmen gingen naar zijn idee om de dorpsnaam te veranderen en zo geschiedde. De politicus was het zat dat zijn dorp telkens met de Sjoa werd vereenzelvigd. “Dat slaat nergens op, omdat we afstammen van een Joodse gemeenschap”, zei hij eerder op Jonet. De nieuwe naam doet de plaats meer eer aan, zo vindt de burgervader.
Hoe dan ook is de imagoschade nu van de baan. Het dorp dankte haar ontstaan, in 1035, aan de uit andere plaatsen in Spanje verdreven Joden, die een negorij stichtten op een kleine heuvel. Dit betekent ‘mota’ in het Spaans. De Joden bleven er tot 1492, totdat het katholieke Spaanse koningspaar Ferdinand en Isabella de uitwijzing uit Spanje beval van alle Joden die geen bekeerling wilden worden. Joden die bleven en niet katholiek wilden worden, werden gedood. De eerste vermelding van de naam Castrillo Matajudios dateert uit 1623. Het verhaal wil dat de afstammelingen van de bekeerlingen, om te bewijzen dat zij het Jodendom echt hadden afgezworen, voor de moorddadige, antisemitische naam van het dorp hadden gekozen.
Spanje kent nog één dorpje met de omstreden naam Valle de Matamoros – Dood de Moren vallei. Deze naam verwijst naar het doden van de Moren. Dit waren de Spanjaarden die voortkwamen uit relaties tussen Spanjaarden en Noord-Afrikanen. Het gemeentebestuur heeft nog niet nagedacht over een mogelijke naamsverandering [dv].
