Oproep aan Auschwitz-overlevenden in zaak tegen Lipschis
Hans Lipschis was in de Tweede Wereldoorlog lid van de Waffen-SS en als kampbewaker werkzaam in het concentratiekamp Auschwitz. Het Simon Wiesenthal Centrum plaatste hem op de vierde plaats in haar lijst van meestgezochte oorlogsmisdadigers. Lipschis (93) werd in mei gearresteerd op verdenking van medeverantwoordelijkheid aan moord. Hij claimde zelf dat hij in Auschwitz alleen kok was geweest.
Momenteel zit hij in voorarrest en bereidt de Duitse justitie een rechtszaak tegen hem voor. Net als tijdens de rechtszaak tegen de voormalige kampbewaker John Demjanjuk, zijn de transportlijsten die in Westerbork werden opgemaakt erg belangrijk. Het proces tegen Demjanjuk was een unicum omdat een kampbewaker louter op zijn aanwezigheid werd veroordeeld. Met dit vonnis ontstond de mogelijkheid om hoogbejaarde bewakers, zoals Lipschis, alsnog te vervolgen.
Cornelius Nestler leidde het advocatenteam van de mede-aanklagers in het proces tegen Demjanjuk. Hij is nu als aanklager betrokken bij het proces tegen Lipschis. “De veroordeling van Demjanjuk was zonder de Joods-Nederlandse mede-aanklagers niet mogelijk geweest. De reden daarvoor is dat alleen al in Westerbork een bijna volmaakte administratie is bijgehouden van de deportaties,” aldus Nestler. Dankzij de bijdrage van de Nederlanders kon de Oekraïense kampbewaker veroordeeld worden.
In het kader van het proces tegen Lipschis mogen Nederlands-Joodse overlevenden van Auschwitz zich opnieuw bij Nestler melden. Ook nazaten in rechte lijn, zoals broers, zussen, kinderen of kleinkinderen, mogen zich als mede-aanklager aanmelden. Kleinkinderen worden door de Duitse staat niet als mede-aanklager geaccepteerd maar kleinkinderen kunnen wel als gemachtigde van hun nog levende ouders optreden.Dat kan alleen als hun familieleden deel uitmaakten van bepaalde transporten uit Westerbork.
Het gaat in dit geval om het transport dat vier december 1942 vertrok en aankwam in Auschwitz op zes december 1942. Verder gaat het om een tweede transport dat uit Westerbork wegging op twaalf december 1942 en in het concentratiekamp aankwam op veertien december 1942. Inmiddels heeft de Duitse justitie aan professor Nestler laten weten dat mogelijk ook familieleden van hen die op andere tijdstippen zijn gedeporteerd in aanmerking komen. Heden is nog niet bekend welke transportdata zijn toegevoegd.
Kort geleden heeft een overlevende zich al gemeld: de heer Philips uit Middelie. Zijn ouders kwamen om in Auschwitz en mede daarom wil hij tegen Lipschis getuigen. Philips heeft inmiddels contact met Nestler en is als mede-aanklager geaccepteerd. Het Duitse rechtssysteem geeft hem alle rechten die een openbaar aanklager heeft. Hij mag bijvoorbeeld getuigen horen en een strafeis opstellen. Dat hoeft hij uiteraard niet zelf te doen. Mede-aanklagers krijgen in het Duitse procesrecht een advocaat toegewezen, de staat betaalt de kosten. In dit geval zullen Nederlandse mede-aanklagers worden vertegenwoordigd door Nestler.
Mensen die ook tegen Lipschis willen getuigen kunnen zich melden bij Cornelius Nestler via c.nestler@uni-koeln.de of bij de Nederlandse initiatiefnemer Rob Fransman: robfransman@gmail.com. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat direct contact, in het Engels, met Nestler beter is omdat Fransman wegens medische redenen de komende twee weken niet in staat is om zijn mails te beantwoorden.
