Oproep tot hoogste eerbetoon aan sultan Mohammed V voor steun aan Joden

De Franse politicus Jack Lang heeft president Emmanuel Macron opgeroepen om wijlen sultan Mohammed V van Marokko te erkennen als ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’. Deze titel is de hoogst mogelijke onderscheiding voor niet-Joden. Volgens Lang komt de koning hiervoor in aanmerking, omdat hij de Joodse gemeenschap in Marokko beschermde tijdens het Vichy-regime in de Tweede Wereldoorlog.

Jack Lang, die ook voorzitter is van het Instituut voor de Arabische Wereld (IMA), deed zijn oproep tijdens de opening van de tentoonstelling ‘De Joden van het Oosten, een duizendjarige geschiedenis’. Hierbij was ook president Macron aanwezig. Dat schrijft de Marokkaanse nieuwswebsite Bladna.

Vichy-regime
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het noorden en westen van Frankrijk bezet door de Duitsers. De rest van het land werd onder toeziend oog van de Duitsers bestuurd door de Franse regering met de autoritaire maarschalk Philippe Pétain als staatshoofd. Dit zogenoemde Vichy-regime bestond van 1940 tot 1944.

De marionettenregering was vooral berucht vanwege de samenwerking met de nazi’s. Die samenwerking hield onder meer in dat Franse Joden aan de Duitsers werden overgedragen. Daarnaast moesten de Fransen de kosten van de bezetting door de Duitsers betalen. Na de bevrijding van Frankrijk kreeg Pétain de doodstraf, maar dit vonnis werd omgezet naar een levenslange gevangenisstraf.

Anti-Joodse wetten in Noord-Afrika
Tot 1956 was Marokko een Frans protectoraat. De Duitse bezetting van Frankrijk betekende dat ook in Marokko anti-Joodse wetten gingen gelden. Door tussenkomst van sultan Mohammed V maakten de Duitsers voor de Sefardische en Marokkaanse Joden een uitzondering. De sultan noemde alle inwoners van Marokko ‘zijn kinderen’. Dus ook de Joodse Marokkanen. Die groepen zijn daardoor gespaard gebleven.

Maar die bescherming gold niet voor de Europese Joden. Aan het begin van de oorlog vluchtten veel Joden vanuit Europa naar Marokko. Via de havenstad Casablanca probeerden zij per schip naar de Verenigde Staten te reizen. Na de val van Frankrijk kwamen velen van hen alsnog terecht in een van de kampen in Marokko.

Toch noemde Jack Lang het verschil tussen het optreden van Marokko met bijvoorbeeld Algerije heel groot. Ook Algerije stond onder Frans bestuur. “De Joden in Algerije werden gemarteld, opgesloten en mishandeld.” Lang zei dat hij de autoriteiten van Yad Vashem schriftelijk zal verzoeken om ‘de Marokkaanse sultan Mohammed V uit te roepen tot ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’, vanwege de bescherming die hij de Joden in Marokko heeft geboden tegenover de autoriteiten van Vichy’.

In 2022 vindt in Frankrijk een groot aantal evenementen en symposia plaats om de relatie tussen Frankrijk en Marokko onder de aandacht te brengen.

Foto: Jack Lang (Beeld: Lucasbfr, via Wikimedia Commons)

Lees ook:
Macron: anti-Zionisme is het nieuwe antisemitisme.
De Franse president Emmanuel Macron laat er geen gras over groeien: anti-Zionisme is het nieuwe antisemitisme. Dat zei hij bij de herdenking van de razzia Vel ‘dHiv in Parijs. Bij deze razzia dreef de Franse politie in opdracht van de Duitse bezetter 13.000 Joden in een stadion bijeen. Daar moesten ze dagen onder erbarmelijke omstandigheden verblijven. “Er kwam geen Duitser aan te pas”, zei Macron.