Optimisme
Vandaag (maandag) vertrekt er weer een groep CiJO-jongeren naar Israël op Fact Finding Mission. Ze gaan met eigen ogen zien hoe de daadwerkelijke feiten ‘op de grond’ zijn in zowel Israël proper als op de Westbank. Voor veel groepsleden wordt het de eerste keer dat ze het land dat zoveel aandacht trekt in de media bezoeken.
De eerste keer dat ik Israël bezocht, was ik zestien en alles in het land straalde optimisme uit. Niet lang daarvoor had Menachem Begin, een echte havik, vrede gesloten met Anwar Sadat, een gebeurtenis die door de hele wereld als een wondertje werd beschouwd. Die eerste reis heeft op mij een onuitwisbare indruk gemaakt. Anno 2013 is het Israël van toen niet meer te vergelijken met het Israël van nu. Alleen al in economisch opzicht heeft het land een enorme groei doorgemaakt en het Tel Aviv van de jaren tachtig is niet te vergelijken met het Manhattan aan de Mediterranian van nu. Als je niet zeer regelmatig Israël bezoekt, loop je binnen een mum van tijd ‘achter’. Je zult bijna vergeten dat het land nog maar 65 jaar bestaat.
Met buurland Egypte is ook het een en ander aan de hand. Sadat moest destijds de vrede met Israel met de dood bekopen, zijn opvolger Mubarak is na een lang dictatoriaal bewind afgezet en nu hebben we dan te maken met Morsi, een man die er niet voor terugdeinst om te bidden voor de vernietiging van Joden en dus ook Israël. Ik ben heel lang zeer pessimistisch geweest over de manier waarop Egypte zich zou ontwikkelen. De Arabische Lente heeft zeer winterachtige trekjes, ik zeg dat bewust hoewel ik het ook eens ben met mensen die zeggen dat we moeten uitkijken met de ‘vivaldisering’ van de revoluties die de Arabische wereld nog altijd beheersen.
Egypte kent enorme problemen, om er een paar te noemen: een corrupt ambtenarenapparaat en iedere negen maanden komen er een miljoen Egyptenaren bij. Allemaal monden die moeten worden gevoed. Zoals in de hele Arabische wereld staan seculieren en islamisten als kemphanen tegenover elkaar. De Moslimbroederschap is een aartsconservatieve club en Morsi heeft in het eerste jaar van zijn leiderschap een aantal cruciale fouten gemaakt. De anti-Amerikaanse sentimenten, in dus ook die ten opzichte van Israel, zijn enorm, in vrijwel alle lagen van de bevolking. Maar toch… Gisteren zat ik gekluisterd aan buis en Twitter. Ik had niet verwacht dat er zo enorm veel mensen in het hele land de straat op zouden gaan. De laatste berichten spreken van 14 miljoen. Ik zag vuurwerk op het Tahrirplein; rellen op grote schaal, waarvoor werd gevreesd, bleven uit. Ik zag foto’s van kleine meisjes op de schouders van opa, wapperend met een vlaggetje, vrouwen dansend voor verandering, ik zag hoop.
Pas laat op de avond werd de sfeer grimmiger. Er waren diverse berichten over aanrandingen van vrouwen, wat totaal niet paste in het plaatje dat zich gedurende de dag had gevormd en niemand schijnt te weten wat voor krachten daar aan het werk waren. Wel leek dit seksueel geweld georganiseerd, maar wie? Wat? Waarom? Het blijft vooralsnog gissen. Het wierp een smet op een verder vreedzaam protest voor wat meer menselijkheid en vrijheid. Ja, er vielen zeven doden, maar laten we eerlijk zijn, het had veel en veel erger gekund.
Hoe de situatie in Egypte zich verder zal ontwikkelen is op deze maandagochtend koffiedik kijken. Maar wat ik gister zag langstrekken in de media, verraste me en stemde me gematigd optimistisch. Wie weet kunnen we in Egypte binnen afzienbare tijd daadwerkelijk spreken van een Lente. En, omdat ik nu eenmaal die optimist ben, stiekem hoop ik dat er dan ook wat meer ruimte komt om de kille vrede met Israël iets op te warmen.
