Rabbijn David Brodman (88) overleden

CvI

Rabbijn David Brodman is dinsdag op 88-jarige leeftijd overleden. Dit meldt het Nederlands Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) op haar site. Jarenlang was hij de rabbijn van de Lekstraat-synagoge in de Amsterdamse Rivierenbuurt. Later maakte hij aliya en werd hij de rabbijn van de plaats Savyon in Israël. Niettemin bleef hij altijd contact houden met zijn oude kehilla in Amsterdam. Ook had hij een groot aantal leerlingen en bewonderaars die hem telkens weer wisten te vinden. Nog op hoge leeftijd kwam hij naar Nederland voor lezingen en voordrachten voor Joden en niet-Joden.

Bombardement
Brodman werd op 22 februari 1936 geboren in Rotterdam uit een Joods-Poolse vader en Joods-Roemeense moeder. Hij groeide op in een gelovig Joods gezin. Als kleuter maakte hij het bombardement op Rotterdam van 14 mei 1940 mee. Net op tijd had het gezin zichzelf in een schuilkelder in veiligheid gebracht toen hun huis werd platgebombardeerd. De dag erna verhuisden ze noodgedwongen naar Den Haag, waar ze een nieuw leven moesten opbouwen.

Theresienstadt
Tijdens de Jodenvervolging werden Brodman met zijn moeder en jongere zus eind 1942 naar kamp Vught afgevoerd. Vervolgens kwamen ze in Westerbork terecht, waarna ze naar concentratiekamp Theresienstadt werden overgebracht. Op zijn vader na, die was gevlucht maar later toch werd gepakt en in Auschwitz werd vermoord, overleefde het gezin de Sjoa. Na de bevrijding gingen ze weer in Den Haag wonen. De oprichting van de staat Israël in 1948 was voor het gezin een emotionele gebeurtenis die het via de radio meekreeg.

Kennisoverdracht
Na zijn middelbare school ging Brodman psychologie en opvoedkunde studeren. Als rabbijn werd hij opgeleid in de Gateshead en Ponivizh jesjivot. In 1963 installeerde opperrabbijn Schuster de 27-jarige rabbijn Brodman tijdens een dienst in de Obrechtsjoel. In zijn intree-rede zei Brodman: “Boven alles en vóór alles zie ik onze [lees: mijn, red.] taak in het verbreiden van ons begrip over hetgeen van ons Joden verwacht wordt. Dit ‘leren’ is de enige waarborg voor de instandhouding van ons Joodse volk.” Bij zijn afscheid besteedde Brodman wederom aandacht aan kennisoverdracht. “Een toekomst van de Joodse gemeente is slechts dan verzekerd als het Joodse onderwijs en de vorming van de jeugd op een hoog niveau gaat staan.”

Aliya maken
Brodman maakte in 1973 aliya en verliet daarmee de NIHS in Amsterdam. In het bij Tel Aviv gelegen plaatsje Savyon richtte hij het Savyon Center op, een centrum voor Joodse studies. Hiermee beoogde hij de niet-gelovige Joden in Israël interesse bij te brengen voor het Joodse geloof en alles wat daarmee samenhangt. Na zijn vestiging in Israël had hij naar eigen zeggen gemerkt dat veel Joodse Israëli’s hun religieuze wortels waren kwijtgeraakt en wilde daar iets aan doen. Bij seculiere Joden nam hij naar zijn mening een grote belangstelling voor het Joodse geloofs- en cultuurgoed waar. Ook bespeurde hij dat er interesse was in de Joodse geschiedenis.

Vredesactivist
Later werd Brodman lid van de Council of Religious Institutions of the Holy Land, een vredesforum van Joden, moslims en christenen in Israël. Hoewel hij geloofde dat God in de Tora Israël aan de Joden heeft beloofd, vond dat stukken land konden worden ingeruild voor vrede. Brodman stond achter het ‘land voor vrede-principe’. Eretz Israël Hashlema kon volgens hem alleen door God tot stand worden gebracht. Tevens constateerde hij dat met vrede meer bloedvergieten kon worden voorkomen.

Rabbijn Brodman voltrekt een huwelijk in Mitzpe Ramon (2011)

Terug naar de polder
Tot op hoge leeftijd bleef Brodman terugkeren naar Nederland, waar hij veel bewonderaars en leerlingen had. Na zijn vertrek is nog vaak geprobeerd hem terug te halen om in Nederland weer rabbijn of zelfs opperrabbijn te worden, maar dat was tevergeefs. Als Brodman in de polder was, gaf hij lezingen en voordrachten aan zowel Joden als niet-Joden. Zo was de rabbijn een graag geziene gast bij Christenen voor Israël. Na een lang, vol en inhoudelijk leven te hebben geleid overleed hij dinsdag in Israël in zijn 89ste levensjaar. Behoudens Raph Evers was Brodman de enige rabbijn die dusdanig lang in Amsterdam als rabbijn werkzaam is geweest

Voorspelling
Terug naar zijn intree-rede in 1963. Toen zei Brodman. “Voor u staat een jonge rabbijn die één van de overlevenden is van de concentratiekampen. Toen ik als kind van vijf jaar in Westerbork de wekelijkse afdeling van de Tora las, zei een dame tot mij: ‘Jij zult eens rabbijn worden’. Zij is niet meer onder ons, haar profetie is echter bewaarheid. Moge het een teken zijn dat de jeugd, de overgebleven jeugd leeft, en met een nieuwe epoche in het Jodendom een begin wordt gemaakt. Voor mij is dit een verplichting om te helpen bouwen aan een nieuwe toekomst, een verplichting om de geestelijke wonden te helen.”

Lees ook:
Dolf Aronson (100), de leidende man van ‘het Russische sjoeltje’ in Amsterdam, is overleden

Voor de oorlog kwam Dolf Aronson wel in Nidche Jisroel Jechanes, maar z’n vaste sjoel was het niet. De man die zou uitgroeien tot de verpersoonlijking van het Oost-Europese noesach Sfard sjoeltje, was zelf van huis uit geen Oost-Jood.

Categorie: | |

Home » Nieuws » Rabbijn David Brodman (88) overleden