Robert Barzelay overleefde de aanslag in Dizengoff Street, ‘Dit was voor mij de vijfde keer’

Business coach & critic Robert Barzelay (73) en was donderdagavond in Tel Aviv. Terwijl hij door de Dizengoff-straat wandelde, begon een terrorist plotseling om zich heen te schieten. Hij rende met de vluchtende meute mee, zocht dekking en begon later te filmen. Drie video’s zette hij op Facebook. Barzelay woont al enkele tientallen jaren in de Israëlische plaats Zichron Ya’akov. Hij komt niet vaak in Tel Aviv, maar zal ondanks de aanslag van donderdag zeker teruggaan naar ‘Dizengoff’. In een interview met Jonet.nl vertelt hij over zijn ervaringen. “Dit was de vijfde keer dat ik een terreuraanslag meemaakte.”

Waarom was je in de Dizengoff-straat?

“Ik was daar voor een meeting met Mirage, een welgestelde Iraans-Joodse zakenman die steeds meer start-ups vanuit Israël naar Amerika brengt. We zaten in onze jaarlijkse afspraak in het Hilton Hotel, waar vijf finalisten werden gepresenteerd. Dat liep door tot een uurtje of acht. Ik ging daarna weg en liep richting de trein, en wilde in de Dizengoff-straat een kopje koffie pakken. Ik liep voorbij de Ilka-bar, waar ik wel eens een kop koffie doe, maar die zat helemaal vol. Vervolgens wandelde ik door tot aan de hoek van de volgende straat, Gordon Street, Toen ik wilde oversteken hoorde ik schoten. Er werd plotseling veel geschoten.”

En toen?

“Het was erg druk op ‘de Dizengoff’, want het was donderdagavond en het weekend begint dan net. Er brak paniek uit en ineens zag ik allerlei mensen wegrennen, en op me af komen. Ik bleef vrij koel, maar liep mee met de stroom en niet zo snel. Binnen twee, drie minuten was er een kakofonie van sirenes. Er kwamen politiewagens en ambulances, maar ook veiligheidsmensen op scooters en politie op motoren, en te paard. Er was al veel politie op straat vanwege de eerdere terreuraanvallen. Ook de grijze uniformen van de grenspolitie waren overal in Tel Aviv aanwezig. Achteraf heb ik gelezen dat er minstens duizend veiligheidsmensen op de been waren.”

Hoe en waar heb je moeten schuilen?

“We werden doorgestuurd naar het zuiden. Ik eindigde op het Dizengoff-plein. De politie adviseerde om direct naar huis te gaan, maar ik woon niet in Tel Aviv. Wie niet weg kon, zoals ik, moest ter plekke ergens schuilen. Ik heb dat gedaan achter een bankje op het plein. Even later hoorden we nog twee schoten. Mensen waren ontzettend bang. Wat ik me nu nog goed herinner, dat waren de vele sirenes. Uiteindelijk heb ik nog geprobeerd een bus naar het station te nemen, maar al het verkeer stond vast. Het openbaar vervoer was zo goed als stilgelegd. De treinen waren ook stopgezet. Ik was erop aangewezen om in een taxi terug te gaan naar mijn huis in Zichron Ya’akov. Er was een klopjacht gaande en overal waren checkpoints. De schutter is om vier uur op de volgende ochtend onderschept en doodgeschoten. Dat was in Yaffo, voor een moskee.”

Je hebt ook wat video’s gemaakt en hebt die op Facebook gezet. Hoe kreeg je dat in alle hectiek voor elkaar?

“Nadat we weg mochten was er nog van alles aan de gang. Ik pakte mijn telefoon en begon gewoon te filmen. Mijn iPhone hield ik tegen mijn borst, zodat mensen niet direct konden zien dat ik aan het opnemen was. Er liep van alles rond aan veiligheidsmensen. In de chaos probeerde ik een bus te vinden en politiemensen zeiden me dat ik naar huis moest. Maar ik kon natuurlijk niet zomaar weg.”

Was dit de eerste ‘aanslag’ voor jou?

“Nee. Dit was de vijfde keer dan ik een terreuraanslag meemaakte. In Pakistan heb ik er twee meegemaakt en in Israël nu drie. In Tel Aviv was ik ook in de buurt van het Dizengoff-center toen daar op 4 maart 1996 een hele grote aanslag was. En op 26 oktober 2005 was ik in Hadera, waar ik langsging bij een falafeltent, waar een zelfmoordterrorist zich opblies. Gelukkig zat ik er nooit echt helemaal in, maar het kwam telkens wel angstaanjagend dichtbij. Je kunt moeilijk zeggen: je went eraan. Want het went natuurlijk nooit. Van nature ben ik gelukkig geen paniekerig persoon, dus ik probeer altijd kalm te blijven en het overzicht te houden.”

Wat denk je van de huidige ontwikkelingen in Israël. Komt er een terreurgolf?

“Ik geloof dat de autoriteiten het nog iets feller gaan aanpakken. De activisten, Human Rights Watch, Amnesty International zitten daar ongetwijfeld gnuivend op te wachten. Maar in Israël zullen ze toch doorpakken, want genoeg is genoeg. Hier in Israël, of mensen nou links en rechts, Joods of niet-Joods zijn, wil men actie tegen de terreurcellen. Ikzelf wil ook dat het grof aangepakt gaat worden, want dit kan zo niet langer. We kunnen hier niet leven zoals men in het buitenland wil dat wij hier leven. We hebben ons eigen leven en dat bepalen we zelf. Verder voel ik mij veilig. Dat komt omdat ik weet dat men het hier professioneel kan aanpakken.”

De eerste van de aanslagen van de afgelopen tijd is door een Bedouin gepleegd en de tweede door Arabische Israëli’s. Dat lijkt op een nieuwe ontwikkeling. Wat vind jij?

“Ik denk dat we hier met uitzonderingen te maken hebben. De daders zijn zwaar in de minderheid onder deze bevolkingsgroepen. De Arabische partijen in de Knesset, ook de meest fanatieke, roepen dat ze dit niet willen en dat dit veel te ver gaat. De Israëlische autoriteiten moeten doorgaan met het oprollen van geheime wapendepots en het voorkomen van nieuwe aanslagen.”

De laatste twee aanslagen zijn gepleegd door Palestijnen van de West Bank. Hoe kon dit?

“Er zitten een paar gaten in het veiligheidshek langs de West Bank. Daar komen illegale werknemers doorheen. Ze kunnen in Israël namelijk twee tot drie keer zoveel verdienen als daar. Aannemers in Israël maken daar gebruik van, want de lonen van deze illegale arbeiders zijn nog steeds lager. Zo’n terrorist komt dan naar alle waarschijnlijkheid met de stroom mensen mee. De man die vrijdagochtend is doodgeschoten was hier ook illegaal. Hij kwam uit Jenin, een stad op de West Bank.”

Hoe zie je de nabije toekomst?

“Er zal nog wel een paar keer wat gebeuren, maar ik geloof dat het beter aangepakt gaat worden. Er zullen strengere controles komen, maar onze levens zijn het waard. Ik heb er vertrouwen in dat er meer controle op de zaak komt, maar ik vrees dat dat niet zonder bloedvergieten zal gaan.”

Zou je komende donderdag weer naar ‘Dizengoff’ gaan?

“O ja hoor. Op vrijdag was het rustig, omdat mensen wilden bijkomen. Het is nu opruimen, de ramen schoon maken of repareren en het bloed wegspuiten. Daarna gaat het gewone leven hier weer verder. Dat is zoals Israël sinds de allereerste aanslag heeft gefunctioneerd. En belangrijk: mensen leven mee met de slachtoffers. Binnen no time zijn er op deze plekken altijd kaarsjes, bloemen en kaartjes waarop mensen in het Hebreeuws, Arabische en Engels dingen schrijven. Deze solidariteit mogen we niet vergeten. En als ik daar terugkom, leg ik ook een kaarsje neer. Uiteraard gaan nu al mijn gedachten uit naar de drie jonge slachtoffers en twaalf gewonden.”

Lees ook:
Barend neemt eerste exemplaar ‘Klompen & Kamelen’ in ontvangst
Frits Barend heeft het allereerste exemplaar van het boek ‘Klompen & Kamelen’ ontvangen, een uniek boek dat een inkijk geeft in het leven van Joodse Nederlanders en Vlamingen in Israël. De journalist, schrijver en tv-maker prees het initiatief van eindredacteur Robert Barzelay, die hem het eerste boek mocht overhandigen. Het is een mooi boek voor op vakantie naar Israël of elders, luidt het. De ceremonie vond plaats in het Apollo Hotel in Vinkeveen.