Artificiële Intelligentie – column Natasha Gerson

Ik ben voor altijd van Twitter gekeild. Suspended. Wegens háátzaaien, sterker nog, lach niet, wegens antisemitisme…

Nee, nee, nee, nee, dit wordt geen particulier klaagverhaal in een eigen-schuld-dikke-bult- situatie, echt niet. Het oordeel is namelijk geveld door een algoritme, want aan de vernietiging van mijn account met 2000-plus volgers en – het meest betreurd – een heel archief aan privéberichtjes over de meest uiteenlopende onderwerpen, is volgens mij tot nu toe geen levend mens te pas te komen. Beroepen worden binnen drie seconden met een standaard-afwijzing beantwoord. Werkt dit systeem eens een keer naar behoren, dan pakt het wel effetjes net de verkeerde, namelijk mij. En nee, ik had geen eerdere waarschuwingen of bans gehad, zoals sommigen beweren. Ik heb tijden geleden wel twaalf uur lang een accountbevriezing gehad wegens iemand ten langen leste en zeer verdiend een ‘shitbag’ noemen.

Om welke post ging het nu? Ik vatte iets in een parafrase samen, iets wat diegene die ik tegensprak kort daarvoor met veel omhaal had beweerd. Zie de screenshot hier beneden. Nu ik van Twitter af gegooid ben, wordt me door jongere mensen gezegd: ‘Ja maar, je had alles ook in quotation marks moeten zetten, dan gebeurt het niet’. Het voelt als mosterd na de maaltijd. Ok, ok, ik zet in het vervolg alles dat ik niet echt meen tussen aanhalingstekens. Maar goed, aan het opheffen van mijn Twitter-account is op alle fronten geen mens te pas gekomen. Ik denk ook niet dat het kwam door malafide rapporteren van mijn vijanden of iets dergelijks. Het was pure Artificial ‘Intelligence’.

Het is hartverwarmend dat allerlei serieus te nemen mensen met een heleboel volgers nu op Twitter aankaarten dat er sprake is van een te betreuren interpretatiefout. En het is ontmoedigend dat Twitter zich daar helemaal geen ene moer aan gelegen laat liggen. Ik begon net wat aan dat sociale medium te hebben, na eigenlijk jarenlang veel teveel tijd eraan te hebben verspild. Dat kwam vanwege mijn bemoeienis met het Cold Caseonderzoek inzake Anne Frank, waar Twitter een probaat reactie- en vooral inputmiddel bleek. En dat gebeurde toen Tofik Dibi – ex-GroenLinks-Kamerlid en tegenwoordig ambtenaar en ’empowerer’ van stadsdeel West, en nu van mij – me vriendelijk toesnibte dat hij het niet meer kon aanzien dat ik niet eens een ‘tikkie’ bij mijn onderzoeksdraadjes zette.

Vervolgens voegden Dibi en nog heel wat anderen reisboter bij de onderzoeksvis. In het kielzog daarvan vervoegde zich ook net een groot contingent aan zeer onderlegde twintigers en dertigers in mijn postbakje met allerlei doordachte inhoudelijke bijdragen over nét die aspecten in mijn onderzoek waar ik geen kaas van gegeten had. Dat is allemaal nu kwijt.

Het gebeurde zo. Ik ging voor het eerst, semi-postcorona, in twee jaar tijd mijn oudere ouders opzoeken aan de Westkust van Groot-Brittannië. Ik zat in een hut van de Stena Line-veerboot, die net de haven van Hoek van Holland uit-tufte. Mijn mail kon ik al niet meer laden, maar ik kon wel nog net een Twitter-privéberichtje beantwoorden, toen de onvermijdelijke PS strandde. Boodschap: ‘Account suspended’. Ik geloofde het niet en dacht dat het aan de verbinding op de Noordzee lag. Maar ik kreeg een soort pop-up met dat ik inhoudelijk bezwaar kon maken. Ik geloofde het wel en keek pas ’s avonds laat (na aankomst en met volle Wi-Fi weer op mijn telefoon) opnieuw. En toen kwam bij mij de realisatie: Ho. Maar echt?!

Nu was ik daar en de eerste ingeving was gelijk: nou jaaaahhh, aaaacchh, het is maar Twitter. Ik heb wel eens een eerder mijn account zelf tijdelijk opgedoekt en ben die vervolgens vergeten, zodat ik later helemaal overnieuw moest beginnen. We gaan de tijd van Pesach al weer op en ik kon het nu beschouwen als digitale chometz. Er zat heus nog wel het een en ander aan voedzaams bij, maar ook een hoop versteende en verwebte kruimels en korsten, zeg maar. Ik zou het maar weer als een loutering zien: de tijdswinst die niet verspild zou worden aan ruzietjes en ‘dagwaan savoureren’. Eenmaal in Wales aangekomen, snoof ik de gezonde berglucht op, zag ik mijn ouders gezamenlijk de tuinkussens uitkloppen terwijl ze tegen de kat praatten en dacht: er is meer in het leven dan sociale media.

Bij terugkomst lag dat toch een beetje anders.

Er is natuurlijk één grote parallel met het onderzoek waar ik inmiddels in relatieve stilte mee bezig ben. Namelijk, dat het onnozel is om je te verlaten op de eerlijkheid van computers in het algemeen en algoritmes in het bijzonder. De interpretatie door Artificiële Intelligentie is nuanceloos. En dat kan een hoop schade veroorzaken, zeker als de menselijke aanwending daarbij tekortschiet. Dan treedt willekeur in, en die leidt tot verschraling van het geheel. Als menselijke stemmen die dan opgaan, totaal genegeerd worden door ‘Het Voortdenderend Systeem’, wint de informatievervuiling, want die gaat ter zake slinks te werk.

Lees ook:
De laatste loodjes – column Natasha Gerson
‘Mijn man, die tot nu toe alleen de AstraZeneca-vaccinatie had, had gisteren zijn boosterafspraak in een evenementenhal 22 kilometer verderop. Ik ging mee met het idee dat hij dan zou kunnen vragen of ik ook gelijk mijn prik zou kunnen krijgen (mijn afspraak was 2 dagen later, op de 30ste) en dat lukte wonder boven wonder. Waren we mooi nog voor Oud en Nieuw klaar. We ontvingen beiden een halve dosis Moderna…’

Deze column is mede mogelijk gemaakt door Stichting Maror.