‘Sfeeractie’ van Vitesse-hooligans ontsierd door ‘Joden aan het gas’ en mogelijk Hitlergroet

Het moest een prachtig mooie actie worden, op de John Frostbrug in Arnhem. Met vuurwerk zouden hooligans van Vitesse de club een hart onder de riem steken. En dat gebeurde ook, woensdagavond, zij het dat er ‘Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas!’ werd gescandeerd. Deze leus werd herhaaldelijk door een groot deel van de harde kern op de historische brug geroepen. Uit beelden lijkt een hooligan vooraf ook de Hitlergroet te hebben gemaakt. Zondag staat de club in de bekerfinale tegen Ajax. Het Centraal Joods Overleg (CJO, de koepelorganisatie van Joods Nederland) is ontsteld en vraag zich af waarom burgemeester Ahmed Marcouch (PvdA) niet ingreep. Hij laat op Twitter van zich horen.

‘Maak ons trots’
Vooraf hadden de harde kern van supporters een groot, breed spandoek opgehangen met de tekst ‘Maak ons trots, laat zien wie wij zijn’. Rond negen uur ‘s avonds, rond de schemering, gingen ze met petjes, hoodies en geel-zwarte maskers op op de brug staan. Duidelijk wilden zij niet herkenbaar in beeld, mogelijk uit angst voor vervolging. Ze staken wel veel vuurwerk af. Terwijl dat gebeurde klonk het bekende ‘Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas!’, een anti-Joodse leus die vijanden van Ajax vaak gebruiken om die club mee te beschimpen, maar ook een leus die veel Joden beledigt en vernedert.

‘Hitlergroet‘
Uit beelden van Omroep Gelderland lijkt dat een van de hooligans vooraf de Hitlergroet maakte. Het mogelijk gemaakte gebaar is dubbel zo pijnlijk omdat die dan op de John Frostbrug gemaakt werd. Deze brug is de beroemde Bridge Too Far, waarin op geallieerde troepen in september 1944 tijdens de Operatie Market Garden stuitten op een overmacht van de Duitse Wehrmacht. De nazi’s hielden stand en de Slag om Arnhem werd verloren, waarna Nederland nog tot 5 mei 1945 bezet bleef en de Randstand de Hongerwinter tegemoet kon zien. In Arnhem is de laatste decennia meer bewustwording over de symbolische betekenis van de brug ontstaan. Ook in Groot-Brittannië staat de slag in de geschiedenisboeken op school.

CJO: ‘Waarom niet ingegrepen?’
Voorzitter Ronny Naftaniel van het CJO is ontsteld over de beelden uit de Gelderse hoofdstad. Hoe heeft dit kunnen plaatsvinden? vraag hij zich af. “Ik vind het niet kunnen dat dit onopgemerkt gebeurd is. Zowel Hamas als de Hitlergroet zijn gewoon zwaar discriminerende uitingen. Het is beledigend en strafbaar. Waar was de politie en waarom kwam die niet in actie? De daders hadden moeten worden opgepakt en een proces verbaal aan hun broek moeten krijgen,” aldus Naftaniel. “Ik doe een oproep aan het OM en burgemeester Ahmed Marcouch om die beelden alsnog te bekijken en om over te gaan tot het vervolgen van de daders.”

Symbolische plek
Naftaniel noemt de uitingen ‘buitensporig’, of het nu gaat om Ajax of niet’. Het raakt hem ook persoonlijk. “Mijn eigen familie komt uit Arnhem en mijn familieleden zijn vermoord door dat gas. Dit is buitengewoon kwetsend en het niet ingrijpen is verbijsterend. Hoe kun je als gemeente Arnhem een vuist maken tegen racisme en antisemitisme als je dit laat lopen?” Ook is het erg dat het op de symbolische plek, de Bridge Too Far, gebeurde. “Nota bene op de brug waar de bevrijding van Nederland moest plaatsvinden, moeten we dit nu weer meemaken.”

Racisten in harde kern
Het is niet het eerste racistische incident dat Vitesse hooligans veroorzaken. In 2018 zette het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) een video online waarop te zien was dat een klein aantal hooligans ‘alle Joden aan het gas’ scandeerden. Dat gebeurde in een ‘sfeervak’ van de Gelre Dome, het stadion van Vitesse. De clubleiding nam afstand van de leuzen en deed meteen aangifte. Samen met de politie werden zes hooligans geïdentificeerd. Zij werden vervolgd en kregen een tijdelijk stadionverbod. Ook in 2015 ging de harde kern van de Arnhemse club in de fout met antisemitische leuzen.

Marcouch reageert op Twitter
Inmiddels heeft de Arnhemse burgemeester Marcouch via Twitter gereageerd op de toestand. Zo twittert hij: ‘Deze haters zien de wedstrijd niet, ze zien de band tussen Airborne en Vitesse niet, ze zien het prachtige voetbalfeest niet – dit kleine groepje zet met een beschamende waas voor de ogen een diepe kras in de ziel van onze geliefde Joodse gemeenschap, ons Arnhemmers – op de plek – precies op de brug (!) – waar zo hard gevochten is voor onze vrijheid. Deze lafhartige haters roep ik op: meld je bij de politie, net als wie iets gezien of gehoord heeft. Wis de smet op deze prachtige geel-zwarte weken’. De vraag of er nog vervolgstappen van de burgervader en zijn politiemensen zullen komen.

Reactie Vitesse
De directie van Vitesse heeft onderwijl afstand genomen van de wantoestanden op de John Frostbrug. Algemeen directeur Pascal van Wijk spreekt van een klein groepje dat zich misdragen heeft. “Ronduit triest dat een klein gedeelte zich niet wist te gedragen. Het overgrote deel van de supporters sluit zich hier volledig bij aan. Zij hebben openlijk en recht vanuit hun supportershart het wangedrag van enkelen veroordeeld”, zegt hij tegen dagblad Trouw. Volgens hem ‘duurde het maar luttele seconden’ dat er ‘Hamas, Hamas, alle Joden aan het gas!’ werd geschreeuwd. De politie gaat onderzoek doen naar mogelijke daders en roept iedereen met informatie op om dat te melden.

Debat over ‘Hitergroet’
Over de mogelijk gemaakte Hitlergroet komen zowel via social media als op de redactie van Jonet.nl berichten binnen van supporters. Zij stellen dat er geen sprake is van het obscene gebaar, maar dat de man in de video zijn rechterhand in de lucht stak met het zingen. Volgens hen is het normaal om de handen in de lucht te steken bij liederen. De redactie van Jonet.nl liet en laat in het midden of er sprake was van de Hitlergroet.

Update:
Via een woordvoerder laat burgemeester Marcouch het volgende nog aan Jonet.nl weten: ‘Het is goed, en belangrijk, dat we met elkaar – Vitesse, de supportersvereniging en andere Arnhemmers – een krachtig signaal afgeven: we staan naast onze geliefde Joodse gemeenschap, en tegen haat. De schandalige antisemitische spreekkoren van gisteren worden breed in onze stad veroordeeld. De politie is een onderzoek gestart en ik zal erop aandringen dat alles op alles wordt gezet om deze “supporters” die verantwoordelijk zijn voor de strafbare en wanstaltige spreekkoren op te sporen.’ 

Lees ook:
Vitesse spreekt afschuw uit over antisemitische uitingen
De harde kern van Vitesse hing zondag tijdens de thuiswedstrijd tegen Ajax een groot spandoek op met de afkorting ‘JHK’, hetgeen staat voor ‘Joden hebben kanker’. De leus, die naast een spandoek met ‘Sterkte Johan’ te zien was, ligt dubbel zo gevoelig gezien het feit dat bij Johan Cruijff longkanker is vastgesteld. Tijdens de wedstrijd werden er verder spreekkoren gezongen met de leus ‘Joden die branden het best’.