Trump maakt furore in Israël en Egypte

In het kader van de thuiskomst van de gegijzelden uit Gaza bezocht de Amerikaanse president Donald Trump maandag Israël. Hij werd in de ochtend begroet door president Yitzhak Herzog en premier Benjamin Netanyahu, waarna hij doorreed naar Jeruzalem voor een toespraak in de Knesset, het Israëlische parlement. Daar werd hij als een held onthaald. Los van een kort incident hield Trump een succesvolle rede. Daarna vloog hij door naar Egypte voor de Staakt-het-vuren in Gaza-top met leiders uit de moslimwereld en het westen, onder wie demissionair premier Dick Schoof.

Na binnenkomst van Trump in de Knesset, werd hij welkom geheten door de voorzitter, waarna premier Benjamin Netanyahu (Likud) sprak. Hij noemde Trump ‘de beste vriend die Israël ooit in het Witte Huis heeft gehad’ en hij beloofde hem te blijven samenwerken. “Meneer de president, u bent toegewijd aan deze vrede. Ik ben toegewijd aan deze vrede. En samen, meneer de president, zullen we deze vrede bereiken.”

Levens gered

Vervolgens mocht oppositieleider Yair Lapid (Yesh Atid) het woord voeren. Net als Netanyahu eerder deed, bedankte hij Trump voor diens inzet om de terugkeer van de laatste gegijzelden mogelijk te maken. “Meneer de president, u hebt de levens van onze gegijzelden gered. Maar u hebt nog veel meer gered,” zei Lapid ten overstaan van een volle Knesset.

Complete wereld

“U hebt de zielen gered van de nabestaanden wier geliefden nu naar huis zullen worden gebracht voor hun begrafenis, u hebt duizenden soldaten gered die niet in de strijd zullen sneuvelen, en u hebt miljoenen gered van de verschrikkingen van de oorlog. U hebt veel meer dan één leven gered, en elk leven is een complete wereld. U verdient de Nobelvredesprijs. Misschien volgend jaar.”

Sterkste natie

Lapid: “We zullen eeuwig dankbaar zijn, maar we moeten ook onze verantwoordelijkheid nemen. Het lot van Israël zal altijd door het volk van Israël worden geschreven. We moeten nu bewijzen dat we waardig zijn voor wat er is bereikt.” De oppositieleider stelde dat ‘Israël de sterkste natie in het Midden-Oosten is omdat het de enige democratie in het Midden-Oosten is’.

‘Nice place’

Lapid riep alle landen van de islamitische wereld op ‘om met ons te komen praten’. “We zijn hier om te blijven. Ons verhaal eindigde niet in de Bijbel, het begon daar.” Hij verzocht Trump om diens inspanningen tot normalisatie tussen Israël en andere landen te bevorderen. Hierna kreeg het Amerikaanse staatshoofd het woord. “Nice place,” zei Trump, doelend op de Knesset en de plenaire zaal ervan.

Dageraad

Trump riep ‘de historische dageraad voor het Midden-Oosten’ uit. “Jullie hebben gewonnen. Ik bedoel, jullie hebben gewonnen,” zei hij. “Nu is het tijd om deze overwinningen op terroristen op het slagveld om te zetten in de ultieme prijs: vrede en welvaart voor het hele Midden-Oosten. En wat een overwinning is het geweest.” Hij merkte op dat als Israël jarenlang had doorgevochten, ‘het slecht begon te worden. Het werd steeds heftiger’.

Lof voor Netanyahu

De Amerikaan bedankte premier Netanyahu, die hij niet de gemakkelijkste man noemde, maar daarom juist ook zo succesvol. “Ik wil je feliciteren met de moed om te zeggen dat het genoeg is geweest: we hebben gewonnen, en dat we nu van ons leven moeten genieten en Israël moeten herbouwen en het sterker, groter en beter moeten maken dan ooit tevoren.”

Houden van Israël

Landen in de regio ‘houden tegenwoordig veel meer van Israël dan vijf weken geleden’, zei Trump, mogelijk doelend op de Israëlische aanval op de Hamas-top in Qatar. “Jullie zijn sterk teruggekomen omdat het een beetje grimmig begon te worden in de wereld, maar uiteindelijk wint de wereld,” zei hij. Hij prees Israël voor het feit dat het zoveel voor zo’n klein land voor elkaar kreeg. “De wereld houdt weer van Israël.”

In vrede leven

Trump beloofde Gaza te helpen herbouwen en drong er bij de Palestijnen op aan ‘zich voorgoed af te keren van het pad van terreur en geweld’. “Na de enorme pijn, dood en ontberingen is het nu tijd om ons te concentreren op het opbouwen van ons volk in plaats van te proberen om Israël af te breken.” Tegen Iran zei hij: “We willen gewoon in vrede leven. We willen geen dreigende gevaren boven ons hoofd.”

Gouden eeuw

“Dit zal herinnerd worden als het moment waarop alles begon te veranderen,” zei de president tegen de parlementsleden. “Het zal de gouden eeuw van Israël zijn, en de gouden eeuw van het Midden-Oosten.” Trump bedankte de Arabische en islamitische landen die druk uitoefenden op Hamas om de gegijzelden te bevrijden. Hij noemde dat ‘een ongelooflijke triomf voor Israël dat al deze landen samenwerken als partners in vrede’.

Staande ovatie

Nat Trump klaar was, kreeg hij een langdurige staande ovatie met groot applaus van de aanwezigen. Ook werd zijn naam gescandeerd. Tijdens zijn rede was het het Arabische Knessetlid Aryeh Odeh die protesteerde, maar die in opdracht van de voorzitter verwijderd. Trump ging daarna door naar een andere ruimte om met leden van het kabinet-Netanyahu te spreken. Daarna vertrok hij weer naar Ben Gurion Airport om door te vliegen naar Egypte.

Al-Sisi

In het Arabische buurland was inmiddels een bijeenkomst van meer dan twintig landen aan de gang voor de wederopbouw van Gaza. Even zag het er naar uit dat Netanyahu met hem mee zou gaan, maar die bedankte omdat het te dicht op Simchat Torah – een belangrijke Joodse feestdag – was. Trump ging alleen naar Sharm-al-Sheikh, waar hij werd begroet door de Egyptische president Mohammed Al-Sisi.

Abbas erbij

Niet Sisi, maar Trump begroette alle aanwezige leiders, onder wie FIFA-baas Gianni Infantino. Opvallend was dat president Mahmud Abbas van de Palestijnse Autoriteit (PA) erbij was. De 89-jarige heeft lang geweigerd met Trump te praten en wees in 2020 diens vredesplan van de hand, maar oogde nu opvallend open. De rol van Abbas in het toekomstige bestuur van Gaza is nog onzeker. Binnenkort moet de internationale gemeenschap de strook van Hamas overnemen.

Bekende namen

Op de top waren onder andere de Franse president Emmanuel Macron, de Jordaanse koning Abdullah II, de Turkse president Recep Tayyip Erdogan en de Indonesische president Prabowo Subianto aanwezig. Ook demissionair premier Dick Schoof was erbij. “Dit is de grootste deal die ooit zal plaatsvinden, zo hoor ik al jaren,” zei Trump later tegen de groep. De Derde Wereldoorlog zal niet in het Midden-Oosten uitbreken, aldus de Amerikaan. “That’s not gonna happen.”

Geld voor Gaza

Na applaus trokken Trump, de westerse en islamtische leiders zich terug voor een vergadering achter gesloten deuren. Allen willen helpen met de wederopbouw van Gaza. De kans is groot dat ze veel geld zullen toezeggen om het in puin liggende stuk land en de getroffen bevolking weer een kans te geven. Alle aanwezigen tekenden na de korte vergadering een vredesovereenkomst waarmee de oorlog in Gaza werd beëindigd. Hierna hield Trump een rede.