Tunesische president valt Joden aan na aanslag op synagoge

De Tunesische president Kais Saied heeft omstreden uitspraken gedaan na de aanslag op de synagoge van Djerba, vorige week. Volgens de politicus doen Joden beschuldigingen over antisemitisme en worden er toch ‘elke dag Palestijnen gedood’. Hij deed zijn uitlatingen tijdens een bezoek aan de stad Ariana. Ook gaat Saied er prat op dat zijn grootvader Joden heeft gered in de Tweede Wereldoorlog. Tunesische mensenrechtenorganisaties en de Conferentie van Europese Rabbijnen hebben geklaagd over de uitspraken van Saied.

‘Geheugenverlies’

“Hier stonden de tenten van het nazi-leger. Joden zaten ondergedoken in het huis van mijn grootvader; ze waren in het huis om hen te beschermen tegen het nazi-leger. Ze praten nu over antisemitisme,” zei Saied volgens tijdens zijn bezoek. “Diegenen die de geschiedenis verdraaien, de feiten manipuleren, samenzweren tegen de staat en proberen de burgerlijke vrede te ondermijnen, en vervolgens beschuldigingen van antisemitisme uiten vanuit externe kringen; in welk tijdperk leven ze en waarom hebben ze hun geheugen verloren?” aldus de Tunesische president.

Autoritaire leider

Daags na het voorval klommen meer dan twintig Tunesische mensenrechtenorganisaties in de pen. Zij vinden het niet kunnen dat Saied de Joden zo wegzet en dat hij het conflict tussen Israël en de Palestijnen en antisemitisme op een hoop gooit. De president, die zich na in 2019 aan de macht gekomen te zijn ontpopte als een autoritaire leider, heeft na de aanslag slecht crisismanagement geleverd. ‘De ondertekenende verenigingen veroordelen het slechte beheer van de crisis, die werd gekenmerkt door censuur en verkeerde informatie, het minimaliseren van de ernst van de operatie. En het primaat dat aan de economische impact ervan werd gegeven’.

‘Criminele operatie’

Ook de Tunesische Vereniging ter Ondersteuning van Minderheden en antiracismeorganisatie M’nemty veroordelen het handelen van de president na de aanslag, waarbij vier mensen omkwamen. ‘Zonder acht te slaan op de terroristische dimensie, wordt het [de aanslag in Djerba, red.] beschreven als slechts een “criminele operatie” die waarschijnlijk “het toeristenseizoen een klap zal toebrengen, onenigheid zal zaaien en de staat ten val zal brengen”,’ aldus de briefschrijvers.

Geen uitnodiging

De Tunesische opperrabbijn Haim Bitan Goldschmidt zei dinsdag tegen de Times of Israel dat hij woensdag is uitgenodigd op het paleis van Saied. Hij meldde dat de Joodse gemeenschap van Djerba niet is benaderd door overheidsfunctionarissen.

Veiligheid waarborgen

Ook voorzitter Pinchas Goldschmidt van de Conferentie van Europese Rabbijnen veroordeelt de uitlatingen van Saied, ‘waarin wordt gesuggereerd dat de Joden van Tunesië verantwoordelijk zijn voor de bombardementen op Gaza’. Goldschmidt: “Door zulke moedwillige opmerkingen blijft de president aanzetten tot verdere haat en zelfs aanvallen tegen de Joodse gemeenschap van het land.” Hij moet samen met andere autoriteiten steun bieden aan de Joodse gemeenschap en werken aan het waarborgen van haar veiligheid, aldus Goldschmidt.

Vier doden

Op 9 mei schoot een bewaker in de El Ghriba-synagoge twee Franse Joden en een Israëliër dood. Hijzelf werd gedood door het vuur van veiligheidstroepen. In de synagoge waren op dat moment zeker vijfduizend pelgrims aanwezig. In het 2.500 jaar oude huis van samenkomst – het oudste in Afrika – was op dat moment het feest Lag Baomer aan de gang. 

Lees ook:
Aanslag op beroemde synagoge van Djerba in Tunesië, vier doden
Terwijl de bijeenkomst binnen aan de gang was, schoot de bewaker eerst zijn collega dood, waarna hij verder ging om mensen te vermoorden. In de sjoel waren ongeveer duizend bezoekers aanwezig. De paniek was groot. Hij schoot twee bezoekers dood en verwondde nog eens zes beveiligers en vier burgers. Omdat de synagoge goed werd bewaakt, kon de schutter relatief snel worden overmeesterd.